Δύο ακαδημαϊκές μελέτες εξηγούν τη σημαντική πτώση των spread και «μετρούν» το τι έχουν προεξοφλήσει οι αγορές σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Η μία που δημοσιεύθηκε στο «The Economic Journal» ερμηνεύει τη μείωση του spread ως προεξόφληση των αγορών για επικείμενη μικρή αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας. Η δεύτερη, η οποία προέρχεται από το ΔΝΤ, δείχνει ότι οι αγορές περιμένουν πως το ελληνικό χρέος θα μειωθεί με κάποιο τρόπο. Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; Ας δούμε πρώτα τα δεδομένα: το spread των ελληνικών 10ετών ομολόγων έχει μειωθεί από τις αρχές του έτους κατά περίπου 35%. Στο τελευταίο 12μηνο το spread έχει μειωθεί κατά 55%. Σύμφωνα με την πρώτη μελέτη, οι αγορές περιμένουν μία αναβάθμιση κατά 1 έως 2 βαθμίδες τουλάχιστον. Δηλαδή από το Β- (σύμφωνα με τη Fitch και την S&P) στο Β ή το πολύ στο Β+. Για τη Moody’s, από το Caa3 στο Caa2 ή Caa1.
Αν στηριχθούμε στη μελέτη του ΔΝΤ, τότε οι αγορές αναμένουν κάτι πιο εντυπωσιακό: Πρώτον, μεγάλη αναβάθμιση από τα ομόλογα «σκουπίδια» σε εκείνα με μικρότερο επενδυτικό κίνδυνο, δηλαδή από ΒΒΒ και άνω. Δεύτερον, οι αγορές προσδοκούν κάποιο είδος κουρέματος του χρέους που βρίσκεται στα χέρια του λεγόμενου επίσημου τομέα (ΕΚΤ κ.λπ.).
Οι μελετητές παρατήρησαν ότι η προσδοκία των αγορών για επερχόμενη αναβάθμιση της οικονομίας είχε σημαντική βαρύτητα στην πτώση των spreads, υπεράνω των αμιγώς οικονομικών μεγεθών όπως είναι η μείωση του χρέους ή ο ρυθμός ανάπτυξης.
Η ελληνική περίπτωση, όπου στα 10ετή ομόλογα τα spreads έχουν μειωθεί κατά 35% στο πρώτο τρίμηνο και κατά 55% στο 12μηνο, μπορεί να ερμηνευθεί ότι οι αγορές έχουν ήδη αγνοήσει τους οίκους αξιολόγησης που διατηρούν την Ελλάδα στη μεσαία κατάταξη των «σκουπιδιών» και περιμένουν αναβάθμιση στην κατηγορία του «επενδυτικού κινδύνου».