• Σε διαβούλευση βρίσκονται οι ρυθμίσεις για την τροποποίηση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Με ισχύ από 1.1.2016 αναμένεται: α) Να μεταβληθεί η κλίμακα των μισθωτών, των ατομικών επιχειρήσεων και των αγροτών, καθώς και η κλίμακα των ενοικίων, β) να ενοποιηθεί ο φορολογικός συντελεστής στο εισόδημα φυσικών προσώπων από μερίσματα, τόκους και υπεραξία κεφαλαίου (15%) και γ) να μονιμοποιηθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η οποία πλέον επιβάλλεται κατά κλίμακα εισοδήματος και ανέρχεται σε ποσοστό έως 10% (για τμήμα εισοδήματος άνω των 220.000 ευρώ).
• Οι προτεινόμενες διατάξεις συγκλίνουν γενικά στην επιβάρυνση των υψηλών εισοδημάτων, φαίνεται όμως να προκύπτει μια δυσανάλογη διαφοροποίηση στη φορολόγηση ανάλογα με την πηγή του εισοδήματος. Ετσι, για παράδειγμα, για εισόδημα 100.000 ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζουμε την εισφορά αλληλεγγύης:
α) Μερίσματα και διανεμόμενα κέρδη από εταιρείες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία επιβαρύνονται με πραγματικό φορολογικό συντελεστή (effective tax rate) 39,65%.
β) Μισθοί, εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα και συντάξεις με συντελεστή 38%.
γ) Εισόδημα εταιρειών που τηρούν απλογραφικά βιβλία (Ο.Ε., Ε.Ε., δικηγορικές εταιρείες κ.λπ. με ετήσιο τζίρο κάτω από 1.500.000 ευρώ) με συντελεστή 29,5% και
δ) Εισόδημα από ενοίκια με συντελεστή 39,1%. Στη συγκεκριμένη επιβάρυνση πρέπει να προστεθεί και η εισφορά αλληλεγγύης, που για το ίδιο ποσό (100.000 ευρώ) είναι 6,35%. Κρίσιμη δηλαδή για τον υπολογισμό της φορολογικής επιβάρυνσης καθίσταται η πηγή εισοδήματος και όχι το συνολικό εισόδημα.
• Οι κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα μόνο όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα στη χώρα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδος. Συνεπώς, εάν κάτοικος εξωτερικού έχει μια δευτερεύουσα κατοικία ή επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα, δεν υποχρεούται σε υποβολή μηδενικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα.
• Ο φόρος που παρακρατήθηκε στο εξωτερικό δεν λαμβάνεται υπόψη και δεν αφαιρείται όταν υπάρχει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας με το κράτος από το οποίο προέρχεται το εισόδημα, η οποία ορίζει πως το εισόδημα αυτό απαλλάσσεται από φόρο στο εξωτερικό και φορολογείται μόνο στην Ελλάδα.
• Τα ανήλικα παιδιά έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση όταν:
α) Αποκτούν εισόδημα από εργασία (εργασιακή σχέση),
β) αποκτούν εισόδημα από συντάξεις λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας τους.
• Ελεγχος των δικαιολογητικών πραγματοποιείται για τις φορολογικές δηλώσεις όταν συμπληρώνονται εισοδήματα και φόροι για τους οποίους δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση. Επειτα από σχετική ειδοποίηση ο έλεγχος των δικαιολογητικών γίνεται στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης από κλιμάκιο εφοριακών. Η εκκαθάριση αποστέλλεται στον φορολογούμενο με ηλεκτρονικό μήνυμα, μετά τον έλεγχο (ΠΟΛ 1088/2015).
• Δεν επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης σε εισοδήματα παραγεγραμμένων ετών, τα οποία δηλώνονται στο επόμενο μη παραγεγραμμένο έτος, προκειμένου να ληφθούν υπόψη κατά τον σχηματισμό ανάλωσης κεφαλαίου προηγούμενων ετών (έγγραφο ΔΕΑΦ Α 1044454 ΕΞ2016).
• Δεν υπάρχει υποχρέωση συλλογής αποδείξεων για το φορολογικό έτος 2015 από τον φορολογούμενο (ΠΟΛ 1041/2016). Αγνωστο παραμένει ακόμη το καθεστώς για το τρέχον φορολογικό έτος.
• Δεν υπολογίζεται προκαταβολή στην περίπτωση που υποβάλλεται εκπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος μετά την παρέλευση του φορολογικού έτους για το οποίο βεβαιώνεται.
• Εφόσον αποζημίωση καταγγελίας σύμβασης εργασίας καταβάλλεται σε δόσεις που αντιστοιχούν σε διαφορετικά φορολογικά έτη, δηλώνεται τμηματικά στα φορολογικά έτη που εισπράχθηκε η κάθε δόση. Ο λόγος είναι ότι το δικαίωμα είσπραξης του δικαιούχου της αποζημίωσης αντιστοιχεί στον χρόνο είσπραξης της κάθε δόσης που δικαιούται.
• Στην προηγούμενη περίπτωση της καταβολής αποζημίωσης απόλυσης σε δόσεις, ο οφειλόμενος φόρος υπολογίζεται επί του συνόλου της αποζημίωσης ανεξάρτητα από το αν οι δόσεις αντιστοιχούν στο ίδιο ή διαφορετικά φορολογικά έτη. Επειτα, ο φόρος επιμερίζεται ανάλογα με τα ποσά των δόσεων και παρακρατείται κατά την καταβολή της κάθε δόσης.
• Οι εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2015 υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου έως 30.12.2016. Μετά την παρέλευση της εν λόγω ημερομηνίας οι παραπάνω δηλώσεις θα υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στις αρμόδιες ΔΟΥ.
• H παράταση των παραγραφών απασχόλησε το ΣτΕ στην υπ’ αριθμόν 888/2014 απόφασή του. Το δικαστήριο έλαβε μία σημαντική απόφαση υπέρ των φορολογουμένων. Ειδικότερα, διατύπωσε την κρίση ότι η παράταση των προθεσμιών παραγραφής δεν έχει εφαρμογή σε περίπτωση που το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλει φόρο είχε ήδη παραταθεί με προηγούμενο νόμο, εφόσον δεν υπήρχε σαφής πρόβλεψη επ’ αυτού. Αναμένεται πάντως η τελική κρίση της επταμελούς σύνθεσης του ΣτΕ, στην οποία παραπέμπεται το υπό κρίση ερώτημα.
• Σύμφωνα με τη νομολογία των ποινικών δικαστηρίων, διαχειριστές εταιρειών έχουν κηρυχθεί αθώοι για τη μη καταβολή του ΦΠΑ κατόπιν εξωλογιστικού προσδιορισμού. Η μη απόδοση του ΦΠΑ συνιστά ποινικό αδίκημα όταν ο φόρος προκύπτει από τις πραγματικές πωλήσεις του επιτηδευματία και όχι όταν προσδιορίζεται θεωρητικά (εξωλογιστικά). Αλλωστε, ο τελευταίος δεν αποτελεί ΦΠΑ, αλλά στην πραγματικότητα οικονομική κύρωση που επιβάλλουν τα αρμόδια φορολογικά όργανα (ΕφΑθ 3311/2011).
• Η διακράτηση ΦΠΑ άνω του ποσού των 50.000 ευρώ που προβλέπεται από τον ν. 4337/2015 είναι έγκλημα διαρκές και όχι στιγμιαίο, με συνέπεια να εφαρμόζεται επ’ αυτού η αυτόφωρη διαδικασία.
Πηγή: GRANT THORNTON