Η «τριπλή έλικα» και πώς θα βοηθήσει στο στοίχημα της ανάπτυξης

Η «τριπλή έλικα» και πώς θα βοηθήσει στο στοίχημα της ανάπτυξης

2' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στη μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), το κράτος και οι δημόσιες υπηρεσίες παίζουν καταλυτικό ρόλο στην «τριπλή έλικα», δηλαδή στη συνεργασία δημόσιου τομέα, των οργανισμών που παράγουν έρευνα και του ιδιωτικού τομέα. Η καινοτομία είναι μια συλλογική διαδικασία που έχει πολύ έντονα τα χαρακτηριστικά της διοργανωσιακής συνεργασίας, επομένως η «τριπλή έλικα» δεν την παράγει απλώς, αλλά την εντάσσει και στο ευρύτερο οικονομικό, κοινωνικό και παραγωγικό πλαίσιο μιας χώρας. Κεντρικό ρόλο στη διαδικασία αυτή διαδραματίζουν οι ερευνητικές υποδομές και τα δίκτυα, αλλά και ο δημόσιος τομέας.

Τα στοιχεία του ΕΚΤ για την περίοδο 2010-2012 είναι απογοητευτικά: το 81,8% των επιχειρήσεων που συνήψαν συμβάσεις με το ελληνικό Δημόσιο δεν έκανε καμία καινοτομική δραστηριότητα στο πλαίσιο της σύμβασης. Το 11,9% προχώρησε σε καινοτομικές δραστηριότητες χωρίς να απαιτείται από τη σύμβασή του και μόνο το 6,2% χρειάστηκε να εκπληρώσει τέτοιες δραστηριότητες ως προϋπόθεση της συμφωνίας του.

Ο μέσος όρος στην Ε.Ε. ήταν αντίστοιχα 14,7% (καινοτομία ως προϋπόθεση) και 27,4% (επιχειρήσεις που καινοτόμησαν χωρίς να τους ζητείται).

Αμφίδρομη σχέση

Η σχέση αυτή είναι βεβαίως αμφίδρομη. Σύμφωνα με τις επιχειρήσεις που πήραν μέρος στην έρευνα, μόλις το 16,6% αναζήτησε ή έμαθε για καινοτομίες σε οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (υπηρεσίες, πανεπιστήμια και ΤΕΙ, επαγγελματικές ενώσεις και πελάτες από το Δημόσιο). Αντιθέτως, η ίδια η αγορά (προμηθευτές, πελάτες, σύμβουλοι, ανταγωνιστές, εμπορικές εκθέσεις και τεχνικές δημοσιεύσεις) διαχέει και αναζητεί αυτή την πληροφορία σε ποσοστό 89%, ενώ το ανθρώπινο δυναμικό μιας επιχείρησης κρατάει τα σκήπτρα ως πρώτη ομάδα αναζήτησης ενημέρωσης για την ανάπτυξη, αφού αναζητεί καινοτομικά προϊόντα και διαδικασίες σε ποσοστό 32%.

Ο Αλέξης Χαρίτσης, γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, θεωρεί ξεκάθαρο ότι «το στοίχημα της ανάπτυξης δεν μπορεί να βασισθεί στην ανταγωνιστικότητα των χαμηλών μισθών, αλλά στη δυνατότητά μας να καινοτομούμε και να παράγουμε υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας προϊόντα και υπηρεσίες». Μιλώντας σε ημερίδα του ΣΕΒ, την Πέμπτη, ο κ. Χαρίτσης εξήγησε την παραγωγική αποδιάρθρωση ως αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών πολλών χρόνων, που το Μνημόνιο απλώς επιτάχυνε και ολοκλήρωσε.

Εξηγώντας τους στόχους της «παραγωγικής ανασυγκρότησης» για την οποία μιλά ο ΣΥΡΙΖΑ, την περιέγραψε ως «ανάπτυξη μιας σύγχρονης μεταποίησης βασισμένης σε δυναμικά παραγωγικά συστήματα που εκμεταλλεύονται τη γνώση και τους άδηλους πόρους της γενικότερης οικονομίας και κοινωνίας και στήριξη της επιχειρηματικότητας στην κατεύθυνση της δημιουργίας προϊόντων υψηλής ποιότητας», έναντι του χαμηλού κόστους εργασίας. Μάλιστα πηγές του υπουργείου Οικονομίας λένε ότι βλέπουν την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Περιφερειακής Καινοτομίας (RIS) όχι ως προαπαιτούμενο που πρέπει να καλύψουν αναγκαστικά για την εκταμίευση των ΕΣΠΑ, αλλά ως ευκαιρία για την επίτευξη της παραγωγικής ανασυγκρότησης, που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ.

Πρωτοβουλίες

Μεταξύ άλλων, ο κ. Χαρίτσης εξήγγειλε ότι η κυβέρνηση θα αναλάβει πρωτοβουλίες για βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, μείωση της γραφειοκρατίας και οργάνωση των ΚΕΠ επιχειρηματικότητας, καθώς και τη σύσταση χρηματοδοτικών εργαλείων ειδικού τύπου προκειμένου να ενισχυθεί η μεταποιητική δραστηριότητα. Πηγές του υπουργείου Οικονομίας αναφέρουν ότι επανεξετάζεται ο νόμος των δημοσίων συμβάσεων, τόσο σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια που εξασφαλίζει και την προστασία του Δημοσίου από απάτη όσο και στο κομμάτι του e-procurement, αφού εκτιμάται ότι οι δημόσιες υπηρεσίες δεν έχουν προετοιμαστεί για την ηλεκτρονική καταχώριση και διεκπεραίωση των προμηθειών.

«Το Δημόσιο μπορεί να βοηθήσει την παραγωγή καινοτομίας, εφόσον την υιοθετήσει ως παράμετρο στο δημόσιο σύστημα προμηθειών», λέει η δρ Εύη Σαχίνη, διευθύντρια του ΕΚΤ. Και ο κ. Αγγελος Τσακανίκας, διευθυντής ερευνών του ΙΟΒΕ και επίκουρος καθηγητής ΕΜΠ, υπερθεματίζει. «Το Δημόσιο θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία, αν ενέτασσε το κριτήριο στο σύστημα των δημόσιων προμηθειών. Αυτό βεβαίως απαιτεί σύστημα ηλεκτρονικών προμηθειών, σύστημα αξιολόγησης και χρόνο».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή