Σχέδιο για την αύξηση της απομείωσης («κούρεμα») στις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών με τις οποίες αντλούν ρευστότητα από τον ELA και παράλληλα να διευρύνει τα κριτήρια για την αποδοχή περισσότερων στοιχείων ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών ως εγγυήσεις, σχεδιάζει η ΕΚΤ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ είναι πιθανό να προχωρήσει άμεσα σε μια μικρή αύξηση στο «κούρεμα» που επιβάλλεται στους τίτλους που καταθέτουν οι ελληνικές τράπεζες για να αντλήσουν ρευστότητα από το ευρωσύστημα μέσω του έκτακτου μηχανισμού ρευστότητας, τον ELA. Η αύξηση του «κουρέματος» θα είναι μικρή και δεν θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κατάσταση ρευστότητας των εγχώριων τραπεζών. Ετσι, θα ικανοποιηθεί το ισχυρό μπλοκ εντός της ευρωτράπεζας, που εδώ και πολλές εβδομάδες πιέζει για την αύξηση του «κουρέματος» εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών -η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας έχει υποβαθμιστεί από δύο οίκους αξιολόγησης- αλλά και της δυστοκίας στην ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης. Επιπλέον εκνευρισμό στην ΕΚΤ προκαλούν οι επίμονες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη αλλά και άλλων μελών της κυβέρνησης, για τη μη πληρωμή ή χρονική μετάθεση των υποχρεώσεων της Ελλάδας προς την ΕΚΤ.
Ωστόσο, παράλληλα με το «κούρεμα», η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αλλαγές των κριτηρίων με τα οποία καθορίζονται ποιοι τίτλοι (ομόλογα, υβριδικοί τίτλοι, έντοκα γραμμάτια, χαρτοφυλάκια δανείων κ.ά.) γίνονται αποδεκτοί ως εγγυήσεις. Ετσι, περισσότερα στοιχεία του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών θα μπορούν να γίνονται δεκτά από την ΕΚΤ, ενισχύοντας το απόθεμα εγγυήσεων. Με τον τρόπο αυτό η ΕΚΤ θα αποσυμφορήσει την πίεση προς τις τράπεζες και θα καθησυχάσει τις αγορές για τον κίνδυνο ενός ατυχήματος ρευστότητας, κάτι που θα μπορούσε να έχει δραματικές και απρόβλεπτες επιπτώσεις. Οι κινήσεις αυτές, αν επαληθευτούν, θα επιβεβαιώσουν τις εκτιμήσεις που θέλουν την ΕΚΤ απρόθυμη να προχωρήσει σε δραστικές κινήσεις που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν γενικότερες εξελίξεις. Η ΕΚΤ φαίνεται ότι είναι αποφασισμένη να κρατήσει «όρθιες» τις εγχώριες τράπεζες σε αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν θα διοχετευθούν πόροι για την έμμεση χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου. Η ΕΚΤ έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και συμφωνηθεί ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την Ελλάδα.
Στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι η αύξηση του haircut με παράλληλη αύξηση του αποθέματος εγγυήσεων θα έχει ουδέτερη επίδραση στη ρευστότητα, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι οι πιέσεις θα ενταθούν. Σημειώνεται ότι στο α΄ τρίμηνο οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 21 δισ. ευρώ που αποτελεί τη μεγαλύτερη μείωση από το ξέσπασμα της κρίσης. Μοναδική πηγή ρευστότητας για τις τράπεζες είναι ο ELA. Για να λάβει ρευστότητα μέσω ELA μια τράπεζα πρέπει ικανοποιεί δύο απαραίτητες προϋποθέσεις: να κρίνεται ως φερέγγυα και να διαθέτει κατάλληλες εγγυήσεις. Οπως έχει γράψει η «Κ» το haircut που επιβάλλεται τώρα στις εγγυήσεις που παρέχουν οι εγχώριες τράπεζες διαμορφώνεται κατά μέσο όρο στο 25%. Ωστόσο, το «κούρεμα» επιβάλλεται στις τρέχουσες αξίες των εγγυήσεων (όπως υπολογίζονται από την ΕΚΤ) και δεδομένης της σημαντικής πτώσης των ελληνικών αξιών εξαιτίας της αβεβαιότητας το πραγματικό haircut αγγίζει το 40%-45%.