Καθώς η Αγκελα Μέρκελ και οι λοιποί Ευρωπαίοι μας έδωσαν διορία μέχρι την Κυριακή να έχουμε καταθέσει αξιόπιστες οικονομικές προτάσεις, προκειμένου να αποφύγουμε τη χρεοκοπία και να παραμείνουμε στο ευρώ, καλό θα ήταν να γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι οικονομικές συνέπειες μιας χρεοκοπίας για την πατρίδα μας. Εμπειρικές μελέτες έχουν εκτενώς αναλύσει περιστατικά ελεγχόμενης (και μη) χρεοκοπίας στη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου για να καταλήξουν στα ακόλουθα ενδιαφέροντα συμπεράσματα:
1. Οι διαδικασίες ολοκλήρωσης όλων των παραμέτρων που συνοδεύουν ένα επεισόδιο χρεοκοπίας είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες, καθώς διαρκούν τουλάχιστον 4 έτη. Εάν λοιπόν συμβεί το μοιραίο (δηλαδή μία χρεοκοπία), το όλο επεισόδιο κάλλιστα θα μπορούσε να μας «ταλαιπωρήσει» για τουλάχιστον μία 4ετία.
2. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν έχει καμία πρόσβαση στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές, καθώς το 10ετές κόστος δανεισμού κινείται στο 18%. Εάν λοιπόν χρεοκοπήσουμε, θα ακολουθήσουμε τη μοίρα άλλων χρεοκοπημένων χωρών, οι οποίες βρήκαν, ως επί το πλείστον, «κλειστή» την πόρτα των αγορών μέχρι και 3 έτη μετά τη χρεοκοπία.
3. Ανεξάρτητα από τη δυνατότητα πρόσβασης στις διεθνείς αγορές, χρεοκοπημένες χώρες βλέπουν το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται, το πρώτο έτος που ακολουθεί τη χρεοκοπία, κατά 400 μονάδες βάσης σε σχέση με το κόστος δανεισμού τους προ χρεοκοπίας. Το δεύτερο έτος που ακολουθεί τη χρεοκοπία, το κόστος δανεισμού, αν και μειώνεται, παραμένει 250 μονάδες βάσης υψηλότερο από το κόστος δανεισμού στην προ χρεοκοπίας περίοδο. Επιπλέον, ο «εφιάλτης της χρεοκοπίας ακολουθεί, από άποψη υψηλού κόστους δανεισμού, τις χρεοκοπημένες χώρες μέχρι και 5 έτη μετά τη χρεοκοπία. Με άλλα λόγια, οι αγορές διαθέτουν «μνήμη ελέφαντα»: δεν ξεχνούν και τιμωρούν ανάλογα.
4. Πολλοί αφελείς πιστεύουν ότι η χρεοκοπία και η επιστροφή στη δραχμή θα οδηγήσουν σε θετική «έκρηξη» τις εξαγωγές μας. Κάθε άλλο! Οι εμπορικές συναλλαγές της χρεοκοπημένης χώρας τιμωρούνται τα μέγιστα. Κατά μέσον όρο, ο υπόλοιπος κόσμος «τιμωρεί», μειώνοντας σημαντικά τις εμπορικές συναλλαγές με τις χρεοκοπημένες χώρες, μέχρι και 8 έτη μετά τη χρεοκοπία.
5. Χώρες οι οποίες χρεοκοπούν ελεγχόμενα, καταγράφουν τη μέγιστη δυνατή ύφεση το ίδιο ακριβώς έτος. Η ελεγχόμενη χρεοκοπία επιβαρύνει την ύφεση του έτους χρεοκοπίας κατά 2 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες με εκρηκτικές συνέπειες για το επίπεδο ανεργίας το οποίο, στην περίπτωσή μας, είναι (προ χρεοκοπίας) ήδη 26%. Τα πράγματα εξελίσσονται ακόμα χειρότερα για χώρες οι οποίες χρεοκοπούν μη ελεγχόμενα. Αυτές, καταγράφουν ύφεση η οποία καθίσταται οξύτερη το επόμενο έτος της χρεοκοπίας.
Ας έχουν οι κυβερνώντες υπ’ όψιν τους τα παραπάνω, τα οποία συγκλίνουν στο ότι πιθανή χρεοκοπία τις επόμενες ημέρες, ελεγχόμενη ή μη, θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την πατρίδα μας.
* Ο κ. Κώστας Μήλας και ο κ. Χρυσόστομος Φλωράκης είναι καθηγητές Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool.