Δύο μόλις εβδομάδες πριν από την έναρξη της διανομής του πετρελαίου θέρμανσης, καταναλωτές και αγορά δεν γνωρίζουν βασικές παραμέτρους για την προετοιμασία τους, και αυτό γιατί το υπουργείο Οικονομικών δυσκολεύεται να εφαρμόσει το μέτρο του μνημονίου που προβλέπει μείωση της δαπάνης για το επίδομα θέρμανσης κατά 50% την τρέχουσα σεζόν. Θα μειωθεί το ύψος του επιδόματος κατά το ήμισυ, θα αλλάξουν τα κριτήρια ώστε να περιοριστεί ο αριθμός των δικαιούχων ή θα υλοποιηθεί η προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ για επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης στα 63 ευρώ το χιλιόλιτρο από τα 230 ευρώ που είναι σήμερα; Το παρήγορο για τους καταναλωτές είναι σε όποιο σενάριο και εάν καταλήξει το υπουργείο Οικονομικών, η τιμή θα διαμορφωθεί από χαμηλά έως πολύ χαμηλά επίπεδα, λόγω της συγκυρίας των χαμηλών τιμών του αργού.
Ως επικρατέστερο σενάριο εμφανίζεται ο περιορισμός των δικαιούχων μέσω της αυστηριοποίησης των κριτηρίων, καθώς η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει τις επιπτώσεις που θα είχε το ισοδύναμο μέτρο της μείωσης του επιδόματος των 0,35 ευρώ το λίτρο για τα χαμηλά εισοδήματα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν βάλει ήδη κάτω τη βάση δεδομένων των 230.000 περυσινών δικαιούχων και επανεξετάζουν τα κριτήρια, εισοδηματικά και περιουσιακά, έτσι ώστε να περιοριστούν στον επιθυμητό αριθμό που θα καλύψει τον στόχο για μείωση του συνολικού επιδόματος κατά 50%. Η άσκηση δεν είναι δύσκολη, σύμφωνα με τους γνωρίζοντες, αφού η βάση δεδομένων που έχει στη διάθεσή της η Γ.Γ. Πληροφοριακών Συστημάτων παρέχει πλήρη στοιχεία και δυνατότητα αξιολόγησης. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν μάλιστα ότι μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα το υπουργείο Οικονομικών θα είναι έτοιμο να ανακοινώσει τα νέα κριτήρια διάθεσης του επιδόματος.
Οι πρώτες αναπροσαρμογές θα γίνουν στα ανώτατα όρια των κατοικιών που προβλέπονται για τους δικαιούχους βάσει του περσινού προγράμματος, όπως και των ορίων για τα κυβικά των Ι.Χ. αυτοκινήτων και σκαφών. Το προηγούμενο πρόγραμμα εξαιρούσε από τους δικαιούχους που πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, κατοικίες άνω των 120 τ.μ., αυτοκίνητα άνω των 3.000 κυβικών και σκάφη άνω των 8 μέτρων. Τα όρια αυτά αναμένεται να αναπροσαρμοστούν, στα 100 τ.μ. για τις κατοικίες και στα 1.800 κυβικά για τα αυτοκίνητα, ενώ θα εξαιρεθούν πλήρως δικαιούχοι που κατέχουν σκάφη. Στην περίπτωση που οι αναπροσαρμογές αυτές δεν κριθούν επαρκείς, θα επανεξεταστούν και τα όρια στα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Δικαιούχοι επιδόματος με βάση τον προηγούμενο κανονισμό είναι:
• Αγαμος με ετήσιο συνολικό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ.
• Ζευγάρι εγγάμων με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ.
• Μονογονεϊκή οικογένεια με ετήσιο συνολικό εισόδημα μέχρι 43.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ. Για κάθε προστατευόμενο τέκνο του ενδιαφερόμενου, το εισοδηματικό όριο των 40.000 ή 43.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την τιμή έναρξης, σε κάθε περίπτωση θα διαμορφωθεί σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα που συγκρίνονται μόνο με τις εποχές προ κρίσης και προ εξίσωσης φόρων, θα εξαρτηθεί ωστόσο από το σενάριο που θα επιλέξει το υπουργείο Οικονομικών για την εφαρμογή του μνημονιακού μέτρου.
Η αγορά έχει επεξεργαστεί όλα τα δυνατά σενάρια και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της που στηρίζονται στις τιμές πετρελαίου των δύο προηγούμενων ημερών, στο επικρατέστερο σενάριο, όπου το επίδομα παραμένει στα 0,35 ευρώ το λίτρο και ο ΕΦΚ στα 230 ευρώ το χιλιόλιτρο, η τιμή για τους δικαιούχους θα διαμορφωθεί στα 0,52 ευρώ το λίτρο έναντι 0,80 ευρώ το λίτρο πέρυσι και για τους μη δικαιούχους στα 0,83 ευρώ το λίτρο έναντι 1,059 ευρώ το λίτρο πέρυσι. Στο σενάριο που αποφασισθεί να μειωθεί το επίδομα κατά το ήμισυ, η τιμή για τους δικαιούχους θα διαμορφωθεί στα 0,67 ευρώ το λίτρο και στο σενάριο της επιστροφής του ΕΦΚ στα προ εξίσωσης επίπεδα η τιμή θα διαμορφωθεί για το σύνολο των καταναλωτών στα 0,62 ευρώ το λίτρο. Οι πρατηριούχοι πάντως μέσω των Ομοσπονδιών τους επαναφέρουν το αίτημα για επιστροφή του ΕΦΚ στα 63 ευρώ το χιλιόλιτρο. Μια τέτοια επιλογή προϋποθέτει ισοδύναμο μέτρο που να εγκριθεί από τους πιστωτές και λειτουργία του συστήματος εισροών-εκροών το οποίο εξακολουθεί να παραμένει «τρύπιο» με το μεγαλύτερο μάλιστα πρόβλημα να εντοπίζεται στην αδυναμία της Γ.Γ. Πληροφοριακών Συστημάτων να διασταυρώσει τα στοιχεία και να προχωρήσει σε ελέγχους.