• Η διάταξη για την επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο κρασί έχει ως συνέπεια την υποχρεωτική δημιουργία φορολογικών αποθηκών για όλους τους επαγγελματίες οινοπαραγωγούς. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης θα πρέπει να αποδίδεται κατά την έξοδο του κρασιού από τη φορολογική αποθήκη. Απαλλάσσεται όμως το κρασί που παράγουν ιδιώτες και το οποίο καταναλώνεται από τους ίδιους και τους «προσκεκλημένους τους» χωρίς να μεσολαβεί πώληση.
• Καταργείται η εκχώρηση μισθωμάτων προς το Δημόσιο, με απαλλαγή των εκχωρηθέντων εισοδημάτων από τον φόρο εισοδήματος. Θα αναστέλλεται όμως η φορολογία των ανείσπρακτων μισθωμάτων μόνο εφόσον έχουν ασκηθεί ένδικα βοηθήματα (διαταγή πληρωμής, διαταγή απόδοσης μισθίου κ.λπ.), μέχρις ότου αυτά εισπραχθούν.
• Μειώνεται «προσωρινώς» η θητεία του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, στα δύο από πέντε έτη. Η μείωση ισχύει μόνο για τον επόμενο γενικό γραμματέα που θα διορισθεί προσεχώς. Υπενθυμίζουμε ότι κανείς από τους προγενέστερους ΓΓΔΕ δεν πρόλαβε να συμπληρώσει διάστημα δύο ετών στη συγκεκριμένη υπηρεσία.
• Πολλές μεγάλες ελληνικές εταιρείες, υπό το βάρος προβλημάτων, κυρίως του δανεισμού, της γενικότερης επιχειρηματικής αβεβαιότητας και της αυξανόμενης φορολογίας, εξετάζουν το ενδεχόμενο να μεταφέρουν την έδρα τους σε άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι νομικά δεν είναι δυνατό να γίνει η μεταφορά της έδρας με άμεσο τρόπο. Σύμφωνα με το ελληνικό εμπορικό δίκαιο δεν νοείται η μεταφορά ενός νομικού προσώπου εκτός Ελλάδας, χωρίς αυτό να λυθεί. Για τον λόγο αυτό συνήθως χρησιμοποιείται η διαδικασία της διασυνοριακής συγχώνευσης με αλλοδαπή εταιρεία.
• Η διαδικασία της διασυνοριακής συγχώνευσης εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ενωση όπως και η αναβολή της φορολογίας της προκύπτουσας υπεραξίας προβλέπονται από ευρωπαϊκές οδηγίες που έχουν ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με τον ν. 3777/2009.
• Εχει παρατηρηθεί και αύξηση στον αριθμό φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους εκτός Ελλάδας. Προκειμένου να μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία ένα πρόσωπο εκτός Ελλάδας πρέπει να έχει στενότερους οικογενειακούς και επαγγελματικούς δεσμούς (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) στο εξωτερικό και να διαμένει λιγότερο από 183 ημέρες στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι μέχρι 31.12.2015 είναι δυνατό να υποβάλουν εμπρόθεσμα δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2014 όσοι μετέβαλαν τη φορολογική κατοικία τους εντός του 2014 και εκκρεμεί η διαδικασία μεταβολής ενώπιον της αρμόδιας ΔΟΥ.
• Η προσέλκυση τόσο αλλοδαπών φυσικών προσώπων όσο και εταιρειών στην Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει και μέσω της φορολογικής νομοθεσίας. Πρόσφατο είναι το παράδειγμα της Κύπρου, η οποία εισάγοντας τον θεσμό του «διαμένοντος μη κατοίκου» («non domiciled resident») κατάφερε να προσελκύσει πολλούς αλλοδαπούς, οι οποίοι μετέφεραν τη φορολογική κατοικία τους στην Κύπρο. Τα πρόσωπα αυτά, εκτός των χαμηλών φορολογικών συντελεστών της Κύπρου, απολαμβάνουν και άλλα προνόμια. Ανάλογα καθεστώτα έχουν υιοθετήσει και άλλα κράτη της Ευρώπης, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία και η Ελβετία.
• Εξαιρετικά θετική για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα κρίνεται η νομοθεσία για την παροχή ενδοομιλικών υπηρεσιών του α.ν. 89/1967. Το συγκεκριμένο νομικό καθεστώς προσφέρει ασφάλεια δικαίου στις υπαγόμενες ελληνικές και αλλοδαπές επιχειρήσεις που παρέχουν αποκλειστικά συμβουλευτικές, λογιστικές και άλλες υπηρεσίες σε αλλοδαπές εταιρείες του ομίλου στον οποίο ανήκουν. Η συγκεκριμένη νομοθεσία, που χρειάζεται μικρές βελτιώσεις, μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος μιας πιθανής αναστροφής του επενδυτικού κλίματος στην Ελλάδα.
• Τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης πρέπει να σχεδιάζουν και να παρέχουν φορολογικά κίνητρα με προσοχή για να μη θεωρηθούν κρατικές ενισχύσεις. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ιδιαίτερα αυστηρή στο θέμα αυτό. Επώδυνη εμπειρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί η ανάκτηση των επιδοτήσεων του ν. 3220/2004 που θεωρήθηκαν κρατικές ενισχύσεις.
• Τα βήματα του Λιχτενστάιν και της Ελβετίας ακολουθεί και η Ανδόρα, η οποία υπέγραψε πρόσφατα το κείμενο της συμφωνίας για την ανταλλαγή πληροφοριών σε θέματα τραπεζικών λογαριασμών και άλλων χρηματοπιστωτικών προϊόντων με την Ε.Ε., η οποία θα τεθεί σε ισχύ από το 2018. Αναμένεται η υπογραφή των συμβάσεων με τον Αγιο Μαρίνο και το Μονακό μέχρι το τέλος του 2015.
• Δεν έχουν ενσωματώσει ακόμα την οδηγία για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων (BRRD) το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Τσεχία, οι οποίες και παραπέμφθηκαν πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η συγκεκριμένη οδηγία περιλαμβάνει τις διατάξεις που αφορούν την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων με «ίδια μέσα» (bail-in).
Πηγή: Grant Thornton