Πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης των 2,5 δισ. ευρώ κατέγραψε ο κρατικός προϋπολογισμός σε ταμειακή βάση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016, εξαιτίας της μεγάλης συγκράτησης των δαπανών (3,3 δισ. ευρώ), αλλά και της υπέρβασης των εσόδων (135 εκατ. ευρώ). Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι μόνο τα φορολογικά έσοδα στο πρώτο εξάμηνο του έτους ήταν κατά 1,9 δισ. ευρώ υψηλότερα από ό,τι στο ίδιο περυσινό διάστημα, εξαιτίας κυρίως της αύξησης των εσόδων από τον ΦΠΑ κατά περίπου 900 εκατ. ευρώ (λόγω αύξησης των συντελεστών και εντατικότερης χρήσης του πλαστικού χρήματος) και των φόρων κατανάλωσης κατά περίπου 550 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2016 συγκρατήθηκαν κατά 3,3 δισ. έναντι του στόχου. Η μεγαλύτερη υστέρηση στο σκέλος των δαπανών αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες (2,1 δισ.), ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ήταν κατά 883 εκατ. λιγότερες από τον στόχο για το πρώτο εξάμηνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016 κινήθηκαν κοντά στο 50% της ετήσιας πίστωσής τους, με εξαίρεση τον ΟΑΕΕ που έλαβε μέχρι το τέλος Ιουνίου το 65,3% της ετήσιας επιχορήγησής του. Από την άλλη πλευρά, όμως, οι δαπάνες περίθαλψης έφθασαν στο πρώτο εξάμηνο του έτους μόλις στο 34,3% της ετήσιας πίστωσης, ενώ οι επιχορηγήσεις φορέων στο 39,7%, οι δαπάνες για κοινωνική προστασία στο 24% και οι καταναλωτικές δαπάνες στο 27,5%.
Στο σκέλος των εσόδων καταγράφηκε υπέρβαση 135 εκατ. στα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού. Ωστόσο, τα φορολογικά έσοδα ήταν κατά 730 εκατ. υψηλότερα από τον στόχο, κυρίως λόγω της αύξησης των έμμεσων φόρων και ιδίως του ΦΠΑ και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης καπνού και άλλων προϊόντων. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι στο πρώτο εξάμηνο του έτους αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
• Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 146 εκατ.
• Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 110 εκατ.
• ΦΠΑ καπνού κατά 119 εκατ. ευρώ ή 39,7%.
• ΦΠΑ λοιπών κατά 215 εκατ.
• Τέλος ταξινόμησης οχημάτων κατά 32 εκατ. ή 57,6%.
• Λοιποί ΕΦΚ (καπνού κ.λπ.) κατά 404 εκατ. ή 31,2%.
• Εμμεσοι φόροι παρελθόντων οικονομικών ετών κατά 221 εκατ. ή 82,7%.
• Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 438 εκατ. ή 24,3%.
Αντιθέτως, μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
• Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 269 εκατ. ευρώ ή 48,5%.
• Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών κατά 32 εκατ.
• Φόροι στην περιουσία κατά 18 εκατ.
• ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 140 εκατ. ή 16,2%.
• ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 33 εκατ.
Επίσης, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 1,4 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 180 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον στόχο.
Σωτηρης Νικας