Η Ευρωζώνη θα πρέπει να λάβει μέτρα τα οποία ούτε τα έχει καν σκεφτεί έως σήμερα, υποστηρίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στη νέα έκθεσή του για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους (DSA). Είναι εντυπωσιακό ότι το ΔΝΤ αναθεώρησε μέσα σε δύο εβδομάδες τις προβλέψεις του, και πλέον θεωρεί ότι έως το 2017 το δημόσιο χρέος θα είναι κατά περίπου 41 δισ. ευρώ υψηλότερο απ’ ό,τι το υπολόγιζε στις 2 Ιουλίου. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει, μεταξύ άλλων, την παροχή περιόδου χάριτος 30 ετών για την αποπληρωμή ακόμα και των δανείων που θα λάβει από εδώ και στο εξής η Ελλάδα, ή ένα «βαθύ και εμπροσθοβαρές ‘‘κούρεμα’’».
Εχοντας ενσωματώσει τις αρνητικές επιπτώσεις από την τραπεζική αργία και την επιβολή των capital controls, καθώς και τη γενικότερη καθίζηση της οικονομικής δραστηριότητας, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα ανέλθει στο 200% του ΑΕΠ τα επόμενα δύο χρόνια (αντί πρόβλεψης για 177% του ΑΕΠ που είχε κάνει στις 2 Ιουλίου) και θα υποχωρήσει στα επίπεδα του 170% του ΑΕΠ το 2022 (αντί 142% του ΑΕΠ προηγούμενης εκτίμησης). Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι το 2010 το ΔΝΤ εκτιμούσε ότι, χωρίς να εφαρμοστούν οι πολιτικές των μνημονίων, το δημόσιο χρέος θα έφθανε το 2017 στο 196% του ΑΕΠ και το 2020 στο 215% του ΑΕΠ.
Σε κάθε περίπτωση, η δραματική αλλαγή των προβλέψεων του ΔΝΤ δημιουργεί προβληματισμό και ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα των ανακοινώσεων από το Ταμείο. Ειδικά, από τη στιγμή που η Ευρωζώνη έχει αναθέσει στο ΔΝΤ τον ρόλο εκείνου που θα εκτιμήσει την κατάσταση με το ελληνικό χρέος, αλλά ταυτόχρονα έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα λάβει δραστικά μέτρα για την απομείωσή του. Στο νέο DSA, όπως αυτό παρουσιάστηκε χθες από το Reuters, για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους το ΔΝΤ προτείνει:
1. Διάθεση 30ετούς περιόδου χάριτος για όλα τα δάνεια που έχει παράσχει η Ευρωζώνη στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου που θα αναμένεται να δώσει τώρα (ύψους 86 δισ ευρώ).
2. «Δραματική», όπως αναφέρεται, επέκταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων αυτών.
3. Εναλλακτικά θα χρειαστούν σημαντικές δημοσιονομικές «ενέσεις» στον ελληνικό προϋπολογισμό κάθε έτους.
4. Επίσης, εναλλακτικά, θα έπρεπε να προχωρήσει ένα «βαθύ και εμπροσθοβαρές ‘‘κούρεμα’’» του ελληνικού χρέους.
Παράλληλα, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα για την επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας:
• ο δανεισμός της Ελλάδας με επιτόκια υψηλότερα από αυτά που αντιστοιχούν σε αξιολόγηση «ΑΑΑ» θα δημιουργούσε «μη βιώσιμη δυναμική χρέους» για δεκαετίες και
• οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας κατ’ έτος αναμένεται πλέον να αυξηθούν πάνω από το 15% του ΑΕΠ, που θεωρείται ασφαλές όριο για να μπορεί μία χώρα να εξυπηρετεί το χρέος της. Μάλιστα, στην αντίστοιχη έκθεση της 2ης Ιουλίου, το ΔΝΤ εκτιμούσε ότι οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα ανέρχονταν για πολλά χρόνια στα επίπεδα του 10% του ΑΕΠ, οπότε το χρέος θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί.
Πάντως, οι νέες προβλέψεις και προτάσεις του ΔΝΤ οδηγούν αρκετούς να θεωρήσουν ότι υπάρχει πολιτικός τακτικισμός πίσω από τις αναθεωρημένες θέσεις του Ταμείου. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, «τα νούμερα, μεταξύ των οποίων και το 200%, είχαν κυκλοφορήσει από το Σάββατο. Η διευθύντρια του ΔΝΤ, κ. Κριστίν Λαγκάρντ, και άλλοι τα γνώριζαν πριν ολοκληρωθεί η συμφωνία για τους όρους του τρίτου πακέτου διάσωσης της Ελλάδας, τη Δευτέρα το πρωί».