Την ανάγκη να επικρατήσει η λογική και να αποφευχθούν τυχόν καταστροφικοί χειρισμοί από την πλευρά κυβέρνησης, τραπεζών και δανειστών, αναφορικά με το ζήτημα των πλειστηριασμών ακινήτων, που εκ των πραγμάτων θα διεκδικήσει σημαντικό μερίδιο στην «καθημερινότητα» της αγοράς ακινήτων για σημαντικό μέρος του 2016, επισημαίνουν οι εκπρόσωποι των μεσιτών, αλλά και των ιδιοκτητών ακινήτων. Οπως τονίζουν, ήδη η αγορά κατοικίας έχει καταγράψει σημαντικότατες απώλειες από την οικονομική κρίση, την αύξηση της ανεργίας, τη μείωση της ζήτησης και την έλλειψη πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό, καθώς οι συναλλαγές το 2015 εκτιμάται ότι δεν ξεπέρασαν τις 12.000, έναντι 17.244 το 2014 και 148.125 το 2007, όταν δηλαδή είχαν αναθεωρηθεί για τελευταία φορά οι αντικειμενικές αξίες.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές πώλησης κατοικιών έχουν υποχωρήσει πάνω από 40% κατά μέσον όρο από το τέλος του 2008, μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2015, με την πτώση να προσεγγίζει το 45% στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Ως εκ τούτου, τυχόν μαζικοί πλειστηριασμοί θα ασκήσουν πρόσθετες πιέσεις στις τιμές, δημιουργώντας «νέα τετελεσμένα». Πάντως, όπως αναφέρει στην «Κ» ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), «επί του παρόντος εκτιμούμε ότι, ακόμα κι αν γίνουν μαζικοί πλειστηριασμοί κατοικιών, δεν θα βρεθούν ενδιαφερόμενοι αγοραστές σε αυτήν την οικονομική συγκυρία». Σύμφωνα με τον ίδιο, η εκμετάλλευση κατοικιών μέσω της ενοικίασης έχει καταστεί οικονομικά ασύμφορη τα τελευταία χρόνια λόγω επιβολής του ΕΝΦΙΑ και γιγάντωσης του φαινομένου των καθυστερήσεων στην αποπληρωμή των ενοικίων. Ως εκ τούτου, έχουν εκλείψει και οι επενδυτές από την αγορά κατοικίας.
Ωστόσο, σύμφωνα με αναφορές από μεσιτικά γραφεία, ο ίδιος ο κίνδυνος του πλειστηριασμού ενδεχομένως να έχει σαφώς αρνητικότερη συνέπεια για την πορεία των τιμών των κατοικιών το 2016. Οπως προκύπτει, τις τελευταίες εβδομάδες πολλά μεσιτικά γραφεία έχουν αναλάβει πληθώρα εντολών πώλησης κατοικιών, κατά κανόνα από δανειολήπτες που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους. Οι τελευταίοι επιχειρούν εναγωνίως να βρουν αγοραστές, ώστε να αποφύγουν την κατάσχεση και τον πλειστηριασμό, ιδίως αν δεν είναι σε θέση να ενταχθούν σε κάποιου είδους ρύθμιση, είτε μέσω συνδιαλλαγής με την τράπεζά τους είτε αξιοποιώντας τον σχετικό νόμο Κατσέλη.
Μάλιστα, οι εν λόγω δανειολήπτες είναι διατεθειμένοι να μειώσουν σημαντικά τις απαιτήσεις τους, ακόμα και στη μισή τιμή, προκειμένου να εξασφαλίσουν αγοραστή. Υπενθυμίζεται ότι, σε περίπτωση πώλησης χαρτοφυλακίων στεγαστικών δανείων σε distressed επενδυτικά funds, είναι πιθανό το τίμημα των ενεχυριασμένων ακινήτων να είναι ακόμα χαμηλότερο, με αποτέλεσμα να συμφέρει τους ιδιοκτήτες ακόμα και μια τέτοια μείωση των ζητούμενων τιμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα περίπου 150.000-200.000 κατοικίες τελούν υπό κίνδυνο, καθώς συνδέονται με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Πάντως, όσοι φορολογούμενοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές και επιθυμούν να μεταβιβάσουν ακίνητά τους θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την ευνοϊκή ρύθμιση, στην οποία προχώρησε εντός της εβδομάδας η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.