Με μια απόφαση – έκπληξη, η ΕΚΤ προχώρησε χθες στην αύξηση του ορίου του ELA για τις ελληνικές τράπεζες κατά 900 εκατ. ευρώ, αντιδρώντας άμεσα στην έγκριση των προαπαιτούμενων μέτρων το βράδυ της περασμένης Τετάρτης από τη Βουλή.
Η απόφαση αποτελεί μια ισχυρή χειρονομία καλής θελήσεως και ανοίγει τον δρόμο για τη σταδιακή ομαλοποίηση των συνθηκών στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η αύξηση του ELA κατά 900 εκατ. ευρώ ήταν μη αναμενόμενη, καθώς οι περισσότεροι εκτιμούσαν ότι η αύξηση της ρευστότητας θα πραγματοποιόταν την επόμενη εβδομάδα μετά την πληρωμή στις 20 Ιουλίου της οφειλής της χώρας προς την ΕΚΤ, ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
Μετά την ισχυρή τόνωση της ρευστότητας, διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για το άνοιγμα των τραπεζών και υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες αυτό να γίνει από την ερχόμενη Δευτέρα. Οι τράπεζες θα λειτουργήσουν –πάντα σε καθεστώς περιορισμών–, ωστόσο πραγματοποιώντας περισσότερες συναλλαγές, μεταξύ αυτών και τη διεκπεραίωση συναλλαγών επιχειρήσεων στο εξωτερικό, εισαγωγές – εξαγωγές. Οπως σημειώνουν τραπεζικά στελέχη, η ομαλοποίηση των συνθηκών ρευστότητας και η εκτόνωση της ανησυχίας θα βοηθήσουν την ταχύτερη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών.
Για την άμεση ανταπόκριση της ΕΚΤ στις θετικές εξελίξεις καθοριστική ήταν η συμβολή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Η αποτελεσματική επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών και η διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των τραπεζών από την ΤτΕ όλες αυτές τις δύσκολες ημέρες της τραπεζικής αργίας συνέβαλαν καθοριστικά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Διατηρώντας συνεχή επικοινωνία ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές των προηγουμένων ημερών και παρέχοντας όλη την απαιτούμενη τεχνική υποστήριξη, η ΤτΕ συνέβαλε στη διατήρηση ενος θετικού κλίματος συνεργασίας.
Τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι η ταχεία ολοκλήρωση της συμφωνίας Ελλάδας – εταίρων θα επιταχύνει την εξομάλυνση της κατάστασης στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία και θα δώσει μεγαλύτερη ευελιξία για δράση στην ΕΚΤ. Τραπεζικά στελέχη σημειώνουν στην «Κ» ότι με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και την Ελλάδα σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, η ΕΚΤ θα μπορεί να αποδέχεται και πάλι ελληνικούς τίτλους για να χορηγεί ρευστότητα. Ετσι, σταδιακά ο ELA θα αντικατασταθεί από κύρια χρηματοδότηση που προσφέρεται με επιτόκιο 0,05% έναντι 1,55% του ELA. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα οι εγχώριες τράπεζες έχουν αντλήσει ρευστότητα 90 δισ. ευρώ μεσω του ELA και επιπλέον 40 δισ. ευρώ μέσω της κύριας χρηματοδότησης της ΕΚΤ. Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος και για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να αναβαθμιστεί η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας, ώστε τα ελληνικά ομόλογα να κριθούν επιλέξιμα και παράλληλα να πληρωθεί η δόση των 3,5 δισ. ευρώ ώστε να μειωθεί η έκθεση της ΕΚΤ σε ελληνικά ομόλογα.
Χθες, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι μετά τη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ευρωτράπεζες δήλωσε ότι οι αποφάσεις της ΕΚΤ στηρίζονται στην πεποίθηση ότι η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης.
Σημείωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να διαλύσει τις αμφιβολίες για την προθυμία της στην υλοποίηση του προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό σημείωσε ότι προϋπόθεση για την αγορά ελληνικών ομολόγων, στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, είναι να υπάρξουν θετικές αξιολογήσεις από οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και να προηγηθεί μια επιτυχημένη αξιολόγηση του προγράμματος που θα συμφωνηθεί.