Μήπως θα πρέπει οι πιστωτές της Ελλάδας να αποστείλουν τελεσίγραφο σε αυτήν; Οχι μόνον κάτι τέτοιο φαντάζει περιττό, αλλά ενδεχομένως να το εκμεταλλευθούν οι εθνικιστές, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι ανέκαθεν οι ξένοι εκφόβιζαν την Ελλάδα. Πέραν τούτου, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Αθήνας και διεθνών πιστωτών σημειώνουν πρόοδο αλλά αυτή είναι πολύ αργή. Το να γίνουν υποδείξεις προς τους Ελληνες, θα καθιστούσε τον όποιο αποχωρισμό μεταξύ των δύο πλευρών ιδιαιτέρως οδυνηρό. Στον αντίποδα, ο Σάιμον Νίξον της Wall Street Journal ισχυρίστηκε την περασμένη εβδομάδα ότι οι συνομιλίες μεταξύ Αθήνας και πιστωτών δεν θα οδηγήσουν πουθενά. Οπότε η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ θα πρέπει να της παρουσιάσουν μία προσφορά – τελεσίγραφο, να της θέσουν προθεσμία και να δηλώσουν πως, σε περίπτωση διαφωνίας, θα διακόψουν την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες. Ακόμα κι αν τέτοιες τακτικές εξαναγκάσουν την Ελλάδα στο άμεσο μέλλον να υποχωρήσει, η κυβέρνηση δεν θα ελέγχει το πρόγραμμα προσαρμογής. Κι αυτό μεταφράζεται στο ότι υπάρχει περιορισμένη εμπιστοσύνη ότι θα το εφαρμόσει όπως πρέπει. Η υλοποίηση των στόχων, οι οποίοι θα συμφωνηθούν, είναι ακόμα πιο σημαντική από το να επιτευχθεί αρχικά μία συμφωνία. Θα πρέπει να παραδεχθούμε, βέβαια, ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις πως η Ελλάδα θα έλθει σε συμφωνία με τους πιστωτές της.
Αμφότερες οι πλευρές θα πρέπει να προχωρήσουν σε συμβιβασμούς και ο χρόνος είναι ελάχιστος, προτού εξαντληθεί εντελώς η ρευστότητα της Αθήνας. Μέχρι στιγμής, πάντως, η πιο σημαντική υποχώρηση των δανειστών έχει να κάνει με το ότι δεν εμμένουν πλέον στην επίτευξη του μη ρεαλιστικού 3% ως πρωτογενούς πλεονάσματος το τρέχον έτος και φέρεται να είναι προετοιμασμένοι να δεχθούν ένα στόχο σχεδόν στο ήμισυ του αρχικού.
Εν τω μεταξύ, η αριστερή κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα έχει συγκατατεθεί να αυξήσει τον ΦΠΑ και έχει αναγνωρίσει πως οι ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει υπό κάποια μορφή να προχωρήσουν. Οι πιστωτές, τώρα, πρέπει να συνεχίσουν να εξηγούν ποια είναι τα βασικά τους ζητούμενα στα ακόμα εκκρεμή θέματα, δηλαδή τις συντάξεις και τα εργασιακά. Μπορούν και να προτείνουν λύσεις. Επιπροσθέτως, οι εκπρόσωποι της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ μπορούν να διατυμπανίσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις μιας χρεοκοπίας για τον ελληνικό λαό, δηλαδή το να μην έχει άλλη επιλογή η ΕΚΤ από το να διακόψει τις ενέσεις ρευστότητας στις τράπεζες, το οποίο και θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Θα προκληθεί μεγάλη δυστυχία και πιθανώς η χώρα αναγκαστεί να επιστρέψει στη δραχμή. Αυτό, όμως, είναι διαφορετικό από το να καταρτίσουν οι δανειστές νέα δέσμη μεταρρυθμίσεων και να την παραδώσουν στον κ. Τσίπρα ως μία προσφορά, την οποία ή τη δέχεται ή όχι. Ενας από τους λόγους που η Ελλάδα απέτυχε τόσο οικτρά τα περασμένα χρόνια, είναι ότι οι άνθρωποι δεν πίστεψαν ποτέ στις μεταρρυθμίσεις, τις οποίες υποχρεώθηκαν να υιοθετήσουν.
Σαν τους ασθενείς που λαμβάνουν μερικές δόσεις αντιβιοτικού και μετά το υπόλοιπο το πετούν, έτσι και η Ελλάδα ουδέποτε ολοκλήρωσε την αγωγή, με αποτέλεσμα η ασθένεια να μη θεραπευθεί. Η δυσαρέσκεια στις ξένες παρεμβάσεις δεν αποτελεί φαινόμενο της κρίσης. Η χώρα επί μακρόν υπέφερε από το ότι εξαναγκάστηκε σε πράγματα, τα οποία δεν ήθελε. Ο λαός παρέβαινε τους κανόνες και παρέκαμπτε το σύστημα. Ορισμένοι αποδίδουν τη νοοτροπία αυτή στους αιώνες της οθωμανικής δουλείας. Εάν οι νόμοι και οι φόροι εκπηγάζουν από το εξωτερικό, είναι ζήτημα εξυπνάδας να μη γίνουν σεβαστοί. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να εκσυγχρονιστεί, μέχρις ότου καταρτίσει τους κανόνες της και τους σεβαστεί. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη πιστώτρια των Αθηνών, θα πρέπει να το αντιλαμβάνεται. Ο Εμάνουελ Καντ, ο μεγαλύτερος Γερμανός φιλόσοφος, έκανε τη διάκριση μεταξύ ετερονομίας και αυτονομίας. Εάν είμαστε ετερόνομοι, τότε είμαστε δέσμιοι των παθών μας. Μόνον η κατάρτιση των δικών μας ορθολογικών κανόνων μας απελευθερώνει, υπογράμμισε ο Καντ.