Τη δραστική μείωση των επικουρικών συντάξεων όχι μόνο για τους νέους ασφαλισμένους, οι οποίοι θα συνταξιοδοτηθούν με βάση το ανταποδοτικό σύστημα που θα προκύπτει από «ατομικές μερίδες», αλλά και για «παλαιούς» και νυν συνταξιούχους, προοιωνίζεται η κατάργηση, σε πρώτη φάση, των 24 –από ένα σύνολο 96– κοινωνικών πόρων, όπως προβλέπει το πολυνομοσχέδιο. Η εξέταση και των υπόλοιπων 72 πόρων μέχρι το τέλος του έτους, όπως κατέστησε σαφές ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα Ταμεία κύριας σύνταξης, στα οποία θα προκριθεί η σταδιακή κατάργηση των πόρων, θα επεκτείνει ραγδαία τις οικονομικές επιπτώσεις της μείωσης εσόδων από αυτήν την πηγή και στο ποσό της κύριας σύνταξης, επιταχύνοντας ταυτοχρόνως και την ενοποίηση των φορέων.
Ετσι διαμορφώνεται το γενικό συμπέρασμα για τις επιπτώσεις στα ασφαλιστικά ταμεία από τις διατάξεις της ρύθμισης, στην οποία περιλαμβάνεται η πρόσφατη συμφωνία της κυβέρνησης με την τρόικα, παρά τις χθεσινές καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις των διοικητών των Ταμείων. «Οι κοινωνικοί πόροι μαζεύονται σ’ένα λογαριασμό στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα τους διαθέτει ανάλογα με τις ανάγκες των Ταμείων. Δεν κινδυνεύει καμία δομή ασφαλιστικού ταμείου με την ενσωμάτωση του συνόλου των κοινωνικών πόρων σ’ ένα λογαριασμό» δήλωσε χθες ο διοικητής του ΙΚΑ, Ρ. Σπυρόπουλος.
«Από την 1/1/2014, πλέον ό,τι πληρώνω θα παίρνω, δηλαδή θα υπάρχει ατομική μερίδα, δεν θα υπάρχουν διακρίσεις και το σύστημα του επικουρικού θα είναι διαυγές, διαφανές για όλους τους εργαζομένους» σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΤΕΑ, Αν. Παπανικολάου.
Παρόλο που το υπουργείο Εργασίας, επισήμως, εκτιμά ότι η απώλεια από τους πόρους δεν θα κοστίσει πάνω από 120 εκατ. ευρώ για τα Ταμεία, εκτιμήσεις του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ ανεβάζουν το συγκεκριμένο πόσο σε περίπου 1,7 δισ. ευρώ και τις μειώσεις στις επικουρικές κατά 25% μέσα στο 2014. Το νέο σύστημα ενεργοποίησης της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος θα ξεκινήσει αρχικώς από το επικουρικό των μισθωτών (ΕΤΕΑ) την 1η Ιουλίου 2014 αντί για την 1η Ιανουαρίου 2015. Μέχρι και το 2015 το νέο σύστημα θα επεκταθεί και στα λοιπά επικουρικά και προνοιακά Ταμεία. Επίσης, από την 1η Ιουλίου του 2014 θα εφαρμόζεται μεικτό σύστημα στον υπολογισμό των συντάξεων του μεγάλου επικουρικού (ΕΤΕΑ), προκειμένου ένα τμήμα των συντάξεων να υπολογίζεται με το υφιστάμενο σύστημα και ένα άλλο (αυτό που διαμορφώνεται από τις εισφορές μετά την 1η Ιουλίου) θα υπολογίζεται με το νέο ανταποδοτικό σύστημα. Αλλά και για τα Μετοχικά Ταμεία πολιτικών υπαλλήλων, στρατού, αεροπορίας και ναυτικού, οι παροχές συμπεριλαμβανομένων των μερισμάτων θα καθορίζονται από το ύψος των ελλειμμάτων και τα αποτελέσματα των μελετών, τις οποίες υποχρεούνται να συντάξουν κάθε χρόνο.
Επίσης, από τις διατάξεις του σχεδίου φαίνεται ότι η κυβέρνηση επιχειρεί την ταμειακή ισχυροποίηση του ΟΑΕΕ προκειμένου να αποτελέσει προοπτικά τον φορέα συγχώνευσης όλων των άλλων Ταμείων ελεύθερων επαγγελματιών, επιστημόνων και εργαζομένων στον χώρο των ΜΜΕ. Το πότε θα γίνει αυτό παραμένει ασαφές. Ωστόσο, από τις περιορισμένου χαρακτήρα παρεμβάσεις που περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο (όπως η μηνιαία καταβολή εισφορών, αντί της διμηνιαίας, και η μεταφορά από το ΙΚΑ στον ΟΑΕΕ όλων όσοι μπορούν να επιλέξουν φορέα ασφάλισης με εξαρτημένη εργασία για λιγότερο από 25 ημέρες τον μήνα) προκύπτει ότι η μεγάλη ενίσχυση του ΟΑΕΕ θα γίνει μάλλον από τα αποθεματικά των Ταμείων που θα συγχωνευτούν σε αυτό. Το ερώτημα για το πότε, είναι αναπάντητο.
Xαμηλόμισθoι και υψηλόμισθοι
Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά οι παρεμβάσεις στις τριετίες οδηγούν στο συμπέρασμα πως στη μισθολογική κλίμακα αρχίζουν να διαμορφώνονται μόνο δύο πόλοι, αυτός των κατώτατων ορίων χωρίς προσαυξήσεις και ο δεύτερος των υψηλών αμοιβών. Παρά τη χθεσινή διαβεβαίωση του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση για «διατήρηση του θεσμού των τριετιών», η δυνατότητα κατάργησης των τριετιών μετά την 1.1.2017- ακόμη και με τη χρήση νομικίστικων προτάσεων των νομικών συμβούλων της Γενικής Γραμματείας του υπουργείου και τη μείωσή τους κατά 50% για προσλήψεις μακροχρόνια ανέργων, οδηγούν προοπτικά σε δομικές αλλαγές. Με όρους μισθολογικής κλίμακας, πρέπει να αναμένουμε την ισχυροποίηση των μισθολογικών άκρων με την κατάργηση του μέσου μισθού και την επέκταση σε ακόμη περισσότερους μισθωτούς των κατώτατων ορίων που λαμβάνει ένας νεοπροσλαμβανόμενος εργαζόμενος.