Επιπρόσθετα μέτρα που μπορεί να ξεπερνούν και τα 2,6 δισ. ευρώ για το διάστημα 2015-2016, με αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, περικοπές συντάξεων, κατάργηση επιδομάτων, αύξηση εισφορών και μείωση της κρατικής χρηματοδότησης έχουν πέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης και αναμένεται να ανατρέψουν άρδην τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα στο ασφαλιστικό, αναλόγως βεβαίως του τι στο τέλος θα υιοθετηθεί. Μέρος των αλλαγών αυτών, σύμφωνα όχι μόνο με την τελική πρόταση των θεσμών αλλά και αυτή της ελληνικής κυβέρνησης, θα εφαρμοστούν άμεσα, από τον Ιούλιο, ενώ ένας… Αρμαγεδδών μέτρων προβλέπεται να εφαρμοστεί από το 2016.
Τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και οι θεσμοί αναγνωρίζουν ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο και χρειάζεται θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις. Οι δανειστές επιμένουν στην εφαρμογή του νόμου 3863 του 2010, του πρώτου ασφαλιστικού νόμου που ψηφίστηκε υπό την εποπτεία της τρόικας, καθώς και στην εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά και τα εφάπαξ, ή έστω σε ισοδύναμα που να μην αφορούν όμως κρατική χρηματοδότηση.
Παράλληλα, Ελλάδα και δανειστές συμφωνούν ότι από την 1 Ιουλίου θα ξεκινήσουν παρεμβάσεις που θα αποδώσουν 0,25% – 0,50% του ΑΕΠ το 2015 και 1% του ΑΕΠ το 2016.
Από τον Ιούλιο του 2015 (δανειστές) ή έστω από τον Οκτώβριο (κυβέρνηση) θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης έως ότου το 2022 κανείς ασφαλισμένος να μη βγαίνει στη σύνταξη πριν από τη συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας, ή του 62ου, εφόσον έχει συμπληρώσει 40 χρόνια δουλειάς. Ακόμη και όσοι έχουν θεμελιωμένα δικαιώματα, εάν επιλέξουν την πρόωρη συνταξιοδότηση, θα δουν το «πέναλτι» να αυξάνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες επιπλέον του 6% που ισχύει σήμερα.
Ολα τα επικουρικά θα ενταχθούν στο ΕΤΕΑ, το οποίο θα χρηματοδοτείται μόνο από δικούς του πόρους.
Είτε από το τρέχον έτος είτε σταδιακά και τουλάχιστον έως το τέλος του 2018 θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στο ΕΚΑΣ. Η Ελλάδα δέχθηκε τελικά την αντικατάστασή του χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις. Οι δανειστές ζητούν κατάργηση και άμεσες περικοπές για το 20% των δικαιούχων.
Πολύ πιθανή θεωρείται η διατήρηση της κατώτατης σύνταξης των 486 ευρώ στα σημερινά επίπεδα, έως το 2021, ενώ σίγουρα μειωμένες θα είναι οι συντάξεις όλων ανεξαιρέτως των συνταξιούχων, εξαιτίας της αύξησης της εισφοράς για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Η Ελλάδα ζητεί να πάει στο 5%, οι δανειστές επιμένουν 6%, τόσο για την κύρια (σήμερα είναι 4%) όσο και για την επικουρική σύνταξη (σήμερα δεν προβλέπεται εισφορά).
Τεράστιες ανατροπές έρχονται στη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων από το κράτος, με άμεση και δραματική συνέπεια την περικοπή συντάξεων κυρίως στον ΟΓΑ αλλά και στον ΟΑΕΕ. Τόσο η Ελλάδα όσο και οι δανειστές συμφωνούν στη σταδιακή κατάργηση όλων των εξαιρέσεων στις κρατικές ενισχύσεις και εναρμόνιση της κρατικής συμμετοχής για όλα τα Ταμεία, με βάση τα όσα ισχύουν στο ΙΚΑ. Μάλιστα, οι αλλαγές θα γίνουν από τον Ιούνιο του 2015. Στην πράξη, τόσο ο ΟΓΑ που χρηματοδοτείται κατά 80% από το κράτος όσο και ο ΟΑΕΕ αλλά και το ΙΚΑ που λαμβάνουν πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση για να καλυφθούν τα ελλείμματα και να πληρωθούν οι συντάξεις, θα δουν την κρατική συμμετοχή να περιορίζεται δραματικά, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το ύψος των συντάξεων…
Οι δανειστές ζητούν μία ακόμη σκληρή αλλαγή, και μάλιστα εδώ και τώρα. Συγκεκριμένα, ζητούν να παρέχεται στα άτομα που συνταξιοδοτούνται μετά τις 30 Ιουνίου μόνο η βασική σύνταξη, έως ότου επιτευχθεί η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης που είναι τα 67 χρόνια.
Από την 1η Οκτωβρίου θα καταργηθούν οι φόροι υπέρ τρίτων, που χρηματοδοτούν έμμεσα συγκεκριμένα ταμεία. Η Ελλάδα αφήνει ένα παράθυρο για κάποιες εξαιρέσεις, οι θεσμοί ζητούν την κατάργηση όλων των «ενοχλητικών» χρεώσεων.
Τόσο η Ελλάδα όσο και οι δανειστές συμφωνούν, τέλος, ότι θα πρέπει να υπάρξουν ισοδύναμα μέτρα προκειμένου να μην επιβαρυνθούν τα δημόσια οικονομικά με την υλοποίηση της απόφασης του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές στις συντάξεις.
Ανατροπές για όλους τους συνταξιούχους και ασφαλισμένους κρύβουν και οι δεσμεύσεις των δύο πλευρών για τη μελλοντική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, που θα συμφωνηθεί έως τις 31 Οκτωβρίου και θα εφαρμοστεί από το 2016.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, στην Ελλάδα θα υπάρχουν είτε τρία Ταμεία (αν εφαρμοστεί η ελληνική πρόταση) είτε ένα (εάν επικρατήσουν οι θεσμοί).
Στα κείμενα των θεσμών, επισημαίνεται επίσης η ανάγκη για μια δεύτερη μεγάλη μεταρρύθμιση στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ενώ μια άλλη μεταρρύθμιση, αυτή των εργασιακών, μένει τελικά στα χαρτιά, αφού και η ελληνική πρόταση βάζει στο συρτάρι τις αλλαγές για τις συλλογικές συμβάσεις και την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ.