Τρεις μεγάλες προκλήσεις αντιμετωπίζει το προσεχές διάστημα η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, στο πλαίσιο και της προσπάθειας αναδιάρθρωσης του ομίλου και επιτάχυνσης του σχεδίου μετασχηματισμού. Η πρώτη είναι η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, η δεύτερη η τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου κόκκινων δανείων, ύψους 6,3 δισ. ευρώ, και η τρίτη η οριστικοποίηση των όρων για το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, μέσω του οποίου επιδιώκεται η μείωση του προσωπικού κατά 700-800 άτομα.
Η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τον όμιλο της ΕΤΕ, στον βαθμό που πρόκειται για δέσμευση την οποία η διοίκηση του ομίλου έχει αναλάβει έναντι της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Οπως έκανε πρόσφατα σαφές η Ε.Ε., «η αποεπένδυση από την Εθνική Ασφαλιστική είχε προταθεί από την Ελλάδα ήδη από το 2014 για τη λήψη κρατικής βοήθειας. Η επιμήκυνση της πώλησης μέχρι τα μέσα του 2017 έγινε αποδεκτή από την Κομισιόν το 2015, ενώ με απόφασή της στις 10 Μαΐου του 2019, η Κομισιόν έκανε αποδεκτή μια περαιτέρω επιμήκυνση της προθεσμίας αποεπένδυσης».
Η διοίκηση του ομίλου έπιασε εκ νέου το νήμα των διαπραγματεύσεων με το έναν και μοναδικό υποψήφιο επενδυτή, το CVC Capital Partners, αμέσως μετά την εκτόνωση του πρώτου κύματος της πανδημίας και οι αποφάσεις αναμένονται έως τα τέλη Οκτωβρίου. Οι συζητήσεις είναι εξαντλητικές, με επίκεντρο το τίμημα για την εξαγορά του 80% της μεγαλύτερης ασφαλιστικής εταιρείας στη χώρα, που σύμφωνα με την επιδίωξη της τράπεζας δεν θα πρέπει να πέσει κάτω από το όριο των 460-480 εκατ. ευρώ. Στο ύψος αυτό διαμορφώνεται, άλλωστε, η αποτίμηση της εταιρείας όπως την αναθεώρησε το 2019 ο όμιλος της ΕΤΕ, κίνηση που ερμηνεύθηκε και ως προσπάθεια διευκόλυνσης της πώλησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η διαπραγμάτευση για το τίμημα επικεντρώνεται στους στόχους και στην αξία με βάση την οποία αποτιμάται από τις δύο πλευρές το bancassurance, δηλαδή η πώληση ασφαλιστικών προϊόντων μέσω του τραπεζικού δικτύου. Με δεδομένη τη σημαντική υποχώρηση των εργασιών bancassurance που είχε η Εθνική Ασφαλιστική το α΄ εξάμηνο λόγω COVID, η πλευρά του CVC έχει θέσει σκληρούς όρους και, σύμφωνα με πληροφορίες, η τελική σύμβαση, εφόσον τα δύο μέρη καταλήξουν, θα προβλέπει την επιστροφή κεφαλαίου εάν δεν επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι.
Πρόκειται για ένα είδος clawback που θα δίνει τη δυνατότητα στο CVC να διεκδικήσει ουσιαστικά ένα τμήμα του τιμήματος πίσω, εάν η Εθνική Ασφαλιστική δεν πετύχει τα συμφωνηθέντα από τις πωλήσεις στη συγκεκριμένη κατηγορία εργασιών. Με τον τρόπο αυτό η διοίκηση της ΕΤΕ στοχεύει να πετύχει το επιδιωκόμενο τίμημα και το CVC από την πλευρά του να διασφαλίσει την επένδυσή του. Οι διαπραγματεύσεις είναι σε κρίσιμο στάδιο και γι’ αυτό η συμφωνία, αν και ο στόχος είναι να κλείσει, δεν προεξοφλείται, αφήνοντας εμμέσως ανοιχτό το ενδεχόμενο δημόσιας εγγραφής της εταιρείας με τη σταδιακή είσοδο στο Χ.Α.
Τιτλοποίηση
Σε ό,τι αφορά την τιτλοποίηση, η διοίκηση της ΕΤΕ βρίσκεται προ των πυλών για την υποβολή αιτήματος ένταξης στον μηχανισμό κρατικών εγγυήσεων, τον «Ηρακλή». Μέσω της τιτλοποίησης του χαρτοφυλακίου των κόκκινων δανείων, με την επωνυμία Frontier, συνολικής αξίας 6,3 δισ. ευρώ, η τράπεζα στοχεύει στη μείωση του στοκ των κόκκινων δανείων κάτω από τα 5 δισ. ευρώ περίπου στο τέλος του 2021, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης NPE θα υποχωρήσει κοντά στο 15%. Το senior τμήμα των ομολογιών που θα εκδοθούν στο πλαίσιο της τιτλοποίησης, και για το οποίο η τράπεζα θα αιτηθεί την κρατική εγγύηση, εκτιμάται ότι θα είναι κάτω από τα 3 δισ. ευρώ, στοχεύοντας με αυτόν τον τρόπο στην προσέλκυση ικανού αριθμού επενδυτών.
Να σημειωθεί ότι η Εθνική Τράπεζα είναι η μόνη μεταξύ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών που δεν συνδυάζει την τιτλοποίηση με την απόσχιση της τραπεζικής δραστηριότητας (μοντέλο hive down) και τη μεταφορά προσωπικού (μοντέλο carve out) σε ξεχωριστή ανεξάρτητη εταιρεία, όπως έχουν κάνει ήδη η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank και όπως δρομολογεί η Alpha Bank.
Εθελουσία
Στην τελική ευθεία είναι, επίσης, οι διαπραγματεύσεις με τον Σύλλογο των Υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας για την υλοποίηση του προγράμματος εθελουσίας εξόδου που δρομολογεί η τράπεζα εντός του 2020. Το πρόγραμμα έχει λάβει την έγκριση του ΤΧΣ και ήδη η διοίκηση της ΕΤΕ έχει εγγράψει στα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου πρόβλεψη 90 εκατ. ευρώ. Εχει προηγηθεί στα τέλη του 2019 η ολοκλήρωση ενός ακόμα προγράμματος που οδήγησε στην αποχώρηση 836 υπαλλήλων. Το πλάνο μετασχηματισμού που έχει ανακοινώσει η διοίκηση της ΕΤΕ προβλέπει τη μείωση του αριθμού του προσωπικού σε 8.000 άτομα στα τέλη του 2020, αλλά ο στόχος αναμένεται να υπερκεραστεί, καθώς, με βάση τα στοιχεία του α΄ εξαμήνου του έτους, η τράπεζα έχει μειώσει το προσωπικό της στην Ελλάδα σε 8.238. Σε επίπεδο ομίλου, περαιτέρω μείωση μπορεί να προέλθει μέσω της πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής, στην οποία εργάζονται περίπου 900 υπάλληλοι.