Οποιος έχει διαβατήριο ή «πράσινη κάρτα» των ΗΠΑ υπάγεται στην αμερικανική φορολογική νομοθεσία και υποχρεούται να:
α) Υποβάλλει κάθε χρόνο φορολογική δήλωση στις ΗΠΑ, δηλώνοντας τα παγκόσμια εισοδήματά του. Αυτό δεν σημαίνει διπλή φορολόγηση, αφού ο φόρος που πληρώθηκε εκτός ΗΠΑ πιστώνεται έναντι του αμερικανικού φόρου για τα ίδια εισοδήματα (Tax Credit). Αλλωστε, το αφορολόγητο όριο για όσους εργάζονται εκτός ΗΠΑ είναι περίπου 90.000 δολάρια (με εξαιρέσεις). Οι ΗΠΑ είναι από τις ελάχιστες χώρες οι οποίες φορολογούν το παγκόσμιο εισόδημα με βάση την υπηκοότητα και όχι με βάση τη φορολογική κατοικία.
β) Κοινοποιεί στις αμερικανικές φορολογικές αρχές τους τραπεζικούς του λογαριασμούς που διατηρεί εκτός ΗΠΑ, τους τραπεζικούς λογαριασμούς που εμφανίζεται ως συνδικαιούχος (ακόμη και εάν τα χρήματα δεν του ανήκουν) καθώς επίσης και λογαριασμούς νομικών προσώπων στους οποίους έχει δικαίωμα υπογραφής. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως FBAR και τα ισχύοντα πρόστιμα για μη κοινοποίηση είναι εξοντωτικά.
γ) Ολες οι ελληνικές τράπεζες και τα περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν ήδη προσχωρήσει και εφαρμόζουν τη διαδικασία FATCA, σύμφωνα με την οποία υποχρεούνται από την 1η Ιουλίου 2014 να ελέγχουν και να κοινοποιούν στο IRS τους τραπεζικούς και επενδυτικούς λογαριασμούς όλων όσοι έχουν διαβατήρια ΗΠΑ ή «πράσινη κάρτα». Η κοινοποίηση των πρώτων στοιχείων που σχετίζονται με την εφαρμογή της FATCA θα λάβει χώρα μέχρι το τέλος Μαρτίου 2015.
δ) Πρωτοβουλία ανάλογη της νομοθεσίας FATCA προωθεί και ο ΟΟΣΑ (Παγκόσμιο Πρότυπο του ΟΟΣΑ για την Αυτόματη Ανταλλαγή Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών για Φορολογικά Θέματα). Η Ελλάδα έχει εκφράσει τη βούλησή της να το υιοθετήσει άμεσα και εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος (πρώτη ανταλλαγή πληροφοριών τον Σεπτέμβριο 2017). Φαίνεται πως η έννοια του τραπεζικού απορρήτου και η προστασία των συναφών προσωπικών δεδομένων πνέουν παγκοσμίως τα λοίσθια.
ε) Οι ανώτατοι φορολογικοί συντελεστές φυσικών προσώπων όπως διαμορφώνονται σήμερα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι:
Ολλανδία, Δανία, Σουηδία, Ισπανία: άνω του 51%, Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Σλοβενία Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Λουξεμβούργο: 41% – 50%, Κύπρος, Μάλτα, Φινλανδία, Κροατία, Πολωνία: 31% – 40%, Εσθονία, Λεττονία, Σλοβακία: 21% – 30%, Τσεχία, Λιθουανία, Ρουμανία, Ουγγαρία: 11% – 20%, Βουλγαρία: 10%
Από τις παραπάνω χώρες, οι Βουλγαρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Λεττονία, Ρουμανία και Εσθονία έχουν σταθερό φορολογικό συντελεστή (flat tax). Αραγε θα εφαρμοστεί και στην Ελλάδα η αντίστοιχη εξαγγελία;
••• Φορολογίας μερισμάτων ανακεφαλαίωση και συνέχεια:
Μέχρι και την 31/12/2013, η απαλλαγή των ενδοομιλικών μερισμάτων από τον φόρο εισοδήματος νομικού προσώπου («participation exemption») κατελάμβανε μόνο τα μερίσματα που προέρχονταν από θυγατρική εγκατεστημένη σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε. (άρ. 103 παρ. 1/ια΄ ν. 2238/1994), με τις γνωστές πλέον προϋποθέσεις συμμετοχής (10% επί 2 συναπτά έτη).
Ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013) φάνηκε, παροδικά, γενναιόδωρος, επεκτείνοντας με το άρθρο 48 το πεδίο εφαρμογής της απαλλαγής όχι μόνο στα μερίσματα που διανέμονταν από τρίτες συνεργάσιμες χώρες, αλλά και στα ημεδαπής προέλευσης. Αρα, και η απαλλαγή από την παρακράτηση φόρου του άρθρου 63 (μεταγραφή της Οδηγίας περί μητρικών – θυγατρικών εταιρειών) εφαρμόζεται και στα μερίσματα αυτά, παρόλο που δεν αναφέρονται ρητά.
Εν συνεχεία, όμως, ο νόμος επανήλθε (;) στα προηγουμένως προβλεπόμενα, με την αιτιολογική έκθεση του νόμου 4254/2014 ρητώς να ορίζει πως το άρθρο 48 του ν. 4172/2013 τροποποιείται προκειμένου η απαλλαγή «να καταλαμβάνει μόνον τα ενδοομιλικά μερίσματα που εισπράττουν νομικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας από θυγατρικές τους εταιρείες που είναι φορολογικοί κάτοικοι σε κράτος-μέλος της Ε.Ε ή του ΕΟΧ».
Πηγή: Grant Thornton