Μεγάλες επιβαρύνσεις, δραματικά δυσανάλογες με τις μελλοντικές συντάξεις, φέρνει για χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους αλλά και εργαζόμενους με δελτίο παροχής υπηρεσιών, το γνωστό σε όλους «μπλοκάκι», το νέο ασφαλιστικό. Ο νόμος εισάγει ενιαίους κανόνες για μισθωτούς σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες.
Για τους μισθωτούς, η εισφορά για κύρια σύνταξη ορίζεται σε 20% και επιμερίζεται σε 6,67% για τον εργαζόμενο και 13,33% για τον εργοδότη επί των πάσης φύσεως αποδοχών, με εξαίρεση τις έκτακτες παροχές, λόγω γάμου, γεννήσεων τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας. Από 1 Ιανουαρίου 2017, το ίδιο θα ισχύσει για δημόσιους υπαλλήλους, με αποτέλεσμα οι εισφορές τους να αυξηθούν. Το 20% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους θα πληρώνουν για κύρια σύνταξη και οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες, με μεταβατικές, όμως, περιόδους και κάποιες εκπτώσεις. Σωρευτικά οι αυτοαπασχολούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν –χωρίς τις εκπτώσεις– το 37,95% του εισοδήματός τους για σύνταξη, επικούρηση, υγεία και εφάπαξ. Μικρή μεταβατική περίοδος με σημαντικές εκπτώσεις προβλέπεται για γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς. Το σύνολο των εισφορών τους θα απομειώνεται από 5% (εισοδήματα 57.000 – 58.000) μέχρι και 50% (εισοδήματα 7.033 – 13.000), με ελάχιστη καταβολή τα 586 ευρώ τον μήνα. Οι εκπτώσεις θα ισχύσουν και για τους νέους –κάτω της πενταετίας–, αρκεί να έχουν εισόδημα άνω των 4.922 ευρώ. Πρόκειται για τους ίδιους νέους επιστήμονες που θα μπορούν να πληρώνουν εισφορά 14% για τα πρώτα δύο χρόνια υπαγωγής στην ασφάλιση και 17% για τα επόμενα τρία, υπό την προϋπόθεση ότι στο μέλλον, και σίγουρα πριν από τη συνταξιοδότηση, η «οφειλή» αυτή θα εξοφληθεί. Η εξόφληση θα γίνεται κατά 1/5 κατ’ έτος, όταν το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα του επαγγελματία υπερβαίνει τα 18.000 ευρώ.
Μεγάλες ανατροπές έρχονται και για τα «μπλοκάκια», καθώς για παράλληλη απασχόληση (μισθωτή και αυτοαπασχολούμενη) ο εργαζόμενος θα πληρώνει διπλές εισφορές. Ειδική πρόνοια προβλέπεται για όσους αμείβονται μόνο με δελτίο παροχής και απασχολούνται σε έως και δύο εργοδότες, καθώς ο νόμος ορίζει ότι θα ασφαλίζονται ως μισθωτοί, ήτοι το 13,67% θα το πληρώνει ο εργοδότης. Αυτό που δεν ορίζεται είναι ότι η εισφορά αυτή θα είναι επιπλέον του εισοδήματος που λαμβάνει ο εργαζόμενος, καθώς οι ειδικοί εκτιμούν ότι, τελικά, το κόστος θα κληθεί να το καλύψει εξ ολοκλήρου ο ασφαλισμένος.
Ειδικά οι αγρότες φέτος θα πληρώσουν 10% επί των υφισταμένων ασφαλιστικών κλάσεων του ΟΓΑ. Από του χρόνου, οι εισφορές τους θα συνδεθούν με το εισόδημα. Αναλυτικά, οι αγρότες θα πληρώσουν εισφορές επί του εισοδήματός τους το 2017 στο 14%, το 2018 στο 16%, το 2019 στο 18%, το 2020 στο 19%, το 2021 στο 19,5% και από το 2022 στο 20%. Η σωρευτική αύξηση μέχρι και το 2022 αγγίζει το 39% για έναν αγρότη που είναι σήμερα στην τρίτη ασφαλιστική κλάση και θα δηλώνει ετήσιο εισόδημα μέχρι 4.923 ευρώ. Ειδικά για νέους επιστήμονες και αγρότες, το κατώτατο όριο ορίζεται στο 70% του κατώτατου μισθού (410 ευρώ).
Για υγειονομική περίθαλψη θεσπίζεται εισφορά 7,10% για μισθωτούς και 6,95% για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες.
Αυξήσεις εισφορών έρχονται και για τους ήδη συνταξιούχους, καθώς ο νόμος ορίζει ότι η εισφορά 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ θα επιβάλλεται στο άθροισμα των συντάξεων. Χαμένοι και οι συνταξιούχοι που εργάζονται, καθώς θα πληρώνουν εισφορά και ως συνταξιούχοι και ως εργαζόμενοι.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, οι ασφαλισμένοι που καλούνται να χρηματοδοτήσουν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και επιβαρύνονται υπέρμετρα από τις αλλαγές στις εισφορές είναι οι επιστήμονες και οι αυτοαπασχολούμενοι με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ, οι έμποροι, οι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ με εισόδημα άνω των 19.000 ευρώ, οι μισθωτοί και οι αυτοαπασχολούμενοι με δελτίο παροχής υπηρεσιών που θα πληρώσουν εισφορές για κάθε απασχόλησή τους, αλλά και οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι από το 2017 και μετά θα υποστούν μειώσεις έως και 7% στις «καθαρές» αποδοχές τους.