Υπό τη δαμόκλειο σπάθη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας βρίσκονται τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και κατ’ επέκταση η χώρα, καθώς η ΕΚΤ έχει διαμηνύσει ότι αν δεν υπάρξει απτή πρόοδος για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την ολοκλήρωση μιας νέας συμφωνίας, θα διακοπεί η παροχή ρευστότητας προς το τραπεζικό σύστημα.
Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε άμεσα στην επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών προκαλώντας ένα άνευ προηγουμένου σοκ, με βαθιές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην οικονομική ζωή του τόπου.
Στο πλαίσιο αυτό τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην αυριανή, κρίσιμη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, όπου θα εξεταστούν οι όροι παροχής ρευστότητας μέσω του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας ELA στις εγχώριες τράπεζες.
H EKT έχει δείξει και το καρότο και το μαστίγιο. Αν υπάρξει βεβαιότητα για την επίτευξη συμφωνίας κυβέρνησης – εταίρων θα επιτρέψει στις εγχώριες τράπεζες να αγοράσουν πρόσθετα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, λυτρώνοντας την κυβέρνηση από το οξύ πρόβλημα ρευστότητας. Αν όμως δεν υπάρξει συμφωνία, η ΕΚΤ μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση της απομείωσης (haircut) που επιβάλλει στις εγγυήσεις που δίνουν οι ελληνικές τράπεζες για να παίρνουν χρηματοδότηση, από το 23% (κατά μέσο όρο) που είναι σήμερα, σε 44% ή 65% ή 80%! Με μια τέτοια κίνηση οι ελληνικές τράπεζες θα έπρεπε να παραδώσουν το σύνολο του αποθέματος των εγγυήσεων που διαθέτουν στην ΕΚΤ για να διατηρήσουν τη ρευστότητα που ήδη έχουν λάβει (περίπου 115 δισ. ευρώ). Πρακτικά οι εγχώριες τράπεζες δεν θα μπορούσαν να αντλήσουν πρόσθετη ρευστότητα, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, κάτι που θα είχε δραματικές επιπτώσεις στην οικονομική ζωή.
Τραπεζικές πηγές σημειώνουν στην «Κ» ότι είναι άγνωστο ποια θα είναι η τελική στάση της ΕΚΤ στην αυριανή συνεδρίαση. Θεωρούν απίθανο το ενδεχόμενο να επιτραπεί στις ελληνικές τράπεζες να αγοράσουν περισσότερα έντοκα, καθώς φαίνεται ότι χρειάζεται ακόμα δουλειά για την επίτευξη συμφωνίας. Παράλληλα όμως εκτιμούν ότι η ΕΚΤ δεν θα προχωρήσει αύριο σε μια τόσο δραστική κίνηση, όπως η αύξηση του haircut. Θεωρούν ότι το πιθανότερο είναι να δοθεί λίγος χρόνος ακόμη στην ελληνική πλευρά. Ωστόσο δεν αποκλείεται κάποια αρνητική έκπληξη, δεδομένου ότι ακόμα φαίνεται ότι υπάρχει απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών.
Εν τω μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, σήμερα θα μεταβούν στη Φρανκφούρτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος, όπου το απόγευμα θα συναντηθούν με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ έχει χορηγήσει στην Ελλάδα συνολική ρευστότητα περίπου 115 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 76,9 δισ. ευρώ είναι μέσω του ELA και τα 38 δισ. ευρώ μέσω της «κανονικής» γραμμής χρηματοδότησης της ΕΚΤ. Το «κούρεμα» που επιβάλλεται στις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών πρακτικά φτάνει το 35%, καθώς γίνεται σε τιμές αγοράς οι οποίες έχουν υποχωρήσει σημαντικά εξαιτίας της αβεβαιότητας για την έκβαση της κατάστασης.