Aνάσα ρευστότητας σε χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αλλά και εξυγίανσης της αγοράς δίνει το νέο σύστημα καταβολής του ΦΠΑ μεταξύ ιδιωτών καθώς και ιδιωτών με το Δημόσιο. Με το νέο σύστημα, που θα ξεκινήσει το φθινόπωρο και θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2015, η καταβολή του ΦΠΑ θα πραγματοποιείται όταν το τιμολόγιο πληρωθεί, ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσής του.
Σήμερα ο εκδότης του τιμολογίου είναι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ μέσα στην προθεσμία υποβολής της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ (κάθε μήνα ή τρίμηνο) ασχέτως αν αυτό πληρωθεί 6 μήνες αργότερα. Δηλαδή, μια επιχείρηση σήμερα υποχρεούται να πληρώσει στο Δημόσιο τον ΦΠΑ στις ανωτέρω ημερομηνίες ακόμα και αν δεν τον έχει εισπράξει. Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να επωφεληθούν είναι να εγγραφούν το φθινόπωρο στο νέο ηλεκτρονικό σύστημα που θα δημιουργηθεί. Ταυτόχρονα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, καταργούνται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις ΦΠΑ που επιβλήθηκαν στο παρελθόν στις επιχειρήσεις για μη καταβολή ΦΠΑ τον οποίο τους οφείλουν επιχειρήσεις του Δημοσίου.
Το νέο σύστημα μπορεί να λειτουργεί ευεργετικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ωστόσο δεν φαίνεται να το βλέπουν θετικά ορισμένες επιχειρήσεις, κυρίως εκείνες που αργούν να πληρώσουν τους προμηθευτές τους.
Σημειώνεται ότι το σύστημα αυτό, το οποίο εφαρμόζεται σε χώρες όπως Βρετανία, Ισπανία, Πορτογαλία και Μάλτα με τον ίδιο προαιρετικό τρόπο, έχει θεωρηθεί από την Ε.Ε. μέτρο στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και κίνηση που κάνει τη ζωή ευκολότερη για τις επιχειρήσεις. Το σύστημα προβλέπεται σε προαιρετική βάση για τα κράτη-μέλη με όριο τις 500.000 ευρώ, που υπό προϋποθέσεις μπορεί να αυξηθεί έως και στα 2.000.000 ευρώ.
Ειδικότερα, το νέο σύστημα προβλέπει:
1. Η πληρωμή του ΦΠΑ γίνεται μετά την είσπραξή του. Δηλαδή όταν μια επιχείρηση εκδίδει ένα τιμολόγιο, είναι υπόχρεη για την καταβολή του ΦΠΑ μόνο όταν το τιμολόγιο πληρωθεί, σε αντίθεση με τα ισχύοντα σήμερα, που ο εκδότης του τιμολογίου είναι υπόχρεος για την καταβολή μέσα σε 20 ημέρες, ασχέτως αν αυτό πληρωθεί 6 μήνες αργότερα.
2. Το σύστημα θα επιτρέψει στους φορολογούμενους με κύκλο εργασιών (αρχικά) λιγότερο από 500.000 ευρώ να αναβάλουν την καταβολή ΦΠΑ μέχρι τη στιγμή που θα πληρώσει ο πελάτης τους. Εντός του 2015 το ποσό των 500.000 ευρώ θα ανέλθει στα 2 εκατ. ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εγγραφή στο ηλεκτρονικό σύστημα.
3. Το νέο καθεστώς θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση, ωστόσο από τη στιγμή που μια επιχείρηση έχει αποφασίσει να το εφαρμόσει, θα υπάρχει μια ελάχιστη διάρκεια συμμετοχής ενός έτους. Θα εφαρμόζεται σε όλες τις συναλλαγές της, εκτός από εκείνες που νόμιμα εξαιρούνται από το καθεστώς του ΦΠΑ, όπως οι ενδοκοινοτικές εξαγορές ή οι εξαιρούμενες εξαγωγές. Η επιχείρηση θα είναι ελεύθερη να παραιτηθεί από την εφαρμογή του καθεστώτος, αλλά αυτό θα σημαίνει ότι δεν θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το σύστημα και πάλι έως ότου παρέλθουν τρία χρόνια.
4. Οι πελάτες των επιχειρήσεων που αποφασίζουν να ενταχθούν σε αυτό το καθεστώς θα αναβάλλουν επίσης την έκπτωση του ΦΠΑ έως τον χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιείται η πληρωμή των τιμολογίων των προμηθευτών τους.
5. Για να διασφαλιστεί η εφαρμογή του, το νέο καθεστώς θα εξασφαλίζει ότι τόσο ο προμηθευτής όσο και ο πελάτης θα καταγράφουν επαρκώς τις πραγματικές ημερομηνίες πληρωμής, καθώς και τον τρόπο πληρωμής.
Οπως προαναφέρθηκε, το νέο σύστημα δεν ευνοεί τους κακοπληρωτές. Μάλιστα, ενδεχομένως να σταματήσουν όποιες συναλλαγές έχουν με επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο νέο σύστημα. Για παράδειγμα, έστω μικρομεσαία εταιρεία που έχει ενταχθεί στο νέο σύστημα και συνεργάζεται με μια μεγάλη αλυσίδα. Η μεγάλη εταιρεία πληρώνει με καθυστέρηση έξι μηνών τα τιμολόγια. Ωστόσο έχει τη δυνατότητα να συμψηφίζει τον ΦΠΑ που υποτίθεται ότι πλήρωσε στη μικρομεσαία επιχείρηση με τον ΦΠΑ που εισέπραξε από την πώληση του προϊόντος. Φορολογικά η αλυσίδα είναι καθ’ όλα νόμιμη, ενώ η μικρομεσαία επιχείρηση χρωστάει στο Δημόσιο τον ΦΠΑ που δεν έχει εισπράξει καθώς και τα πρόστιμα που επιβάλλονται για κάθε μήνα καθυστέρησης.