Πρόσκαιρη ανάσα στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων έδωσε η επιβολή των capital controls τον Ιούλιο, καθώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης που δημοσιοποιήθηκαν χθες, στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου το έλλειμμα των ασφαλιστικών ταμείων έπεσε στα 460 εκατ. ευρώ, από 1,072 δισ. ευρώ τον Ιούνιο. Βέβαια, σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2014 η εικόνα κατάρρευσης των εσόδων των ασφαλιστικών οργανισμών κατά 11,1% δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εφησυχασμούς, ενώ φόβοι εκφράζονται και για τον Αύγουστο του 2015, καθώς εκτιμάται ότι η έλλειψη ρευστότητας, η αύξηση της ανεργίας και η πολιτική αβεβαιότητα θα επιδεινώσουν την κατάσταση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου το έλλειμμα των ασφαλιστικών οργανισμών και νοσοκομείων έπεσε στα 460 εκατ. ευρώ, έναντι προϋπολογισθέντος ελλείμματος για το σύνολο του έτους 898 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι το εξάμηνο Ιανουαρίου – Ιουνίου το έλλειμμα εκτινάχθηκε στο 1,072 δισ. ευρώ, όμως η αύξηση των εισφορών τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων κατά τον Ιούλιο -μήνα που έκλεισαν οι τράπεζες, επιβλήθηκε ο περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων και αυξήθηκαν οι απολύσεις σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη»- δείχνει ότι, υπό τον φόβο του «κουρέματος» των καταθέσεων, πολλοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να πληρώσουν ληξιπρόθεσμες οφειλές ή ακόμη και να προ-πληρώσουν μελλοντικές υποχρεώσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ έως τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους τα έσοδα των Ταμείων ανέρχονταν σε 15,6 δισ. ευρώ, τον Ιούλιο εκτινάχθηκαν σε 19,001 δισ. ευρώ, μειωμένα βέβαια σε σχέση με τα 21,384 δισ. ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2014 κατά 11,1%.
Αναλυτικά, τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές αυξήθηκαν από 8,383 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του έτους σε 10,330 δισ. ευρώ το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015, προσεγγίζοντας μάλιστα τα 10,966 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές του αντίστοιχου επταμήνου του 2014. Αυξημένη ήταν βέβαια και η κρατική χρηματοδότηση κατά το ίδιο διάστημα, παρότι σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο η κρατική χρηματοδότηση των φορέων κοινωνικής πολιτικής είναι μειωμένη κατά 16,3%. Συγκεκριμένα, το εξεταζόμενο επτάμηνο ο κρατικός προϋπολογισμός συνεισέφερε στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης 7,775 δισ. ευρώ, έναντι 6,269 δισ. ευρώ ένα μήνα πριν, ενώ μέσω «ενδοταμειακών» διευκολύνσεων διακινήθηκαν συνολικά 403 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε δάνεια από τα εύρωστα Ταμεία προς τα ελλειμματικά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, δεν είναι μόνο τα έσοδα των Ταμείων, παρά την πρόσκαιρη αύξηση, που βαίνουν συνεχώς μειούμενα. Αντίστοιχα μειώνονται και οι δαπάνες για συντάξεις, κυρίως όμως οι δαπάνες για παροχές ασθένειας. Αναλυτικά, το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015 οι δαπάνες των ασφαλιστικών οργανισμών ανήλθαν σε 19,461 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 7,5% σε σχέση με το αντίστοιχοι διάστημα του προηγούμενου έτους (21,034 δισ. ευρώ). Μόνο για συντάξεις, κατά το εξεταζόμενο διάστημα, δαπανήθηκαν 14,654 δισ. ευρώ έναντι 14,729 δισ. ευρώ το επτάμηνο του 2014 (-0,5%). Η συρρίκνωση των παροχών υγείας, αλλά και οι προσπάθειες εξοικονόμησης δαπανών, φαίνεται από το γεγονός ότι κατά το 7μηνο του 2015 για παροχές ασθένειας δαπανήθηκαν 1,881 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 22,6% σε σχέση με τα 2,430 δισ. ευρώ του ίδιου διαστήματος ένα χρόνο πριν.
Καθώς βέβαια ένας μήνας δεν φέρνει την… άνοιξη στα οικονομικά των Ταμείων, οι διοικητές των ασφαλιστικών οργανισμών ήδη κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, εκτιμώντας ότι το έτος θα κλείσει με πολύ μεγαλύτερο έλλειμμα από τα 898 εκατ. ευρώ που έχει ήδη προϋπολογιστεί. Η «χαριστική βολή» εκτιμάται ότι θα δοθεί το φθινόπωρο, παρά το γεγονός ότι ήδη έχουν ξεκινήσει οι περικοπές συντάξεων. Τα δύο μεγάλα «μαξιλάρια» για τα Ταμεία παραμένουν τα δάνεια και το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ). Ηδη, και για τις συντάξεις Οκτωβρίου, το ΙΚΑ θα λάβει δάνειο 210 εκατ. ευρώ από τα συγχωνευμένα Ταμεία των εργαζομένων της ΔΕΗ (100 εκατ. ευρώ), του Δημοσίου (70 εκατ. ευρώ) και των δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων (40 εκατ. ευρώ), ενώ το Ταμείο προτίθεται να ζητήσει επιπλέον χρηματοδότηση 180 εκατ. ευρώ από το ΑΚΑΓΕ. Αντίστοιχα, τουλάχιστον 120 εκατ. ευρώ «έξτρα» χρηματοδότηση αναμένεται να λάβει και ο ΟΑΕΕ.