Δύο μεγαλύτερους κινδύνους από αυτόν του «παγώματος» των πληρωμών του ΕΣΠΑ «κρύβει» ενδεχομένως η υπόθεση του καρτέλ των κατασκευαστικών εταιρειών. Ο ένας κίνδυνος, ο οποίος είχε επισημανθεί ήδη από πέρυσι από στελέχη της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ε.Α.), όταν ακόμη η έρευνα της ανεξάρτητης αρχής βρισκόταν σε εξέλιξη, είναι το ενδεχόμενο η Κομισιόν να ξεκινήσει διαδικασία αναζήτησης των κονδυλίων.
Με άλλα λόγια, οι Βρυξέλλες μπορούν να ζητήσουν ανάκτηση κοινοτικών πόρων που είχαν δοθεί τα προηγούμενα χρόνια για τη χρηματοδότηση των μεγάλων δημοσίων έργων στην Ελλάδα εάν κρίνει ότι από τη δράση των τεχνικών εταιρειών προκλήθηκε ζημία εις βάρος του ελληνικού Δημοσίου και επομένως εις βάρος του κοινοτικού προϋπολογισμού λόγω για παράδειγμα υπερτιμολογήσεων ή χαμηλών εκπτώσεων.
Ο άλλος κίνδυνος είναι ότι σε περίπτωση που τα αρμόδια κοινοτικά όργανα προτίθενται να επανεξετάσουν τη στάση τους σχετικά με το «πάγωμα» πληρωμών όταν εκδοθεί η απόφαση της Ε.Α., θα πρέπει να αναμένουν πολύ. Κι αυτό διότι, πρώτον, η συνεδρίαση της ολομέλειας της Ε.Α., όπου πρόκειται να εξετασθεί η εισήγηση για το καρτέλ των κατασκευαστικών και έχει προγραμματισθεί για τις 21 Ιουλίου 2016, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα αναβληθεί, λόγω του όγκου του σχετικού φακέλου. Δεύτερον, ακόμη και αν δεν αναβληθεί και πραγματοποιηθεί στις 21 Ιουλίου, η απόφαση δεν εκδίδεται ποτέ την ίδια ημέρα, αλλά συνήθως ύστερα από αρκετούς μήνες.
Υπενθυμίζεται ότι στις 17 Μαΐου η Ε.Α. εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την εισήγησή της επί του καρτέλ των κατασκευαστικών, στην οποία αναφέρεται ότι εταιρείες των ομίλων Ελλάκτωρ, J&P Αβαξ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΕΓΕΚ, Τεχνική Ολυμπιακή και Intracom (μέσω της Intrakat) συμμετείχαν με διαφορετικό χρόνο έναρξης εκάστη σε σύμπραξη για τη χειραγώγηση διαγωνισμών δημοσίων έργων, από το 1989 έως και το 2016. Σε αυτούς συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, οι διαγωνισμοί για τους μεγάλους οδικούς άξονες, το μετρό, τον προαστιακό, σιδηροδρομικές γραμμές και σταθμούς, καθώς και για έργα ΣΔΙΤ (συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα).
Συνολικά στο καρτέλ εμπλέκονται 45 τεχνικές εταιρείες, ελληνικές και ξένες, δύο σύνδεσμοι εκπροσώπησης των τεχνικών εταιρειών (ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών και ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων), καθώς και η Αγροτική Τράπεζα.
Από την έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού προέκυψε ότι οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις συνεννοούνταν για τα ακόλουθα: α) Τον προσδιορισμό, εκ των προτέρων, του αναδόχου ανά διαγωνισμό, β) τον καθορισμό του ύψους των προσφερόμενων εκπτώσεων, γ) τη μη υποβολή οικονομικών προσφορών σε διαγωνισμούς, έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων, δ) την από κοινού εκτέλεση των έργων, παρά τη συμμετοχή τους σε φαινομενικά ανταγωνιστικά σχήματα, μέσω επαφών σε χρόνο πριν από την υποβολή οικονομικών προσφορών και ε) την παραίτηση από τη διεκδίκηση διαγωνισμών, με αντάλλαγμα την από κοινού συμμετοχή στην εκτέλεση των έργων.