Υψηλότερες έως και 70% παραμένουν οι νέες αντικειμενικές αξίες που ανακοίνωσε η κυβέρνηση σε σύγκριση με τις εμπορικές τιμές των ακινήτων. Τεράστιες διαφορές καταγράφονται κυρίως στις «ακριβές» περιοχές του λεκανοπεδίου, δεδομένου ότι σε αυτές οι μειώσεις ήταν κάτω του 10% και σε αρκετές περιπτώσεις μηδενικές. Αντίθετα, έκλεισε αισθητά η ψαλίδα μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών στις «μεσαίες» περιοχές της Αττικής, καθώς και στις «φθηνές» περιοχές.
Οπως αποδεικνύεται, με τις νέες αντικειμενικές τιμές που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των φόρων των ακινήτων αλλά και των επιδομάτων δεν επέρχεται καμία διόρθωση στην αγορά, με αποτέλεσμα να διατηρούνται οι στρεβλώσεις με ανισοκατανομή των φορολογικών επιβαρύνσεων.
Το παράδειγμα
Στο κέντρο του Κολωνακίου ισόγειο διαμέρισμα 125 τ.μ. είχε αντικειμενική αξία 3.200 ευρώ το τ.μ. (400.000 ευρώ). Μετά τις μειώσεις η νέα αντικειμενική αξία διαμορφώνεται στα 2.900 ευρώ το τ.μ. (362.500 ευρώ), όταν η εμπορική αξία δεν ξεπερνά τα 220.000 ευρώ. Δηλαδή η διαφορά μεταξύ νέας αντικειμενικής αξίας και εμπορικής τιμής διατηρείται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα της τάξεως του 64,7% (από 81,8%).
Οι διαφοροποιήσεις αυτές παρατηρούνται κυρίως σε «ακριβά» προάστια της Αττικής, με τις μεγαλύτερες, άνω του 30%, να παρατηρούνται στον Χολαργό, το Μαρούσι, την Κηφισιά, τη Βούλα, το Παλαιό Φάληρο, τη Γλυφάδα, την Εκάλη, τη Βουλιαγμένη, τον Πειραιά (Καστέλλα) αλλά και το Μοσχάτο και την Καλλιθέα. Για παράδειγμα, στην Κηφισιά η διαφορά μεταξύ αντικειμενικής και εμπορικής τιμής από 64% μειώθηκε ελαφρώς στο 57,81%. Στη Γλυφάδα η διαφορά από 70,83% περιορίστηκε στο 62,5%.
Εάν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τα οποία κάνουν λόγο συνεχώς για δίκαιη κατανομή των φόρων, ήθελαν να περιορίσουν τις αδικίες, θα έπρεπε να αποφασίσουν τη μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά 50% στις ανωτέρω περιοχές. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη, αφού στις περισσότερες περιοχές με τιμή ζώνης από 1.000 έως 3.000 ευρώ το τ.μ. η μείωση ήταν 10%-19%, ενώ σε περιοχές με αντικειμενική αξία έως 650 ευρώ το τ.μ. και με τιμή ζώνης άνω των 3.800 ευρώ το τ.μ. το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητες τις αντικειμενικές αξίες.
Πάντως, με τις νέες τιμές, οι οποίες ισχύουν αναδρομικά από τις 21 Μαΐου, επέρχονται αλλαγές και στα τεκμήρια διαβίωσης (η μείωση των τεκμηρίων φθάνει το 28,58%). Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών ή τεκμηρίων διαβίωσης για τα διαμερίσματα και τις μονοκατοικίες που χρησιμοποιούν οι φορολογούμενοι κλιμακώνονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των συγκεκριμένων ακινήτων.
Ειδικότερα, τα τεκμήρια προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενική τιμή ζώνης πάνω από 2.800 ευρώ και έως 4.999 ευρώ το τ.μ. Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές αξίες μετά τις μειώσεις πέφτουν κάτω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών μειώνονται αυτόματα κατά 28,57%. Η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης θα πρέπει να ισχύσει αναδρομικά από την 21η Μαΐου 2015, οπότε πρέπει να εφαρμοστούν οι νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες.
Οι σημαντικότεροι φόροι και τέλη που επηρεάζονται από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών είναι οι εξής:
• Ο φόρος εισοδήματος που επιβάλλεται επί των τεκμαρτών εισοδημάτων, τα οποία προσδιορίζονται βάσει των αντικειμενικών δαπανών ή τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φορολογουμένων.
• Το τέλος ακίνητης περιουσίας που επιβάλλεται υπέρ των δήμων, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
• Ο ΦΠΑ 23% που επιβάλλεται στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.
• Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων που υπολογίζεται με 3% επί των αντικειμενικών αξιών και επιβαρύνει τους αγοραστές.
• Οι φόροι δωρεάς, γονικής παροχής και κληρονομιάς ακινήτων.
• Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρείες.