Ανοδική τάση στα επιτόκια νέων δανείων προς τις επιχειρήσεις καταγράφηκε τον Ιανουάριο, εξέλιξη που διαψεύδει τις προσδοκίες για αποκατάσταση της χρηματοδότησης στην οικονομία. Τα υψηλά επιτόκια αποτυπώνουν την αδυναμία των τραπεζών να διοχετεύσουν ρευστότητα, καθώς το υψηλό κόστος χρήματος αποτρέπει τον δανεισμό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η άνοδος φθάνει μάλιστα τις 127 μονάδες βάσης για δάνεια προς τις μεγάλες επιχειρήσεις άνω του 1 εκατ. ευρώ, ενώ μικρότερη της τάξης των 36 μονάδων βάσης είναι η άνοδος των επιτοκίων για δάνεια έως 250.000 ευρώ προς τις μικρές επιχειρήσεις. Η σημαντική άνοδος των επιτοκίων για νέες χορηγήσεις, σε κατηγορίες όπως τα επιχειρηματικά αλλά και τα καταναλωτικά δάνεια, σε συνδυασμό με τη βραδύτερη αποκλιμάκωση των επιτοκίων καταθέσεων, εκτόξευσε το περιθώριο επιτοκίου των τραπεζών τον Ιανουάριο στο 3,89% από 3,31% τον Δεκέμβριο. Πρόκειται για τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων και καταθέσεων, που διατηρείται στη χώρα μας σταθερά σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά. Στο σκέλος των καταθέσεων, τα στοιχεία της ΤτΕ επιβεβαιώνουν ότι η ταχεία αποκλιμάκωση που είχε προαναγγελθεί από τις τράπεζες δεν επιβεβαιώνεται, καθώς η πτώση του μέσου επιτοκίου στις προθεσμιακές καταθέσεις περιορίστηκε στις 2 μονάδες βάσης και η μέση απόδοση διαμορφώθηκε στο 2,80%. Οι αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων στη χώρα μας είναι μακράν οι υψηλότερες στην Ευρωζώνη, στην οποία το μέσο επιτόκιο διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο στο 1,66%. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μόνη χώρα που είχε στο παρελθόν υψηλότερα επιτόκια ήταν η Κύπρος, η οποία πλέον έχει υποχρεωθεί στη μείωσή τους στο 2,36%. Η επιμονή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σε υψηλές αποδόσεις συνδέεται με τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, ανάλογα με τον δείκτη δάνεια προς καταθέσεις, που σε ορισμένες περιπτώσεις φθάνει το 130%.
Στο σκέλος των χορηγήσεων, σε αντίθεση με την ανοδική τάση των επιτοκίων στην επιχειρηματική πίστη, πτωτικά κινήθηκαν τα επιτόκια για ανοιχτά επαγγελματικά δάνεια, που διαμορφώθηκαν στο 9,20% από 9,34% τον Δεκέμβριο. Οριακή ήταν ωστόσο η πτώση των επιτοκίων στους αλληλόχρεους λογαριασμούς επιχειρήσεων, το μέσο επιτόκιο των οποίων διαμορφώθηκε στο 7,24% από 7,29%, όταν το αντίστοιχο επιτόκιο στην Ευρωζώνη είναι 4,15%. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση ιδιωτών, σημαντική είναι και η αύξηση των επιτοκίων στα καταναλωτικά δάνεια, το μέσο επιτόκιο των οποίων αυξήθηκε από 7,16% στο 7,98%, ενώ το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια, που περιλαμβάνει κυρίως τις πιστωτικές κάρτες, αυξήθηκε από 14,62% στο 14,72%. Αντίθετα σε χαμηλά επίπεδα διαμορφώθηκε το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων, που διαμορφώθηκε στο 2,70% από 2,81%.