Δέσμη νομοθετικών μέτρων για όσους χρωστούν στο Δημόσιο, αλλά και εκείνους που αντιμετωπίζουν πραγματικά προβλήματα εκπλήρωσης υποχρεώσεων από ιδιωτικά χρέη, ετοιμάζει η κυβέρνηση με δύο νομοθετήματα που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο επεξεργασίας. Το βάρος των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων σηκώνουν τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης, επιχειρώντας μεταβολές και στο πεδίο της ποινικής δικαιοσύνης. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η κυβέρνηση έχει αποφασίσει κατ’ αρχήν –όπως είπε και ο υφυπουργός Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνης, σε ημερίδα του ΣΕΒ– να προχωρήσει στην άμεση κατάργηση της αυτόφωρης διαδικασίας (συλλήψεις, χειροπέδες και λοιπά) για όσους χρωστούν στο Δημόσιο. Η ρύθμιση την οποία επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή και η εφαρμογή της να ξεκινήσει ώς το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, ποινική διαδικασία αυτοφώρου δεν θα προβλέπεται στο εξής για όσους χρωστούν στο Δημόσιο διάφορα ποσά από φόρους, οφειλές πάσης φύσεως ή ασφαλιστικές εισφορές. Για όλους τους χρεοοφειλέτες του Δημοσίου θα ακολουθείται η κανονική ποινική διαδικασία. Η κατάργηση της αυτόφωρης διαδικασίας γίνεται στη λογική, ότι δεν προσέφερε ουσιαστικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της αποφυγής ασφαλιστικών εισφορών.
Την ίδια ώρα, με άλλες ρυθμίσεις διευκόλυνσης για την καταβολή των φόρων και των πάσης φύσεως οφειλών που ετοιμάζει το υπουργείο Οικονομικών, προσδοκάται ότι θα δοθούν κίνητρα στους οφειλέτες του Δημοσίου, που έχουν ακόμα οικονομική δυνατότητα να καταβάλλουν. Επίσης με τη νέα ρύθμιση θα υπάρξει αποσυμφόρηση των δικαστηρίων από εκατοντάδες υποθέσεις που δημιουργούνται από την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας, ελαφρύνοντας τα πινάκια των αρμόδιων δικαστηρίων.
Το ανέκκλητο
Σημαντική είναι και η ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο ίδιο νομοσχέδιο, από πλευράς υπουργείου Δικαιοσύνης, σύμφωνα με την οποία δεν προβλέπεται καμία ποινική διαδικασία για οφειλέτες του Δημοσίου μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ. Γι’ αυτά τα ποσά, σύμφωνα με τη ρύθμιση, θα προβλέπεται το λεγόμενο στη νομική επιστήμη ανέκκλητο, δηλαδή το ποινικά ακαταδίωκτο για τους οφειλέτες. Μόνον αστικές και άλλες κυρώσεις θα μπορεί να επιβάλει το Δημόσιο για την είσπραξη αυτών των ποσών, που προέρχονται είτε από φόρους είτε από άλλες οφειλές ή ασφαλιστικές εισφορές.
Οι ρυθμίσεις αυτές σε συνδυασμό με τις διατάξεις που επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης για πλήρη αναμόρφωση του λεγόμενου άρθρου 99, αλλά και τις ρυθμίσεις για τα λεγόμενα «κόκκινα» δάνεια, εκτιμάται ότι θα ανακουφίσουν τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες που ασφυκτιούν υπό το βάρος επαχθών δικαστικών μέτρων είσπραξης των οφειλών τους.
Νόμος Κατσέλη
Παράλληλα με άλλο νομοθέτημα που είναι και αυτό έτοιμο, το υπουργείο Δικαιοσύνης αναμορφώνει πλήρως την ισχύουσα νομοθεσία για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Ο ισχύων νόμος, γνωστός ως νόμος Κατσέλη, ουσιαστικά καταργείται, καθώς θεωρείται ότι στην πράξη οδήγησε σε καταχρηστικές εφαρμογές και στη θέση του εισάγεται νέα νομοθεσία που καθιστά τις προϋποθέσεις για ένταξη στα υπερχρεωμένα περισσότερες και αυστηρότερες. Η βασικότερη μεταβολή είναι η διαδικασία πραγματικού ελέγχου για την πιστοποίηση της αδυναμίας του οφειλέτη να καταβάλει, καθώς θα απαιτείται στο εξής ειδική έκθεση από το Οικονομικό Επιμελητήριο. Επίσης από το σύνολο της περιουσίας του υπερχρεωμένου οφειλέτη θα διασφαλίζεται πλήρως μόνον η πρώτη κατοικία και όχι άλλα περιουσιακά στοιχεία, όπως γίνεται στην πράξη μέχρι σήμερα. Σημαντική είναι και η ρύθμιση για υπαγωγή όλων των υποθέσεων για τα υπερχρεωμένα στα μεγάλα Ειρηνοδικεία της χώρας και όχι στα περιφερειακά για ταχύτερη εκδίκαση, μιας και έως σήμερα από την εφαρμογή του νόμου Κατσέλη το δικαστικό σύστημα έχει μπλοκάρει και οι σχετικές δίκες προσδιορίζονται μετά το 2020 και μέχρι το 2026!
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου διαθέτει στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία τα περιφερειακά Ειρηνοδικεία της Αττικής, αλλά και άλλα δίδουν πλέον νέες δικάσιμους μετά το 2022!