Η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές έχει ήδη ενταχθεί στην πολιτική «φαρέτρα» της αντιπολίτευσης και της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, η «Κ» απαντάει στα κρίσιμα ερωτήματα που αναμένεται να ανακύψουν από εδώ και στο εξής στο πλαίσιο της πολιτικής και όχι μόνο συζήτησης γύρω από την έκδοση του νέου ομολόγου και τη σκοπιμότητα του εγχειρήματος.
– Γιατί έγινε τώρα;
– Αυτήν την περίοδο συντρέχουν όλοι οι παράγοντες για ένα τέτοιο βήμα. Στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα υπάρχει ρευστότητα (λόγω της χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των Εθνικών Κεντρικών Τραπεζών), ενώ οι επενδυτές αναζητούν τρόπους να φύγουν από τις αναδυόμενες αγορές. Η Ελλάδα, ως χώρα της Ευρωζώνης, αποτελεί μια σχετικά ασφαλή επιλογή με ικανοποιητική απόδοση για τους επενδυτές.Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει επιτύχει πρωτοφανές πρωτογενές πλεόνασμα το 2013, έχει ολοκληρώσει θετικά τον έλεγχο της τρόικας και έχει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση των δόσεων από τον μηχανισμό στήριξης.
– Στοιχίζει ακριβά ο νέος δανεισμός;
– Μεσοσταθμικά, το κόστος δανεισμού του ελληνικού χρέους μειώνεται. Και αυτό επειδή η ύπαρξη ενός 5ετούς ομολόγου θα συμπιέσει το κόστος δανεισμού μέσω των εντόκων γραμματίων. Το τελευταίο εξάμηνο το επιτόκιο των γραμματίων έχει υποχωρήσει από περίπου 5% στο 3% και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 1-2%. Ετσι, μεσοσταθμικά οι τόκοι που καταβάλλονται για τα έντοκα συνολικού ύψους 15 δισ. ευρώ θα μειωθούν λόγω της νέας έκδοσης κατά περίπου 450 εκατ. ευρώ ετησίως. Από την άλλη πλευρά, εάν το κόστος των νέων 5ετών ομολόγων κινηθεί στο 5% θα είναι υψηλότερο κατά περίπου 2,5% σε σχέση με το μέσο κόστος δανεισμού από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Δηλαδή, το επιπλέον κόστος για τόκους θα είναι περίπου 63 εκατ. ευρώ ετησίως. Οπότε, συνολικά το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους θα ελαφρυνθεί.
– Η έξοδος στις αγορές οδηγεί σε πλήρη οικονομική ανεξαρτησία και κατάργηση των Μνημονίων;
– Η σημερινή έκδοση αποτελεί μία δοκιμαστική κίνηση για να καταστεί σαφές ότι η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι στον χάρτη των αγορών. Ούτε η κρίση ούτε το Μνημόνιο τελείωσαν. Η έξοδος από τα Μνημόνια προϋποθέτει ότι η χώρα θα έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για την κάλυψη όλων των αναγκών της. Αντιθέτως, η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι η νέα έκδοση ομολόγου δεν εξυπηρετεί στην παρούσα φάση αυτόν τον σκοπό. Επίσης, ακόμα και χθες υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι «δεν πρέπει να εφησυχάζουμε». Από εδώ και στο εξής το κρίσιμο είναι να συνεχίσει η Ελλάδα στην πορεία που έχει χαράξει, ώστε οι επενδυτές να μην άρουν ξανά την εμπιστοσύνη τους από την ελληνική οικονομία.
– Πότε θα επιστρέψει πλήρως η Ελλάδα στις αγορές;
– Πρόκειται για μια μακρά διαδικασία, η οποία όποτε κι αν ξεκινούσε θα άρχιζε με τον ίδιο τρόπο. Δηλαδή, με ένα μικρό ομόλογο που θα «δοκίμαζε» τις διαθέσεις των επενδυτών. Θα πρέπει κι άλλες τέτοιες εκδόσεις να ακολουθήσουν μέσα στο επόμενο έτος, ώστε να διαμορφωθούν «ομόλογα αναφοράς» σε όλες τις διάρκειες (ένα έτος, τρία έτη, επτά έτη) και οι επενδυτές να έχουν επιλογές. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι εάν προχωρήσει σταδιακά η Ελλάδα στις παραπάνω κινήσεις και παράλληλα τα μεγέθη της οικονομίας βελτιώνονται, τότε θα μπορούσε η χώρα να χρηματοδοτεί πλήρως τις υποχρεώσεις της από το 2016 και μετά.
– Πώς επιδρά στην πραγματική οικονομία;
– Η έκδοση του Ελληνικού Δημοσίου αναμένεται να θέσει νέα βάση για το κόστος δανεισμού των ελληνικών τραπεζών. Εάν το κράτος δανειστεί με επιτόκιο κοντά στο 5%, τότε οι τράπεζες θα επιτύχουν ακόμα μικρότερο. Αποτέλεσμα θα είναι να έχουν μεγαλύτερη ρευστότητα και να τη διοχετεύουν με μικρότερο κόστος στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
– Υπάρχει άλλο παράπλευρο όφελος;
– Με την επιτυχημένη έκδοση ομολόγων η κυβέρνηση αποκτά ένα πλεονέκτημα στις νέες διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Η εμπιστοσύνη των επενδυτών στα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το πιο δυνατό επιχείρημα για να αντικρουστούν πιθανές νέες «παράλογες» απαιτήσεις της τρόικας.
Παράλληλα, η επανένταξη της χώρας στις διεθνείς αγορές μπορεί να αξιοποιηθεί και στο πλαίσιο της συζήτησης που θα ξεκινήσει για τη νέα ελάφρυνση του ελληνικού χρέους με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του, ενώ και οι διεθνείς επενδυτές θα έχουν ένα «ορόσημο» για να συγκρίνουν την κατάσταση της Ελλάδας με εκείνη άλλων χωρών.