Ακόμη και έως το τέλος του 2018 θα διαρκέσει η επιστροφή του ΕΚΑΣ που καταβλήθηκε στους χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίοι λόγω των νέων εισοδηματικών κριτηρίων, το χάνουν και μάλιστα αναδρομικά. Αναλυτικά, η τροπολογία του υπουργείου εργασίας που κατατέθηκε στη βουλή προβλέπει ότι η επιστροφή του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού θα γίνει σε 12 δόσεις. Σε περίπτωση όμως που το υπερβάλλον ποσό της μηνιαίας δόσης υπερβαίνει τα 30 ευρώ, ήτοι που το συνολικό ποσό υπερβαίνει τα 360 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό θα επιστρέφεται συμψηφιζόμενο με τη σύνταξη, σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018. Παράλληλα, η τροπολογία ορίζει ότι περιορίζεται από 25% σε 10%, το ποσοστό συμμετοχής που αφορά δαπάνες εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης, που παρέχουν οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ), για τους δικαιούχους Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων μέχρι την οριστική κατάργηση του, τον Δεκέμβριο του 2019.
Από τις προτεινόμενες διατάξεις προκαλείται δαπάνη, η οποία σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας εκτιμάται σε: 10,4 εκατ. ευρώ για έτος 2016, 10,7 εκατ. ευρώ για το έτος 2017, 10,8 εκατ. ευρώ για το έτος 2018 και 1,2 εκατ. ευρώ για το έτος 2019, από τον περιορισμό του ποσοστού συμμετοχής δικαιούχων Ε.Κ.Α.Σ. στις δαπάνες εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης.
Παράλληλα, αναμένεται και υστέρηση είσπραξης εσόδων, από τη σταδιακή επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών του ΕΚΑΣ.
Με την ίδια τροπολογία καθορίζονται οι όροι έναρξης της δεύτερης πιλοτικής φάσης του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, το οποίο μετονομάζεται σε Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης. Δεν καθορίζονται βέβαια ούτε οι 30 δήμοι στους οποίους θα εφαρμοστεί, ούτε τα εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία στην πρώτη πιλοτική φάση ήταν τόσο χαμηλά, που αφορούσε κυρίως πολίτες που ζουν σε συνθήκες φτώχιας και κοινωνικού αποκλεισμού, και δεν αναφέρεται σε συνταξιούχους.
Η δεύτερη φάση θα ξεκινήσει εντός του Ιουλίου, σε 30 Δήμους βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων, δεικτών φτώχειας και ανεργίας και θα περιλαμβάνει παροχές σε είδος, χρήμα, υπηρεσίες και μέτρα ένταξης στην εργασιακή και κοινωνική ζωή. Θα διαρκέσει έως το τέλος του 2016 καθώς βάσει του Μνημονίου, από την 1/1/2017 το πρόγραμμα θα πρέπει να επεκταθεί σε όλη την χώρα.
Οι συμμετέχοντες δήμοι θα οριστούν βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων και δεικτών φτώχειας και ανεργίας με την υπουργική απόφαση. Με την ίδια απόφαση θα καθοριστούν και οι δικαιούχοι βάσει κριτηρίων εισοδήματος, περιουσίας και διαμονής, το ύψος του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης για κάθε ωφελούμενη μονάδα, κ.λπ.
Σύμφωνα με την τροπολογία, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης είναι αφορολόγητο, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Τέλος η τροπολογία ορίζει πως οι άστεγοι εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του προβλεπόμενου από την κείμενη νομοθεσία προστίμου για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Για την καταβολή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι θα προκύψει για το τρέχον έτος δαπάνη ύψους 67,2 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει απώλεια εσόδων και λόγω της εξαίρεσης των αστέγων από την υποχρέωση καταβολής του προστίμου για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.