Ανατροπές στον κλάδο των τροφίμων, τόσο σε επίπεδο βιομηχανίας όσο και σε επίπεδο λιανεμπορίου, επιφέρει το νέο Μνημόνιο, με τη νέα κυβέρνηση να υιοθετεί σειρά συστάσεων του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) τις οποίες είχε καταγγείλει προεκλογικά και μετεκλογικά. Πρόκειται για ρυθμίσεις τις οποίες δεν θέσπισε η προηγούμενη κυβέρνηση υπό το βάρος του πολιτικού κόστους και της πληθώρας αντιδράσεων από μεγάλες επαγγελματικές ομάδες, όπως για παράδειγμα οι φαρμακοποιοί.
Εύλογα ερωτήματα προκαλεί η αντίφαση -σκόπιμη ή όχι μένει να δούμε- που υπάρχει στο κείμενο του νομοσχεδίου και στα συνοδευτικά έγγραφα σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων. Αν και στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία αναφορά σε αλλαγή του, στην «Εκθεση Συνεπειών της Ρύθμισης» τονίζεται: «Με την προτεινόμενη ρύθμιση καταργείται η υποχρέωση κατοχής πτυχίου φαρμακοποιού και άδειας άσκησης επαγγέλματος, καθώς και οποιουδήποτε άλλου περιορισμού, πλην του σχετικού με τα πληθυσμιακά όρια, ως προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία φαρμακείων. Εξάλλου, οι διατάξεις περί χορήγησης συνταγογραφούμενων φαρμάκων από πτυχιούχους φαρμακοποιούς διατηρούνται σε ισχύ, διασφαλίζοντας τη δημόσια υγεία και το συμφέρον του πολίτη. Με την ως άνω αύξηση των φαρμακείων αλυσίδων αναμένεται η αύξηση ζήτησης φαρμακοποιών και η καταπολέμηση της ανεργίας στον κλάδο». Η εν λόγω σύσταση έχει γίνει από τον ΟΟΣΑ και είναι διαφορετική από αυτή που αφορά την πώληση μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενων φαρμάκων και εκτός φαρμακείων, η οποία από το Μνημόνιο προβλέπεται να νομοθετηθεί έως τον Δεκέμβριο του 2015 και να ισχύσει έως τον Ιούνιο του 2016.
Οι συστάσεις του ΟΟΣΑ που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο και είναι άμεσης εφαρμογής είναι οι ακόλουθες:
• Η διάρκεια ζωής του παστεριωμένου γάλακτος θα καθορίζεται από τον παρασκευαστή. Μέχρι σήμερα η μέγιστη διάρκειά του είναι επτά ημέρες και καθορίζεται από το κράτος. Το ζήτημα αυτό προκάλεσε πέρυσι την παραίτηση του Μάξιμου Χαρακόπουλου από τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ συνολικά η υποστήριξη της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ θεωρείται βασικός λόγος της απομάκρυνσης του κ. Κ. Χατζηδάκη από την κυβέρνηση μετά τον ανασχηματισμό του περυσινού Ιουνίου.
• Θα επιτρέπεται η χρήση του όρου «αρτοποιείο» και σε επιχειρήσεις όπου πραγματοποιείται μόνο η διαδικασία περάτωσης έψησης ζύμης (πρόκειται για τις γνωστές «θερμές γωνιές» ή bake off, εκεί δηλαδή όπου ολοκληρώνεται το ψήσιμο κατεψυγμένης ή μερικώς προψημένης ζύμης).
• Θα επιτρέπεται η πώληση άρτου σε όλα τα καταστήματα τροφίμων και ποτών, ακόμη και σε αυτά που έως τώρα απαγορευόταν όπως είναι τα κρεοπωλεία, τα ιχθυοπωλεία, περίπτερα, πτηνοπωλεία και τα παντοπωλεία.
• Τα εμπορικά καταστήματα θα επιτρέπεται να διενεργούν εκπτώσεις όποτε το επιθυμούν στη διάρκεια του έτους, πέραν των τακτικών εκπτώσεων (χειμερινών, θερινών, καθώς και των ενδιάμεσων του Μαΐου και του Νοεμβρίου).
• Καταργείται η υποχρέωση διατήρησης προς πώληση μεμονωμένων τεμαχίων προϊόντος που αποτελεί μέρος προωθητικής ενέργειας, η οποία προϋποθέτει την αγορά δύο συσκευασιών.
• Καταργείται η απόδειξη πραγματοποίησης ακαθάριστων εσόδων ως προϋπόθεση για τη χορήγηση των αδειών κυκλοφορίας στον κλάδο των φορτηγών ιδιωτικής χρήσης.
• Τα τουριστικά λεωφορεία θα επιτρέπεται να μεταφέρουν προσχηματισμένη ομάδα προσώπων και αποσκευών. Απαγορεύεται ρητά η εκτέλεση συγκοινωνιακού έργου που πραγματοποιείται από τα τακτικά αστικά ή υπεραστικά λεωφορεία.
• Καταργείται από 1/11/2015 το μέγιστο όριο των 30 ημερών που προβλεπόταν για τον χαρακτηρισμό μιας μίσθωσης ως τουριστικής.
Από την εργαλειοθήκη ΙΙ του ΟΟΣΑ θεσπίζεται σε πρώτη φάση η δυνατότητα συλλειτουργίας ποτοποιείου – αποσταγματοποιείου – οινοποιείου. Οι υπόλοιπες συστάσεις των δύο εργαλειοθηκών θα πρέπει να εφαρμοσθούν έως τον Οκτώβριο του 2015. Μέχρι τότε θα πρέπει να ξεκινήσει και η τρίτη εργαλειοθήκη που θα διερευνά τις συνθήκες ανταγωνισμού στους τομείς του χονδρικού εμπορίου, των κατασκευών, του ηλεκτρονικού εμπορίου και των μέσων ενημέρωσης, καθώς και στο υπόλοιπο της μεταποίησης.
Στο πλαίσιο της διευκόλυνσης του επιχειρείν το νομοσχέδιο επιφέρει αλλαγές και στον νόμο για τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ από την 1/1/2016. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι ο τακτικός έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων θα είναι προαιρετικός για τις μικρές επιχειρήσεις, αυτές δηλαδή που έχουν ενεργητικό έως 4 εκατ. ευρώ ετησίως, καθαρές πωλήσεις έως 8 εκατ. ευρώ και απασχολούν έως 50 άτομα. Ο έλεγχος σε αυτή την περίπτωση, εάν δεν προβλέπεται από το καταστατικό τους, θα μπορεί να αποφασίζεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων.