Εξανεμίζεται το «μαξιλάρι» του πρωτογενούς πλεονάσματος που είχε υπολογίσει το υπουργείο Οικονομικών για το 2014. Το οικονομικό επιτελείο προχωράει στην αναθεώρηση του στόχου από το 2,3% του ΑΕΠ που είχε περιλάβει στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα από το 1,5% του ΑΕΠ που προβλέπεται στο Μνημόνιο.
Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στον συνυπολογισμό διαφόρων κινδύνων που έχουν εντοπιστεί και αφορούν σε:
• Πιθανή υπέρβαση δαπανών στην Υγεία, στα ασφαλιστικά ταμεία και στους ΟΤΑ.
• Ενδεχόμενη απόκλιση στο σκέλος των εσόδων και ιδίως στα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος, όπου έχει διαπιστωθεί μία αστοχία περίπου 1 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά στους στόχους του 2015, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού να μην καλύψει τον μνημονιακό στόχο για 3% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά να παραπέμψει στο τελικό κείμενο του προϋπολογισμού στα τέλη Νοεμβρίου. Κι αυτό γιατί υπάρχει δημοσιονομικό κενό το οποίο δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί ως προς το μέγεθός του και δεν έχει συμφωνηθεί με την τρόικα ο τρόπος κάλυψής του.
Η Αθήνα υποστηρίζει ότι το κενό αυτό είναι της τάξης των 900 εκατ. ευρώ και η τρόικα το ανεβάζει στα 2 δισ. ευρώ. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπεισέλθουν οι δύο πλευρές σε λεπτομερείς συζητήσεις για να καταλήξουν σε ένα κοινώς αποδεκτό νούμερο για το κενό, ενώ, όπως όλα δείχνουν, η συζήτηση για τα μέτρα που θα ληφθούν ώστε να καλυφθεί η «τρύπα» του 2015 θα μεταφερθεί για λίγο αργότερα.
Σε αυτή τη φάση, το υπουργείο Οικονομικών θα συζητήσει με την τρόικα στη βάση των στοιχείων για την εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2014. Τα δεδομένα που παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας δείχνουν ότι η επίτευξη του μνημονιακού στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ φέτος είναι εφικτή.
Ειδικότερα, στο διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2014, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 1,9 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 962 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος των εσόδων καταγράφηκε υστέρηση στα προ επιστροφών έσοδα κατά 100 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ενώ συνολικά τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ήταν κατά 325 εκατ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο. Οι αποκλίσεις από τους φετινούς στόχους οφείλονται, κυρίως, στην παράταση καταβολής των δόσεων του φόρου ακίνητης περιουσίας. Την ίδια ώρα, πάντως, οι επιστροφές φόρων διαμορφώθηκαν στα 2,2 δισ. ευρώ, έναντι 1,2 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο και 2 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος.
Σε ό,τι αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες, συγκρατήθηκαν στα 27 δισ. ευρώ. Ποσό το οποίο είναι 1,2 δισ. ευρώ μικρότερο από τον στόχο, ενώ οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) αυξήθηκαν στα 3,3 δισ. ευρώ (140 εκατ. ευρώ περισσότερες έναντι του στόχου). Επίσης, από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι έχει διατεθεί ποσό ύψους 466 εκατ. ευρώ (42%) από το αποθεματικό που προβλεπόταν στον προϋπολογισμό (αρχική πίστωση 1,12 δισ. ευρώ, υπόλοιπο προς χρήση 654 εκατ. ευρώ). Με τα κεφάλαια του αποθεματικού έχουν καλυφθεί μεταξύ άλλων δαπάνες για εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων (180 εκατ. ευρώ), της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, για την επιχορήγηση των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων – ΕΑΣ Α.Ε., της ΕΛΒΟ Α.Ε. κ.λπ.
Τι θα γίνει με τις αποδοχές των ενστόλων
Εντός του έτους θα προχωρήσει η κυβέρνηση στη σταδιακή αποκατάσταση των αποδοχών των ενστόλων στο πλαίσιο των σχετικών δικαστικών αποφάσεων. Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2015 θα υπάρχει σχετική πρόβλεψη, αλλά από το υπουργείο Οικονομικών ξεκαθαρίζουν πως οι αποδοχές των ενστόλων δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα του Ιουλίου 2012. Η αποκατάσταση των αποδοχών τους θα γίνει στα όρια της αντοχής του προϋπολογισμού, ανέφερε χθες το ίδιο στέλεχος, καθώς εάν προχωρήσει η πλήρης αποκατάστασή τους, τότε το ετήσιο κόστος εκτινάσσεται στα 350 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, το κόστος από την αποκατάσταση των αποδοχών των ενστόλων θα ανέλθει σε περίπου 250 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι έχει να κάνει με τα αναδρομικά που περιμένουν οι ένστολοι, η καταβολή τους θα ξεκινήσει από το 2015 –εκτός απροόπτου– και αξίζει να σημειωθεί ότι λογιστικά όλο το κόστος θα πρέπει να εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2014.
Να σημειωθεί ότι το ΣτΕ έδωσε στην κυβέρνηση προθεσμία δύο μηνών προκειμένου να εφαρμοστεί η απόφαση που αφορά στην αντισυνταγματικότητα των περικοπών στους ενστόλους. Πέραν αυτών, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2015 θα περιληφθούν και οι φοροελαφρύνσεις που σχεδιάζει η κυβέρνηση, όπως η μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, η χρονική επέκταση του χαμηλού ΦΠΑ στην εστίαση, η αύξηση του αριθμού των δόσεων για τις ρυθμίσεις οφειλών και η επέκταση της έκτακτης εισφοράς, αλλά μειωμένης σε σχέση με φέτος.