Μια σιωπηρή προς το παρόν διαμάχη ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών και ενεργοβόρου βιομηχανίας με αφορμή δεσμευτικές από το Μνημόνιο παρεμβάσεις στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού εξελίσσεται παράλληλα και σε δεύτερο πλάνο με την ηχηρή πολιτική αντιπαράθεση για το νομοσχέδιο της Μικρής ΔΕΗ. Η διαχείριση του όλου θέματος από πλευράς της αρμόδιας Αρχής (ΡΑΕ) μάλιστα, καθιστά ορατό τον κίνδυνο να καταλήξουν και αυτές οι αλλαγές σε έναν ακόμη συμβιβασμό μεταξύ των εμπλεκόμενων κλάδων στην αγορά ηλεκτρισμού, απομακρύνοντας τον στόχο της δημιουργίας μιας πραγματικά ανταγωνιστικής αγοράς (target model).
Η πρώτη παρέμβαση αφορά την κατάργηση από την 1η Ιουλίου του περίφημου Cost Recovery, δηλαδή του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους των μονάδων φυσικού αερίου, που καθιερώθηκε ως μεταβατικός μηχανισμός για να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα των ακριβών μονάδων φυσικού αερίου έναντι των φθηνών θερμικών μονάδων της ΔΕΗ. Πρακτικά ο μηχανισμός αυτός έδινε τη δυνατότητα στις μονάδες φυσικού αερίου να μπουν στο σύστημα προσφέροντας μια τιμή χαμηλότερη του κόστους λειτουργίας τους, ώστε να ανταγωνιστούν λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες Τη διαφορά μεταξύ της τιμής και του κόστους την κάλυπτε ο μηχανισμός. Για το σύστημα και τους καταναλωτές στην πράξη αυτό σήμαινε ότι πλήρωναν υψηλό κόστος για να καλυφθεί η ζήτηση από ακριβές μονάδες φυσικού αερίου που άφηναν εκτός λειτουργίας φθηνές λιγνιτικές μονάδες.
Αυτή ήταν μία από τις στρεβλώσεις της αγοράς που η τρόικα ζήτησε να καταργηθεί, θέτοντας την υποχρέωση στη χώρα αντ’ αυτής και άλλων μεταβατικών μηχανισμών (Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος), να δώσει πρόσβαση σε τρίτους στη φθηνή λιγνιτική και υδροηλεκτρική ισχύ μέσω δημοπρασιών μέχρι να πουληθεί η Μικρή ΔΕΗ που θα επιλύσει μακροπρόθεσμα το θέμα του ανταγωνισμού στα καύσιμα ηλεκτροπαραγωγής. Οι δημοπρασίες ισχύος είναι η δεύτερη προωθούμενη παρέμβαση που έχει φέρει σε αντιπαράθεση κλαδικά συμφέροντα στην αγορά ηλεκτρισμού. Και ενώ ο Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ) καταργήθηκε πράγματι από 1ης Ιουλίου με απόφαση της ΡΑΕ και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία διαβούλευσης για τις δημοπρασίες που με βάση το Μνημόνιο θα πρέπει να θεσμοθετηθούν μέσα στον Ιούλιο και να τεθούν σε εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο, οι εξελίξεις οδηγούν σε αντίθετα αποτελέσματα και περίεργες ανατροπές. Η ΡΑΕ ανέθεσε στον ΑΔΜΗΕ την εκπόνηση μελέτης για τις οικονομικές και τεχνικές επιπτώσεις στην αγορά από την κατάργηση του Cost Recovery. Eπί ένα τρίμηνο, το οποίο συμπίπτει μάλιστα με το τρίμηνο αιχμής του συστήματος (υψηλή θερινή ζήτηση) ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει σύμφωνα με το έργο που του ανέθεσε η ΡΑΕ να καταγράφει σε ημερήσια βάση, μεταξύ άλλων, το κόστος που προκύπτει για το σύστημα όσο και για κάθε έναν από τους εμπλεκόμενους με την κατάργηση του Cost Recovery και χωρίς την κατάργησή του, ανοίγοντας παράθυρο για την επαναφορά του ίδιου ή παρεμφερούς μηχανισμού.
Την ίδια στιγμή, η ΡΑΕ έχει δηλώσει αδυναμία κατάρτισης ενός σχεδίου για τη θεσμοθέτηση των δημοπρασιών ισχύος, παρά το γεγονός ότι υπάρχει προηγούμενο και συγκεκριμένα το γαλλικό μοντέλο NOME στο οποίο και στηρίχτηκε η αρχική εισήγησή της στη δημόσια διαβούλευση, ζητώντας με επίσημη επιστολή από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Μάκη Παπαγεωργίου διευκρινίσεις για το πώς θα προχωρήσει. Ο πρόεδρος της ΡΑΕ κ. Νίκος Βασιλάκος ανέφερε στην επιστολή ότι διαπίστωσε στη διαβούλευση πλήρως αντίθετες και αντικρουόμενες τοποθετήσεις, που δημιουργούν συνθήκες αδιεξόδου. Αμεση ήταν η απάντηση του κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος συνέστησε στη ΡΑΕ να προχωρήσει με βάση την τριμερή συμφωνία που έχει αποτυπωθεί στο Μνημόνιο. Το σχέδιο της ΡΑΕ για τις δημοπρασίες έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση της ενεργοβόρου βιομηχανίας, που ανέμενε μέσω αυτού χαμηλές τιμές ρεύματος και σύμφωνα με επίσημες καταγγελίες της ΕΒΙΚΕΝ διαπιστώνει προσπάθεια πριμοδότησης των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και εμμέσως των ιδιωτών παραγωγών, ως αντιστάθμισμα της κατάργησης του Cost Recovery.
Η κίνηση της ΡΑΕ να ανοίξει «παράθυρο» επαναφοράς του μεταβατικού αυτού μηχανισμού ερμηνεύεται ως προσπάθεια συμβιβασμού βιομηχανίας και ηλεκτροπαραγωγών, κάτι που μένει να επιβεβαιωθεί από το κατά πόσο θα υποχωρήσει στα αιτήματα της ΕΒΙΚΕΝ για τις δημοπρασίες. Σε κάθε περίπτωση η ΡΑΕ δείχνει να κινείται στην κατεύθυνση εξισορρόπησης συμφερόντων και όχι ανοίγματος της αγοράς.