Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που τα τελευταία χρόνια ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων της έχει διαφύγει στο εξωτερικό και συνεχίζει να φεύγει και σήμερα ακόμα, νόμιμα ή παράνομα, εγώ λέω νόμιμα, πώς μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς την ύπαρξη ρευστότητας στην αγορά.
Το ερώτημα όμως παραμένει για το ποιος σοβαρός επενδυτής μπορεί να έρθει και να διαθέσει τα κεφάλαιά του για επενδύσεις σε μια χώρα που τόσο οι απλοί πολίτες όσο και οι ιθύνοντες δεν της έχουν εμπιστοσύνη και βγάζουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό. Στέλνουμε εμείς οι Ελληνες πολίτες τα χρήματά μας στο εξωτερικό, επειδή δεν έχουμε εμπιστοσύνη στο ίδιο το κράτος μας και περιμένουμε οι ξένοι να φέρουν τα κεφάλαιά τους στη χώρα μας, να κάνουν επενδύσεις, για να μας σώσουν. Δεν ξέρω αν υπάρχει λογική σε αυτή τη χώρα ή εάν αυτοί που τα εξαγγέλλουν, τα πιστεύουν ή είναι επικοινωνιακά τεχνάσματα προς διαστρέβλωση της κοινής γνώμης.
Ακόμα και σήμερα αφήνονται να διαρρέουν φήμες από διάφορα κέντρα πληροφόρησης του εξωτερικού και του εσωτερικού για επικείμενο «κούρεμα» των καταθέσεων στις τράπεζες ή επιστροφή μας στο εθνικό νόμισμα. Δεν επικροτούμε βέβαια τη φοροδιαφυγή, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπουμε και το γεγονός ότι επί σειρά ετών στη χώρα μας ένα μέρος της ανάπτυξης βασιζόταν και στη μειωμένη φορολόγηση κερδών και εισοδημάτων. Γεννάται όμως ένα ερώτημα κατά πόσο θα ήταν προτιμότερη μια φορολογική πολιτική με μειωμένη φορολόγηση κερδών και εισοδημάτων παρά μια άγρια και εξοντωτική φορολόγηση των πολιτών και επιχειρήσεων. Η απάντηση βέβαια δεν είναι και τόσο εύκολη, αλλά έχει και τη σημασία της αν αξιολογηθεί σωστά.
Αν τα κεφάλαια τα οποία προκύπτουν από τη φορολογική ελάφρυνση πολιτών και επιχειρήσεων επενδύονται στη χώρα για παραγωγικούς σκοπούς και δεν φεύγουν στο εξωτερικό, ενώ συντελούν στην αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης, με αποτέλεσμα την καταπολέμηση της ανεργίας, η απάντηση είναι θετική, με την προϋπόθεση ότι οι ιδιώτες θα επενδύουν τα χρήματα που θα εξοικονομούν από τη μειωμένη φορολογία, είτε σε ακίνητα είτε σε επιχειρήσεις από τις οποίες το κράτος και πάλι θα είχε όφελος από τη φορολόγηση των κερδών των επιχειρήσεων και των εισοδημάτων των εργαζομένων.
Αν όμως από την άλλη πλευρά τα έσοδα του κράτους, που προέρχονται από την υπέρμετρη φορολόγηση πολιτών και επιχειρήσεων, δεν διατίθενται για επενδύσεις και παραγωγικά για τη χώρα έργα, που θα είναι ωφέλιμα προς όλους τους πολίτες, αλλά κατασπαταλώνται και διατίθενται για καταναλωτικούς σκοπούς ή διαφεύγουν στο εξωτερικό, τότε η απάντηση θα πρέπει να είναι διαφορετική. Ακόμα χειρότερο βέβαια είναι όταν τα έσοδα του κράτους προέρχονται και από δάνεια του εξωτερικού ή και του εσωτερικού, με τοκογλυφικά πολλές φορές επιτόκια και κατασπαταλώνται στη χώρα για καταναλωτικούς σκοπούς ή διαφεύγουν ξανά στο εξωτερικό.
Για να δημιουργηθούν επενδύσεις και να υπάρχει ανάπτυξη σε αυτή τη χώρα θα πρέπει:
α. Να αντιστραφεί το αρνητικό ψυχολογικό κλίμα και να αποκτήσουν και πάλι οι πολίτες εμπιστοσύνη στο κράτος και στους ιθύνοντες σε αυτή τη χώρα.
β. Να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα για να επιστρέψουν οι καταθέσεις στις τράπεζες από το εξωτερικό και το εσωτερικό.
γ. Να χορηγηθούν χαμηλότοκα δάνεια στις επιχειρήσεις και σε κάθε νέο φιλόδοξο επενδυτή.
δ. Να μειωθεί η φορολόγηση των επιχειρήσεων και να γίνει κατανοητό από τους εκάστοτε κυβερνώντες αυτή τη χώρα, ότι το κεφάλαιο δεν είναι ο εχθρός του λαού, αλλά είναι η μόνη δύναμη η οποία δημιουργεί επενδύσεις, θέσεις απασχόλησης και φυσικά παράγει πλούτο σε μία χώρα.
ε.Να επέλθει κάποιος συμβιβασμός με τους δανειστές μας, και εφόσον αυτό είναι εφικτό, η εξυπηρέτηση του χρέους να γίνεται από τον παραγόμενο πλούτο στη χώρα και όχι από το υστέρημα του λαού που επιβαρύνει περισσότερο την υπάρχουσα οικονομική κρίση.
Δυστυχώς στη χώρα μας σήμερα γίνεται ακριβώς το αντίθετο με την άγρια φορολόγηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Οι πολίτες φοβούνται όχι μόνο να επενδύσουν αλλά και να καταναλώσουν, και αυτό είναι καταστροφικό.
Οι ιθύνοντες πρέπει να καταλάβουν ότι τα οικονομικά φαινόμενα δεν αντιμετωπίζονται με διοικητικά και βίαια μέτρα, ούτε επηρεάζονται από δεξιές ή αριστερές στείρες θεωρίες και διακηρύξεις.
Ακόμα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η χώρα ανήκει στη σφαίρα των χωρών όπου κυριαρχούν οι κανόνες της ελεύθερης οικονομίας και γι’ αυτό οι πολίτες θα πρέπει να έχουν και όλες εκείνες τις προϋποθέσεις που θα τους επιτρέπουν να κινούνται ελεύθερα για να αναπτύξουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα χωρίς περιορισμούς, στο πλαίσιο βέβαια της νομιμότητας. Προτάσεις σχετικές με την αξιοποίηση των ιδιωτικών κεφαλαίων σε παραγωγικούς και προσοδοφόρους τομείς της οικονομίας μέσα στη χώρα, με παράλληλη και ταυτόχρονη επενδυτική δραστηριότητα του κράτους σε νευραλγικούς και κοινωνικά ευαίσθητους τομείς της οικονομίας, θα ήταν μια σοβαρή και ενδεδειγμένη λύση για τη χώρα σήμερα.
* Τέως διευθυντής του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.