«Κούρεμα» και των οφειλών που έχουν επιχειρήσεις προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, στο πλαίσιο της ενιαίας αντιμετώπισης των πιστωτών στις περιπτώσεις αναδιάρθρωσης χρεών και διάσωσης μιας επιχείρησης, προτείνει η KPMG, που έχει αναλάβει ως σύμβουλος του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας να υποβάλει προτάσεις για την αναμόρφωση της προπτωχευτικής διαδικασίας.
Η λογική της οριζόντιας λύσης με τη μορφή ενός ενιαίου «κουρέματος» με εξωδικαστική συμφωνία, προκειμένου να αποφεύγονται οι χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες, προτείνεται ως αναγκαία λύση για τη διάσωση μιας επιχείρησης που έχει βιώσιμα χαρακτηριστικά, αλλά τα συσσωρευμένα χρέη της λειτουργούν ως εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια αναδιάρθρωσης. Ως πρώτο βήμα προτείνεται ο διαχωρισμός των επιχειρήσεων μεταξύ εκείνων που, αφού υποστηριχθούν μέσω πρόσθετης χρηματοδότησης και διακανονισμού των οφειλών τους, μπορούν να επιβιώσουν και μεταξύ αυτών που δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Η πρόταση της KPMG περιλαμβάνει τα εξής:
1. Η συμφωνία δεν θα πρέπει μόνο να εξασφαλίζει τη συναίνεση ενός ικανού ποσοστού των πιστωτών της επιχείρησης –όπως το 51%– αλλά επίσης να δεσμεύει το σύνολο αυτών. Δηλαδή όχι μόνο τις τράπεζες, αλλά και τους δημόσιους φορείς στους οποίους έχει οφειλές, όπως η εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
2. Η λογική στην οποία βασίζεται είναι αυτή του εξωδικαστικού συμβιβασμού, στον οποίο θα συμμετέχουν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, δηλαδή τόσο οι τράπεζες όσοι και οι φορείς του Δημοσίου. Στόχος είναι να αποφευχθούν όλα τα χρονοβόρα στάδια μιας δικαστικής διαδικασίας, που οδηγούν σε πολύμηνες ή ακόμη και πολυετείς καθυστερήσεις, υπονομεύοντας οποιαδήποτε προσπάθεια για την ανόρθωση μιας επιχείρησης, που μπορεί να περιλαμβάνει πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, πλειστηριασμούς ακινήτων κ.ά. Παράδειγμα προς αποφυγήν αποτελεί η ασυλία που δίνει σε αμφιλεγόμενες περιπτώσεις επιχειρήσεων το άρθρο 99, επιτρέποντας το πάγωμα όλων των διαδικασιών ακόμη και για ένα χρόνο μέχρι την εκδίκαση της αίτησης.
3. Αναγκαίος όρος, ειδικά στην περίπτωση που για τη διάσωση της επιχείρησης αποφασίζεται «κούρεμα» οφειλών, είναι η συμφωνία να συνοδεύεται από ένα αξιόπιστο επιχειρηματικό σχέδιο που θα διασφαλίζει την αποπληρωμή του υπολοίπου του χρέους τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς το Δημόσιο.
4. Η εφαρμογή της συμφωνίας θα είναι δεσμευτική για όλα τα μέρη και η υλοποίησή της κυρίως από την πλευρά της διοίκησης, που θα οριστεί (στην περίπτωση που θα χρειαστεί να υπάρξει νέα), θα ελέγχεται από ανεξάρτητο σύμβουλο, που θα παρακολουθεί την εφαρμογή του business plan στο οποίο έχουν καταλήξει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και το οποίο θα βασίζεται σε κοινές παραδοχές, όπως η δυνατότητα αποπληρωμών με βάση τις ταμειακές ροές μιας επιχείρησης ή άλλα κριτήρια, που θα πρέπει επίσης να συμφωνηθούν στη βάση διεθνών πρακτικών.
Η πρόταση της KPMG, που αναμένεται να πάρει την τελική μορφή της έως τα τέλη Ιουλίου και να υποβληθεί στη νέα ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, θα αποτελέσει πιλότο στις συζητήσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους φορείς και αναμένεται να πάρουν οργανωμένο χαρακτήρα μέσα στο καλοκαίρι, προκειμένου τον Σεπτέμβριο να είναι έτοιμο το πλαίσιο για τη διαχείριση των επισφαλειών και την αναδιάρθρωση επιχειρήσεων ή ακόμη και κλάδων της οικονομίας. Αποδέκτης της θα είναι το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, στο οποίο εκπροσωπούνται όλα τα συναρμόδια υπουργεία, δηλαδή τόσο τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης όσο και τα υπουργεία Εργασίας και Δικαιοσύνης, που θα πρέπει να συμφωνήσουν στην εξωδικαστική διαδικασία και κυρίως στην ένταξη στα σχέδια αναδιαρθρώσεων, των οφειλών προς την εφορία ή προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Καθοριστικό στην όλη συζήτηση είναι το θέμα των ποινικών ευθυνών δημοσίων λειτουργών, έτσι ώστε να μπορούν να αποφασίσουν το «κούρεμα» της οφειλής μιας επιχείρησης, όταν προκρίνεται ότι αυτό εξυπηρετεί τη διάσωσή της και φυσικά τη δυνατότητα αποπληρωμής του υπολοίπου του χρέους. Η περίπτωση του διοικητή του ΙΚΑ Ροβέρτου Σπυρόπουλου, εις βάρος του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη για κακουργηματικού βαθμού απιστία στην υπηρεσία για την άρση κατάσχεσης εις χείρας των τραπεζών των λογαριασμών εταιρείας σούπερ μάρκετ, είναι χαρακτηριστική για το βάρος της ευθύνης και την απουσία ευελιξίας από την πλευρά εκπροσώπων του Δημοσίου, που αδυνατούν να συνυπογράψουν παρόμοιες αποφάσεις, ακόμη και αν αυτές λαμβάνονται προκειμένου να διασφαλιστούν μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα του Δημοσίου, αλλά και της οικονομίας.