Παραδοχή του πρόσθετου βάρους που συσώρευσε στην ελληνική οικονομία η ατελέσφορη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνιστά το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στην Βουλή.
Είναι ενδεικτικό ότι οι κκ. Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Χουλιαράκης που το υπογράφουν, αναγνωρίζουν ότι η οικονομική αβεβαιότητα που προκλήθηκε από τις εκλογές και την πολύμνη διαπραγμάτευση αντέστρεψε την τροχιά ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, την βύθισε σε τουλάχιστον διετή ύφεση, η οποία μπορεί να ξεπεραστεί μόνο το τρίτο τρίμηνο του 2016, ενώ πυροδότησε και την εκροή καταθέσεων από τις τράπεζες, που είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή των capital controls και το πάγωμα της χρηματοδότησης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Οι συντάκτες του προϋπολογισμού αναγνωρίζουν επίσης ότι η αύξηση του ΑΕΠ το πρώτο εξάμηνο του 2015 οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση της κατανάλωσης (σ.σ. ως αντίδραση των πολιτών στην επιβολή των capital controls) και προεξοφλούν ύφεση 2,3%.
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, «κατά τους πρώτους μήνες του 2015, η εφαρμογή νέου πολιτικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας και η αναζήτηση νέου πλαισίου συμφωνίας με τους διεθνείς εταίρους και πιστωτές της χώρας, στάθηκε αφορμή για την αύξηση της οικονομικής αβεβαιότητας. Ως εκ τούτου, ένας νέος κύκλος δυσμενών προσδοκιών ξεκίνησε, με αποτέλεσμα τη χειροτέρευση του οικονομικού κλίματος, την επιδείνωση της ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την επιβράδυνση της πορείας της οικονομίας προς την ανάκαμψη.»
«Κατά την περίοδο κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού 2015 (Νοέμβριος 2014), ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ είχε εκτιμηθεί σε 2,9% το 2015, με πρόβλεψη για περαιτέρω επιτάχυνσή του μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, η διαμορφούμενη οικονομική συγκυρία, που παρατάθηκε πέραν του πρώτου εξαμήνου του έτους, εν μέσω συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για την οριστικοποίηση του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος της χώρας και των σχετικών δημοσιονομικών μέτρων που απαιτούνται, σε συνδυασμό με τα διοικητικά μέτρα ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, που εφαρμόστηκαν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα στις αρχές Ιουλίου 2015, επιδείνωσε το έλλειμμα ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, οδηγώντας σε εκτίμηση αρνητικού ρυθμού ανάπτυξης.»
Σύμφωνα με τους συντάκτες του προϋπολογισμού, «το επιδεινούμενο οικονομικό κλίμα αντανακλάται στη σημαντική υποχώρηση των δεικτών επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές και τη βιομηχανία κατά το πρώτο 7μηνο του 2015 (58,2 μ.β. και 84,0 μ.β., αντιστοίχως, έναντι 81,3 μ.β. και 93,7 μ.β. το πρώτο 7μηνο του 2014), αλλά και του δείκτη οικονομικού κλίματος, που κυμαίνεται στο 90,2 για τους πρώτους 8 μήνες του 2015, έναντι μέσου όρου 98,8 μονάδων το αντίστοιχο διάστημα του 2014. Οι ενδείξεις που προκύπτουν από την παρατήρηση της πτώσης του δείκτη οικονομικού κλίματος λαμβάνουν μεγαλύτερη βαρύτητα αν ιδωθούν στο πλαίσιο του βελτιωμένου οικονομικού κλίματος στην Ευρωζώνη, όπου το 2015 έχουν σημειωθεί αυξήσεις του δείκτη αρκετά πάνω από το κατώφλι των 100 μ.β. (στις 104,2 μ.β. τον Αύγουστο του 2015).»
«Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα εποχικά διαθέσιμα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε όρους όγκου κατά το 2ο τρίμηνο του 2015 παρουσίασε αύξηση κατά 0,9% σε σχέση με το 1ο τρίμηνο του 2015, ενώ σε σύγκριση με το 2ο τρίμηνο του 2014, παρουσίασε αύξηση 1,6%. Τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του έτους, δεν επιβεβαιώνουν την επιδείνωση που παρουσιάζουν οι δείκτες οικονομικού κλίματος. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης. Από την ανάλυση των συνιστωσών του ΑΕΠ προκύπτει ότι η συνολική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,1% σε σχέ-ση με το 1ο τρίμηνο του 2015, ενώ σε σύγκριση με το 2ο τρίμηνο του 2014 παρουσίασε αύξηση 2,2%.»
Οπως τονίζεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, «ι σημαντικές οικονομικές εξελίξεις το πρώτο εξάμηνο του 2015 σηματοδοτούν ότι το μέγεθος της οικονομικής ανάπτυξης θα επηρεαστεί δυσμενώς, κυμαινόμενο τελικώς σε αρνητικό πεδίο το 2015:
Πρώτον, παρά το γεγονός ότι τα διαθέσιμα εθνικολογιστικά στοιχεία του δεύτερου τριμήνου παρουσίασαν θετική μεταβολή του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές, η εξέλιξη αυτή αναμένεται να αντιστραφεί στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς θα υποχωρεί σταδιακά και η καταναλωτική δαπάνη, που ενίσχυσε το ΑΕΠ στο πρώτο εξάμηνο.
Δεύτερον, η καθυστέρηση σε σχέση με την επίτευξη συμφωνίας με τους εταίρους, συνετέλεσε και στη συρρίκνωση της εισροής ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα και κατ' επέκταση στην ελληνική οικονομία, τόσο μέσω του Ευρωσυστήματος όσο και μέσω του Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας. Η πρόσφατη εφαρμογή των μέτρων ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων προκειμένου να προστατευτεί η συστημική ευστάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εκτιμάται ότι θα φέρει περαιτέρω απώλειες σε όρους τραπεζικής πίστης, χορηγήσεων και ρευστότητας, οι οποίες θα επιδράσουν αρνητικά στις επενδύσεις, την κατανάλωση και τον εσωτερικό τουρισμό στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Με αυτά τα δεδομένα το πραγματικό ΑΕΠ το 2015 αναμένεται να μειωθεί κατά 2,3%. Στην εξέλιξη αυτή αναμένεται να συμβάλει η πτώση στην ιδιωτική και τη δημόσια κατανάλωση (-1,6% και -1,2% αντίστοιχα), η σημαντική μείωση στην επενδυτική δραστηριότητα (-16,5%) καθώς και η θετική συμβολή του εξωτερικού ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών (0,7%) λόγω της μεγαλύτερης πτώσης των εισαγωγών (-3,6%) σε σχέση με τις εξαγωγές (-1,5%). Σημειώνεται ότι η εκτίμηση αυτή για το ΑΕΠ μπορεί να αποδειχθεί συντηρητική και να βελτιωθεί. Η αβεβαιότητα αυτή οφείλεται στην έλλειψη διαθέσιμων στοιχείων, ιδιαίτερα για την επίπτωση των κεφαλαιακών ελέγχων στην πραγματική οικονομία, αφού τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου δεν ενσωματώνουν ακόμα την εξέλιξη των ελέγχων της κίνησης κεφαλαίων ή της υιοθέτησης των νέων δημοσιονομικών μέτρων.»