Η δραστική περιστολή των κρατικών δαπανών πέρυσι σε σχέση με τους αρχικούς στόχους που είχαν τεθεί τον Νοέμβριο του 2012, καθώς και η αύξηση των εσόδων οδήγησαν στην επίτευξη του καλύτερου πρωτογενούς πλεονάσματος απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί.
Από τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, προκύπτει ότι σε ταμειακή βάση ο κρατικός προϋπολογισμός εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης των 691 εκατ. ευρώ. Στον προϋπολογισμό του 2013 (που ψηφίστηκε τον Νοέμβριο του 2012) το οικονομικό επιτελείο εκτιμούσε ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα θα ήταν πέρυσι ελλειμματικό κατά 2,3 δισ. ευρώ. Η διαφορά αυτή προκύπτει ως εξής:
1. Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού προβλέπονταν στα 51,4 δισ. ευρώ και τελικά εισπράχθηκαν 52,9 δισ. ευρώ (1,5 δισ. ευρώ περισσότερα). Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται κυρίως στην επιστροφή των κερδών του Ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα.
2. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού (εξαιρουμένων των πληρωμών για τόκους) διαμορφώθηκαν τελικά στα 52,2 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για 53,7 δισ. ευρώ (ήταν 1,5 δισ ευρώ λιγότερες). Η επιπλέον του αρχικού στόχου περιστολή των δαπανών οφείλεται κυρίως στην περικοπή των πρωτογενών δαπανών κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ και στη μείωση των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 200 εκατ. ευρώ. Επίσης, μικρότερες ήταν τελικά οι καταπτώσεις των εγγυήσεων που κλήθηκε να καλύψει το Δημόσιο, αλλά και οι δαπάνες για τα εξοπλιστικά προγράμματα.
Συνολικά, από την εκτέλεση του προϋπολογισμού προέκυψε όφελος περίπου 3 δισ. ευρώ, το οποίο οδήγησε εντέλει στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 691 εκατ. ευρώ αντί ελλείμματος 2,3 δισ. ευρώ. Και αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό επετεύχθη με το κράτος να επιστρέφει σχεδόν όσους φόρους είχε προϋπολογίσει (2,8 έναντι 2,9 δισ. ευρώ).
Σε σύγκριση με τους τελευταίους και επικαιροποιημένους στόχους που είχε θέσει το υπουργείο Οικονομικών (μέσω του προϋπολογισμού του 2014), από τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες προκύπτει μια μικρή υστέρηση στα έσοδα και σημαντική περικοπή δαπανών. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 52,9 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 328 εκατ. ευρώ έναντι του αναθεωρημένου στόχου, η οποία αποδίδεται εξολοκλήρου στα μειωμένα κατά 572 εκατ. ευρώ έσοδα του ΠΔΕ τον Δεκέμβριο. Στο υπουργείο Οικονομικών αναμένουν ότι η Ε.Ε. θα αποδώσει τους πόρους αυτούς τους πρώτους μήνες του 2014.
1 δισ. λιγότερες δαπάνες από τις προβλεπόμενες
Από την άλλη πλευρά, οι δαπάνες εμφανίστηκαν τελικώς κατά 1 δισ. ευρώ λιγότερες ακόμα και από τις τελευταίες προβλέψεις. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των πρωτογενών δαπανών κατά 781 εκατ. ευρώ και στις περικοπές κατά 133 εκατ. ευρώ στα εξοπλιστικά προγράμματα. Πάντως, όπως παραδέχτηκε χθες ο κ. Σταϊκούρας, το 2013 το κράτος, αν και συρρίκνωσε το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του, έχει δημιουργήσει κάποιες νέες. «Οφειλές, όμως, που θα καθορισθούν στο τέλος του έτους, αφού αφορούν κυρίως φορείς κοινωνικής ασφάλισης, όπου σημαντικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό τους δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί» κατά τον κ. Σταϊκούρα.