Σε νέα μείωση των επιτοκίων καταθέσεων προχώρησαν από τις αρχές της εβδομάδας οι τράπεζες, προσγειώνοντας τα επιτόκια στους προθεσμιακούς λογαριασμούς στο όριο του 1,60% – 1,70%. Πρόκειται για τη δεύτερη μείωση μέσα σε δύο μόλις μήνες, καθώς είχε προηγηθεί στις αρχές Αυγούστου ανατιμολόγηση του χαρτοφυλακίου των προθεσμιακών καταθέσεων, που οδήγησε τα επιτόκια κάτω από το 2%.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πτώση των επιτοκίων αφορά ακόμη και μεγάλα ποσά άνω των 100.000 ευρώ, οι αποδόσεις των επιτοκίων έχουν επηρεαστεί στον ίδιο βαθμό με αυτές που ισχύουν για μικρά ποσά της τάξης των 20.000 ή 30.000 ευρώ. Η απόδοση του 2% έχει εγκαταλειφθεί οριστικά ακόμη και για μεγαλοκαταθέτες, οι οποίοι σταδιακά στρέφονται πλέον σε αμοιβαία κεφάλαια και εναλλακτικές τοποθετήσεις, που μπορούν να εξασφαλίσουν καλύτερες αποδόσεις.
Η μείωση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις δεν έχει επηρεάσει μέχρι στιγμής τον όγκο των χρημάτων που βρίσκονται σε προθεσμιακούς λογαριασμούς, καθώς τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Ιούλιο, ανεβάζουν τα υπόλοιπα των προθεσμιακών καταθέσεων στα 84,7 δισ. ευρώ. Η στροφή προς επενδυτικά προϊόντα εκτιμάται ότι θα εκδηλωθεί με μεγαλύτερη ένταση τους επόμενους μήνες, μέσα από τις ανανεώσεις των λογαριασμών που σήμερα είναι ακόμη κλειστά με βάση υψηλότερα επιτόκια προηγούμενων μηνών. Για μικρές αποταμιεύσεις επιστρατεύονται κυρίως ασφαλιστικά προγράμματα, κλασικά ή επενδυτικού τύπου (unit linked), που σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών ανακάμπτουν σταδιακά.
Τραπεζικά στελέχη εξηγούν ότι η αρνητική εξέλιξη του πληθωρισμού, που έκλεισε στο -0,3% τον Αύγουστο, αποκαθιστά το επίπεδο των πραγματικών αποδόσεων στις προθεσμιακές καταθέσεις στη χώρα μας σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, όπου μεσοσταθμικά τα επιτόκια κινούνται κάτω του 1%. Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του 2014 θα ακολουθήσει νέα μείωση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις με στόχο να σταθεροποιηθούν στο επίπεδο του 1,5% έως τα τέλη του χρόνου.
Η ραγδαία μείωση των επιτοκίων στις καταθέσεις και η διατήρηση σε υψηλά επίπεδα των επιτοκίων χορηγήσεων, έχει οδηγήσει σε εκτίναξη του επιτοκιακού περιθωρίου, της διαφοράς δηλαδή μεταξύ επιτοκίου καταθέσεων και χορηγήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το επιτοκιακό περιθώριο εκτινάχθηκε τον Ιούλιο στις 3,91 μονάδες από 3,67 τον Ιούνιο και 3,29 τον Ιούλιο του 2013. Πρόκειται για το τρίτο υψηλότερο επίπεδο μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που συντηρεί τα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών σε περιβάλλον έντονης πιστωτικής συρρίκνωσης τα τέσσερα τελευταία χρόνια.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΤτΕ, η εκτίναξη του επιτοκιακού περιθωρίου στην παρούσα φάση από τις ελληνικές τράπεζες συντελείται κατά κύριο λόγο από τη ραγδαία πτώση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις. Η ανάγκη για μείωση του κόστους χρήματος ενισχύεται και από την προοπτική των στρες τεστ, η υλοποίηση των οποίων έχει μπει στην τελική ευθεία.