Εκ πρώτης όψεως δείχνει να είναι μια από τις παραχωρήσεις του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διαπραγμάτευση στο Συμβούλιο Κορυφής των Βρυξελλών. Ωστόσο, στην πράξη μπορεί και να αποδειχθεί το αντίθετο. Ο λόγος, για το νέο «υπερταμείο» αποκρατικοποιήσεων το οποίο θα αποτελέσει το νέο Ταμείο Δημόσιου Πλούτου της χώρας. Στην πράξη πρόκειται για ένα κρατικό επενδυτικό κεφάλαιο (sovereign wealth fund), εντελώς διαφορετικό από το ΤΑΙΠΕΔ και αντίστοιχο με εκείνα που έχουν δημιουργήσει πολλά κράτη του πλανήτη, με πιο γνωστά τα sovereign wealth funds των αραβικών κρατών και της Νορβηγίας.
Υπάρχουν παράγοντες στην αγορά που υποστηρίζουν ότι ακόμη και αν το νέο «υπερταμείο» δεν το είχαν ζητήσει οι πιστωτές, η χώρα θα έπρεπε να το δημιουργήσει. Βεβαίως, θα έχει δεσμεύσεις και ειδικούς σκοπούς για τα έσοδα που θα δημιουργήσει, αλλά αυτό δικαιολογείται λόγω των ειδικών περιστάσεων που διέρχεται η χώρα. Ως γνωστόν, ο στόχος του θα είναι τα 50 δισ. ευρώ μέσα σε μία 30ετία, από τα οποία το 1/4 θα διατεθεί για την αποπληρωμή της νέας δανειακής σύμβασης, το 1/2 για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και το υπόλοιπο 1/4 για την ανάπτυξη της χώρας. Οι σκοποί αυτοί είναι εντελώς διαφορετικοί από εκείνους που συνόδευαν το ΤΑΙΠΕΔ, όπου το 100% των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις έπρεπε να κατευθυνθεί στην αποπληρωμή χρέους.
Το πιο σημαντικό είναι ότι οι ελληνικές αρχές πλέον δεν έχουν το «μαχαίρι στον λαιμό» για την επίτευξη εσόδων μέσα σε ένα περιορισμένο βραχυπρόθεσμο χρονικό διάστημα όπου επικρατούν δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες. Τα έσοδα θα επιτευχθούν σε βάθος χρόνου και, για τον λόγο αυτό, η υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων έχει λάβει μια μεγάλη ανάσα. Ηδη το ΔΝΤ στην τελευταία έκθεσή του για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους προβλέπει έσοδα από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων ύψους 1,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2018. Πιο αισιόδοξη η Κομισιόν, στη δική της έκθεση για το ελληνικό χρέος εκτιμά τα έσοδα σε 2,5 δισ. ευρώ. Παρά την όποια διαφορά, οι στόχοι θεωρούνται πλέον επιτεύξιμοι και πολύ χαμηλότεροι από ό,τι πριν, όπου, για το ίδιο χρονικό διάστημα, απαιτούνταν 6 δισ.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι οι αποκρατικοποιήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη πρέπει να ολοκληρωθούν. Και αυτό θα πρέπει να γίνει όχι μόνον επειδή η κυβέρνηση και η χώρα έχουν δεσμευθεί, αλλά επειδή θα κινητοποιήσουν για πρώτη φορά ξένα κεφάλαια στο εσωτερικό της χώρας, η οποία τα έχει μεγάλη ανάγκη μετά την «ημιθανή» κατάσταση στην οποία περιήλθε μετά το δημοψήφισμα και τους κεφαλαιακούς ελέγχους. Δευτερευόντως οι αποκρατικοποιήσεις μπορεί να δώσουν το σήμα στην επενδυτική κοινότητα ότι η χώρα επιθυμεί τις ξένες επενδύσεις και ότι το περιβάλλον δεν είναι τοξικό γι’ αυτές. Τέλος, θα καταδείξει ότι η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να καθυστερεί, αλλά στο τέλος τιμά τις όποιες υπογραφές βάζει στις συμφωνίες της.
Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να δημιουργηθεί αξιόπιστος μηχανισμός αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Το αν αυτός θα είναι το ΤΑΙΠΕΔ ή κάποιος άλλος υπερκείμενος φορέας είναι αδιάφορο.
Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι το ΤΑΙΠΕΔ διαθέτει τη θεσμική «θωράκιση», αλλά και την τεχνογνωσία, για να πετύχει τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί. Σίγουρα όμως θα πρέπει να υπάρξουν οι κατάλληλες ρυθμίσεις δεδομένου ότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει περιορισμένο χρόνο ζωής και το νέο «υπερταμείο» θα πρέπει να ζήσει τουλάχιστον 30 έτη.
Ο χρόνος αυτός ζωής δίνει το περιθώριο στο νέο «υπερταμείο» να «καλλιεργήσει» τα περιουσιακά του στοιχεία που σήμερα βρίσκονται σε πρωτόγονη μορφή. Αναφερόμαστε κυρίως στην ακίνητη περιουσία, η οποία, παρά τα πέντε χρόνια Μνημονίου, ακόμη δεν έχει καταγραφεί, ενώ δειγματοληπτικά σε ποσοστό 85% εμφανίζει νομικές εκκρεμότητες π.χ. ελλιπείς τίτλους, καταπατήσεις, διεκδικήσεις κ.ο.κ. Επίσης το νέο υπερταμείο μπορεί να έχει έσοδα από άλλες πηγές, π.χ. εκμετάλλευση φυσικού/ορυκτού πλούτου της χώρας κ.ά.
Επομένως, όχι άδικα ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας χαρακτήρισε τη διαφορά «ημέρα με τη νύχτα» μεταξύ του νέου ελληνικού sovereign wealth fund που θα δημιουργηθεί με ό,τι ζητούσαν ή/και είχαν πετύχει μέχρι σήμερα οι πιστωτές. Ο κ. Τσίπρας δεσμεύθηκε σε ένα ταμείο που θα λειτουργήσει ως εγγύηση της νέας δανειακής σύμβασης και μέσω αυτού υποχρεώθηκε να φέρει μέσα στην 30ετία έσοδα 25 δισ. ευρώ (εξαιρουμένων των τραπεζών), εκ των οποίων μόνον το 50% θα κατευθυνθεί στην αποπληρωμή του χρέους.