Αποψη: Αλέξης Τσίπρας, νέος Νέλσον Μαντέλα;

Αποψη: Αλέξης Τσίπρας, νέος Νέλσον Μαντέλα;

3' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Γ​​ια να μπορέσει η χώρα μας να αποφύγει οριστικά το Grexit κάνοντας τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και επιτυγχάνοντας υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, χρειάζεται έναν πολιτικό ηγέτη του επιπέδου του Νέλσον Μαντέλα. Εναν ηγέτη ο οποίος θα αλλάξει την Ελλάδα, όπως ο Μαντέλα άλλαξε τη Νότιο Αφρική.

Επιμένοντας να είναι ενωτικός και όχι διχαστικός, ο Μαντέλα μπορεί να ξένισε μερίδα των ένθερμων υποστηρικτών του, αλλά εξέπληξε θετικά τη διεθνή κοινότητα, ιδιαίτερα όμως τους συμπατριώτες του.

Χαρακτηριστική ήταν, όταν ανέλαβε ως πρόεδρος της χώρας, η πρόσκληση που απηύθυνε σε όλο το προσωπικό της προεδρίας, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της προσωπικής φρουράς του προέδρου, ότι όποιος επιθυμούσε να παραμείνει ήταν καλοδεχούμενος! O Μαντέλα επέλεξε την ανοικτή οικονομία για τη χώρα του, παρά το γεγονός ότι μόλις λίγα χρόνια πριν, τόσο αυτός όσο και το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ANC), με έντονες αριστερές καταβολές, θεωρούσαν τον Φιντέλ Κάστρο «πηγή έμπνευσης για όλους τους λαούς που αγαπούν την ελευθερία». Σε όλη του τη ζωή, ως ακτιβιστής, διαλαλούσε την εθνικοποίηση όλων των επιχειρήσεων της Νοτίου Αφρικής. Ως πρόεδρος όμως, έβαλε τις βάσεις που κατέστησαν τη Νότιο Αφρική την οικονομική δύναμη της αφρικανικής ηπείρου και μέλος των αναπτυσσόμενων χωρών BRICS, που με τις σύγχρονες υποδομές της προσείλκυσε μεγάλες διεθνείς επιχειρήσεις και ξένα ιδιωτικά κεφάλαια να επενδύσουν στη χώρα.

Η αλλαγή θεώρησης του οικονομικού μοντέλου προήλθε, πέραν των δικών του ανησυχιών για το ανεφάρμοστο του σοσιαλιστικού μοντέλου τύπου Κούβας, από τις συζητήσεις που είχε ταξιδεύοντας σε πολλές χώρες με πολλούς πολιτικούς, οικονομολόγους και επιχειρηματίες, για το πώς αναπτύσσεται αποτελεσματικά η οικονομία μιας χώρας.

Ο Νέλσον Μαντέλα προτίμησε το μοντέλο της ελεύθερης οικονομίας, ισορροπώντας το με προοδευτικές πολιτικές για μεγαλύτερη οικονομική ισότητα. Την επιλογή του αυτή διασφάλισε με την παρουσία καταξιωμένων πολιτικών και τεχνοκρατών σε σημαντικές θέσεις ανεξαρτήτως φυλετικής καταβολής. Στην πενταετία της δικής του διακυβέρνησης καθιερώθηκε η πολιτική της εξισορρόπησης του προοδευτικού μοντέλου με την αποδοχή της λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς.

Για τα επιτεύγματά του, ο Μαντέλα γνώρισε παγκόσμια αναγνώριση και τιμήθηκε με το Νομπέλ Ειρήνης.

Σε αντίθεση με τη Νότιο Αφρική, τα προβλήματα της χώρας μας δεν έχουν φυλετικό υπόβαθρο. Είναι όμως εξίσου διχαστικά, με έντονες ιδεολογικές και αξιακές αντιθέσεις. Η Ελλάδα εξακολουθεί να ταλανίζεται από τους κοινωνικούς προβληματισμούς του δεκάτου ενάτου και του εικοστού αιώνα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα συναινετικά και ολιστικά. Με εργαζομένους που, στην πλειονότητά τους, απασχολούνται περισσότερες ώρες απ’ ό,τι οι συνάδελφοί τους σε αρκετές προηγμένες οικονομίες, η παραγωγικότητα της εθνικής μας οικονομίας είναι σε απελπιστικά χαμηλό επίπεδο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ανταγωνιστικότητά της να είναι χαμηλή σε τέτοιο βαθμό, που η εγχώρια παραγωγή να μην μπορεί να ικανοποιήσει ούτε τις βασικές μας ανάγκες. Με υψηλό βαθμό διαφθοράς, πολύπλοκο, ασταθές και δύσκολα κατανοητό και εφαρμόσιμο σύστημα διακυβέρνησης, η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομία επιδεινώνεται περαιτέρω. Η στρέβλωση ή, αν θέλετε, ο βαθμός δυσκολίας του ελληνικού προβλήματος αυξάνεται γεωμετρικά εάν στα παραπάνω προσθέσουμε την ανθρώπινη επιθυμία του Ελληνα να έχει το ίδιο βιοτικό επίπεδο με τους άλλους συμπολίτες μας στη Ζώνη του Ευρώ. Αυτή την αντίφαση, που είναι η γενεσιουργός αιτία της κρίσης και ο πυρήνας του ελληνικού προβλήματος, καλείται να εξαλείψει ο κ. Τσίπρας.

Παρότι δεν είναι κατανοητό εκ πρώτης όψεως, το ελληνικό πρόβλημα προσιδιάζει σε βαθμό δυσκολίας στο πρόβλημα της Νοτίου Αφρικής την περίοδο του Νέλσον Μαντέλα. Ενώ στη Νότιο Αφρική είχαμε την οξύτητα και εκρηκτικότητα του φυλετικού μίσους και πάθους στο πλαίσιο μιας συντεταγμένης κοινωνίας και ενός οργανωμένου κράτους λόγω της αγγλικής και ολλανδικής επιρροής, στη χώρα μας έχουμε μια ασύντακτη κοινωνία με διερρηγμένο ιστό, που τη χαρακτηρίζει μια άνευρη χαλαρότητα, ιδιαίτερα ως προς την επιδίωξη δημιουργίας αξίας.

Στη μέχρι σήμερα πορεία του, ο κ. Τσίπρας έχει επιδείξει στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο ηγέτη. Η ικανότητά του να κάνει τους άλλους να τον ακολουθούν, να ευθυγραμμίζονται με το όραμά του και να επιδιώκουν με πάθος, ενέργεια και διάθεση τους στόχους για την επίτευξη του οράματός του, είναι εντυπωσιακή. Εχει επίσης να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα, όπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι ανέλαβε ένα μικρό κόμμα και το ανέδειξε στην εξουσία σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα.

Στις παραπάνω δύο κατηγορίες, από τις πέντε που χαρακτηρίζουν έναν ηγέτη, ο κ. Τσίπρας έχει αφήσει καλές εντυπώσεις, θα έλεγα ότι έχει εκπλήξει ικανοποιητικά. Στις άλλες τρεις, διαχείριση κρίσεων, αναθέσεις και διορισμοί και ταύτιση λόγων και πράξεων –ίδιον προσωπικής ακεραιότητας– τα μέχρι σήμερα δείγματα δεν επιτρέπουν ακόμη την αξιολόγηση.

Στην παρούσα συγκυρία, διακυβεύεται το μέλλον του έθνους, που θα καθορίσει τις τύχες των επερχόμενων γενεών.

Η Νότιος Αφρική ευτύχησε, σε περίοδο μεγάλης κρίσης, να διαχειριστεί το μέλλον της ένας κυβερνήτης που διέθετε και τα πέντε χαρακτηριστικά ενός μεγάλου ηγέτη.

* Ο κ. Τάκης Αθανασόπουλος είναι πρόεδρος του ΙΟΒΕ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή