Ταξίδεψα πρόσφατα με ένα θαυμάσιο σύγχρονο πλοίο από τη Ραφήνα σε ένα νησί των Κυκλάδων. Κι αναρωτήθηκα: ποια θα ήταν, αλήθεια, η κατάσταση του τουρισμού μας αν δεν υπήρχαν τα θαυμάσια αυτά πλοία που συνδέουν τα λιμάνια μας με την Κρήτη, τις Κυκλάδες, τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και τα λιμάνια της Αδριατικής; Πώς θα γίνονταν η διακίνηση και οι εξαγωγές των αγροτικών μας προϊόντων από την Κρήτη και τα άλλα νησιά; Λοιπόν, τι συνέβη; Γιατί έχουμε σήμερα αυτή την εξαιρετική εικόνα στην ακτοπλοΐα μας; Την απάντηση τη δίνει ένας θεσμός, που τόσο έχει κατηγορηθεί και τόσο απαξιωθεί μέχρι σήμερα, το ελληνικό Χρηματιστήριο. Από εκεί προέκυψαν τα τεράστια κεφάλαια για να γίνουν οι παραγγελίες και οι κατασκευές των σύγχρονων πλοίων. Από το 1997 μέχρι σήμερα αντλήθηκε από το Χ.Α., μέσω δημοσίων εγγραφών, το τεράστιο ποσόν του 1,34 δισ. ευρώ. Η χρυσή περίοδος για τις δημόσιες εγγραφές στον τομέα των ακτοπλοϊκών εταιρειών ήταν η περίοδος 1997 έως 2000, με αιχμή το 1999 κατά το οποίο αντλήθηκαν 526,4 εκατ.
Κατά σειρά, το 1997 το ποσό που αντλήθηκε ήταν 23,9 εκατ. ευρώ, το 1998 ήταν 248 εκατ., το 1999 526,4 εκατ., το 2000 ήταν 175,6 εκατ. Στα επόμενα χρόνια και μέχρι σήμερα, σαν επακόλουθο της κρίσης του θεσμού του Χρηματιστηρίου, τα ποσά που αντλήθηκαν ήταν συμπληρωματικές δημόσιες εγγραφές συνολικού ύψους 367,5 εκατ. Πρωτοπόρος στη νέα εποχή της ακτοπλοΐας μας υπήρξε ο εφοπλιστής Περικλής Παναγόπουλος το 1997, που είχε συλλάβει με τις εμπειρίες που είχε το μέλλον και τις ανάγκες της ακτοπλοΐας και τη μεγάλη ευκαιρία που έδινε η γραμμή της Αδριατικής. Ετσι, ξεκίνησε με την άντληση από το Χρηματιστήριο 23,9 εκατ. ευρώ το 1997 με τις «Επιχειρήσεις Αττικής» (σήμερα Attica Group). Ακολούθησαν το 1998 οι ANEK Lines, οι Μινωικές Γραμμές, η ΔΑΝΕ Sea Lines, αντλώντας συνολικά το ποσόν των 248 εκατ. Το 1999 αντλούν το πολύ σημαντικό ποσόν του μισού δισ. ευρώ οι εταιρείες Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου (2 δημόσιες εγγραφές), ΑΝΕΝ , Μινωικές Γραμμές, Attica Group. To 2000 αντλείται το ποσόν των 175,6 εκατ. ευρώ από τις εταιρείες ΔΑΝΕ, Στρίντζης Ναυτιλιακή, ΑΝΕΚ Lines, Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου. Τα επόμενα χρόνια, λόγω της κρίσης του Χρηματιστηρίου, πραγματοποιούν μικρές αντλήσεις κεφαλαίων οι Attica Group, η Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου (3 εγγραφές), η ΑΝΕΚ Lines και οι Μινωικές Γραμμές (2 εγγραφές), με συνολικά ποσά 368,3 εκατ., από τις οποίες διακρίνονται για τον όγκο τους οι 2 εγγραφές της ΑΝΕΚ με 122,8 εκατ. και της Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου με 97,9 εκατ.
Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι τα υπερσύγχρονα καράβια που δρομολογήθηκαν, εκτός των υπηρεσιών που προσέφεραν στον τουρισμό, στη διακίνηση προσώπων και προϊόντων και στις ελληνικές εξαγωγές, προσέφεραν και χιλιάδες θέσεις εργασίας στους Ελληνες ναυτεργάτες. Στα χρόνια που ακολούθησαν τις ναυπηγήσεις των υπερσύγχρονων πλοίων της ελληνικής ακτοπλοΐας, σημειώθηκαν αλλεπάλληλες αυξήσεις των διεθνών τιμών πετρελαίου που έκαναν προβληματική τη λειτουργία των πλοίων, γιατί δεν ήταν δυνατές οι αντίστοιχες αυξήσεις των ναύλων. Πάρα ταύτα, σήμερα οι ναυτιλιακές μας εταιρείες συνεχίζουν την προσφορά τους, παρά το γεγονός ότι είναι επιβαρυμένες από τραπεζικό δανεισμό, τα προβλήματα του οποίου αντιπαρέρχονται σε συνεργασία με τις δανείστριες τράπεζες.
* Τέως διευθυντής τραπέζης, διετέλεσε γενικός διευθυντής της Ενώσεως Θεσμικών Επενδυτών.