H λάμψη του νικελίου και του πρωταγωνιστικού ρόλου που καλείται να παίξει στην «πράσινη» οικονομία με τη χρησιμοποίησή του σε μπαταρίες αποθήκευσης κατάφερε να δελεάσει τους επενδυτές που έδωσαν το «παρών» στην πρώτη φάση των δύο παράλληλων διαγωνισμών για την ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ. Η λάμψη αυτή, ωστόσο, δεν καθιστά αόρατο για τους επενδυτές το βαθύ καφέ των εκατομμυρίων τόνων σκουριάς που εναποθέτει η μεταλλευτική βιομηχανία στη θάλασσα του Ευβοϊκού κάθε χρόνο, αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας λειτουργίας του εργοστασίου της Λάρυμνας και των ορυχείων χωρίς περιβαλλοντικούς κανόνες και νόμιμες άδειες.
Το «εγκληματικό», από περιβαλλοντικής απόψεως και ασφάλειας των εργαζομένων, καθεστώς λειτουργίας της ΛΑΡΚΟ –δεν είναι τυχαία τα δεκάδες θανατηφόρα δυστυχήματα τα τελευταία χρόνια– δεν μπορεί να συνεχιστεί όταν η εταιρεία φύγει από τις προστατευτικές αγκάλες του Δημοσίου και περάσει στα χέρια ιδιώτη επενδυτή. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές και φέρονται να το έχουν μεταφέρει στην κυβέρνηση ως το σημαντικότερο ζήτημα που θα πρέπει να διευθετηθεί για να προσέλθουν στην επόμενη φάση των διαγωνισμών και να αναλάβουν δεσμευτικό ενδιαφέρον. Βεβαίως, η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλύτερα από τον κάθε επενδυτή το πρόβλημα ΛΑΡΚΟ και τις δυσκολίες ολοκλήρωσης του εγχειρήματος ιδιωτικοποίησής της, ακόμη και απαλλαγμένης από οικονομικές και εργασιακές υποχρεώσεις. Γι’ αυτόν τον λόγο, άλλωστε, στην όλη διαδικασία, πέραν των αρμοδίων υπουργών, ενεπλάκη και το Μέγαρο Μαξίμου, σε μια προσπάθεια ενθάρρυνσης των επενδυτών για τη συμμετοχή τους στον διαγωνισμό.
Οι δύο ελληνικές συμμετοχές, του ομίλου Μυτιληναίου και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην προσπάθεια του Μαξίμου. Το αποτέλεσμα της πρώτης φάσης των δύο διαγωνισμών με τη συμμετοχή 6 επενδυτικών σχημάτων κρίθηκε ικανοποιητικό, ωστόσο για όλες τις πλευρές είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να υπάρξει λύση στα περιβαλλοντικά και αδειοδοτικά ζητήματα και παράλληλα μια ικανοποιητική σύμβαση για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος.
Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της ΛΑΡΚΟ, εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι ακόμη και αν κάποιος επιλέξει τη μέθοδο της πυρομεταλλουργίας που χρησιμοποιεί σήμερα η ΛΑΡΚΟ, θα πρέπει να προχωρήσει σε επενδύσεις για την αναβάθμισή της, αλλά να μεταφέρει μετάλλευμα πιο πλούσιο σε νικέλιο από το χαμηλή περιεκτικότητας μετάλλευμα της ΛΑΡΚΟ (κάτω από 1% ο τόνος). Η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος είναι αυτή της υδρομεταλλουργίας, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα ανάκτησης και του κοβαλτίου που περιέχει το μετάλλευμα της ΛΑΡΚΟ, αλλά προϋποθέτει επενδύσεις της τάξης των 600-700 εκατ.
Από τον διαγωνισμό της ΛΑΡΚΟ απουσιάζει ένας εκ των βασικών μνηστήρων, ο δισεκατομμυριούχος Ισραηλινός Μπένι Στάινμετς. Η διπλή καταδίκη του για διαφθορά από τις δικαστικές αρχές της Ρουμανίας και της Ελβετίας μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων τον Ιανουάριο πιθανότατα να μην επέτρεψε τελικά τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό.
Ωστόσο, κάποιοι πιθανολογούν ότι ο Ισραηλινός επιχειρηματίας βρίσκεται πίσω από την εταιρεία AD Holdings AG, που εκδήλωσε ενδιαφέρον μαζί με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ η οποία δραστηριοποιείται στην εμπορία πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα, μετάλλων κ.λπ. Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της AD Holdings AG με έδρα την Ελβετία είναι ο κ. Ανδρέας Δασκαλάκης, γιος του κ. Κωνσταντίνου Δασκαλάκη, διοικητικού στελέχους της ΛΑΡΚΟ την περίοδο 1995-2004 και διευθύνοντος συμβούλου της μεταλλουργίας στη Β. Μακεδονία την περίοδο που βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Μπένι Στάινμετς. Oι δεσμοί του Ισραηλινού μεγιστάνα με τον κ. Δασκαλάκη έχουν πυροδοτήσει τα σενάρια περί έμμεσης παρουσίας του στον διαγωνισμό της ΛΑΡΚΟ.
Τα σενάρια διαψεύδουν κατηγορηματικά κύκλοι της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. «Το έχουμε διερευνήσει το ζήτημα και δεν υπάρχει καμία απολύτως εμπλοκή του Μπένι Στάινμετς με την AD Holdings AG. Η μόνη σύνδεσή της με τη μεταλλουργία της Β. Μακεδονίας είναι ότι παραδίδει προϊόν στις εγκαταστάσεις της μέσω μιας καθαρά εμπορικής συμφωνίας», τονίζουν στην «Κ», διατηρώντας επιφυλάξεις ως προς τη συμμετοχή τους και στο επόμενο στάδιο, τις οποίες συνδέουν κυρίως με την επίλυση των περιβαλλοντικών και αδειοδοτικών προβλημάτων της εταιρείας.
Διερευνητικού κυρίως ενδιαφέροντος σε αυτή τη φάση φαίνεται να είναι και η συμμετοχή του ομίλου Μυτιληναίου, για τον οποίο «η ΛΑΡΚΟ που διεκδίκησε το 2009 δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή», όπως τονίζουν κύκλοι του ομίλου.
O όμιλος Trafigura Group Pte είναι η πιο ισχυρή συμμετοχή στον διαγωνισμό, με έσοδα 147 δισ. το 2020, καθαρά κέρδη 1,6 δισ. δολ., με 80 γραφεία σε 48 χώρες και 8.822 εργαζομένους.
O κυπριακός όμιλος Tharisa Plc του επιχερηματία Λουκά Πουρούλη είναι ένας καθετοποιημένος όμιλος ορυκτών πόρων, που κατέχει και λειτουργεί το ορυχείο Tharisa στο νοτιοδυτικό τμήμα του συγκροτήματος Bushveld στη Νότια Αφρική.
Η Solway Investment Group είναι ο όμιλος που ίδρυσε ο Εσθονός Aleksandr Bronstein, με έδρα την Ελβετία και ορυχεία και εργοστάσια τήξης στη Γουατεμάλα, στην Ουκρανία, στη Ρωσία, στη Βόρεια Μακεδονία, στην Ινδονησία και στις Φιλιππίνες. Αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιδηρονικελίου παγκοσμίως.
H Commodity and Mining Insight Ireland Limited είναι εξειδικευμένη εταιρεία παροχής συμβουλών και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και φαίνεται να μπήκε στον διαγωνισμό για λογαριασμό μεγάλου πελάτη της.
- Μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ στην «Καθημερινή της Κυριακής», από την εταιρία AD HOLDINGS AG και τον Α. Δασκαλάκη λάβαμε το εξής εξώδικο.
Eξώδικο της AD HOLDINGS AG και του Α. Δασκαλάκη