Νέα δραματική μείωση του ΕΚΑΣ κατά 439,2 εκατ. ευρώ και πιθανή χρονική μετάθεση της καθολικής εφαρμογής του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης αποκαλύπτει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2017. Πρόκειται για το έτος κατά το οποίο η πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση εφαρμόζεται σε ετήσια βάση και παρά τη μείωση δαπανών της τάξεως των 779,9 εκατ. ευρώ (έναντι 767,7 εκατ. το 2016) κυρίως εξαιτίας της περικοπής των συντάξεων και της αύξησης των εισφορών, το έλλειμμα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης εκτιμάται σε 1,02 δισ. ευρώ. Αναλυτικά, από παρεμβάσεις σε συντάξεις, εισφορές και ΕΚΑΣ εξοικονομεί τη διετία 2016-2017 1,5 δισ. ευρώ, εκ του οποίου τα 779,9 εκατ. ευρώ το 2017, την ίδια στιγμή που προβλέπονται νέες δαπάνες της τάξεως των 871 εκατ. ευρώ για κοινωνικά επιδόματα.
Μάλιστα, ενώ ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης στην επιστολή που συνοδεύει το προσχέδιο αναφέρονται στην πλήρη επέκταση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης με πιστώσεις που φτάνουν τα 760 εκατ. ευρώ και προβλέπεται να καλύψει πάνω από 250 χιλιάδες νοικοκυριά που βιώνουν συνθήκες ακραίας φτώχειας, από το προσχέδιο φαίνεται αφενός ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί «σταδιακά» σε εθνικό επίπεδο (και όχι από την 1η Ιανουαρίου 2017 όπως προβλέπει το Μνημόνιο), αφετέρου ότι έχουν προϋπολογιστεί 571 εκατ. ευρώ και αυτά χωρίς να αναφέρεται η πηγή προέλευσής τους. Γίνεται, δε, αναφορά για σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων μόνιμου χαρακτήρα που θα προέλθουν από την αναμόρφωση του προνοιακού χάρτη, μετά και τη σχετική μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ενα επιπλέον ποσό αναμένεται να προστεθεί στα 571 εκατ. ευρώ, από τα κονδύλια που σήμερα διατίθενται για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης (επιδότηση σίτισης, ενοικίου και δωρεάν παροχή ηλεκτρικού ρεύματος). Το 2017, κυρίως για μισθούς και κατά δεύτερο λόγο για συντάξεις θα δαπανηθούν 12,2 δισ. ευρώ, καθώς σύμφωνα με την πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση οι συντάξεις του Δημοσίου θα καταβάλλονται από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), στον οποίο θα καταβάλλεται και εισφορά από το κράτος ως εργοδότη για τους υπαλλήλους με σύμβαση Δημοσίου Δικαίου. Αντίστοιχα, οι δαπάνες εκτιμώνται σε 20,25 δισ. ευρώ και συμπεριλαμβάνονται η πλήρης εφαρμογή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (πίστωση 571 εκατ. ευρώ), η επιχορήγηση του ΕΦΚΑ για την πληρωμή συντάξεων του Δημοσίου (5,2 δισ. ευρώ), καθώς και συνεισφορά του Δημοσίου για την προστασία της κύριας κατοικίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών (100 εκατ. ευρώ). Στο προσχέδιο προβλέπονται επίσης δαπάνες της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ για απροσδιόριστες νέες παρεμβάσεις κοινωνικού χαρακτήρα, για παιδεία, πρόνοια και υγεία. Αύξηση προβλέπεται και για το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 250 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 130 εκατ. ευρώ θα διοχετευθούν για δράσεις καταπολέμησης της ανεργίας από τον ΟΑΕΔ.
Είναι ενδεικτικό ότι και το 2017 οι συντάξεις θα μειωθούν επιπλέον κατά 326 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο οι δαπάνες για επικουρικές συντάξεις μειώνονται το 2017 κατά επιπλέον 117,3 εκατ., που έρχονται να προστεθούν στην εξοικονόμηση της τάξεως των 174,2 εκατ. που επιτεύχθηκε εντός του 2016, από τις μειώσεις επικουρικών σε τουλάχιστον 240.000 ήδη συνταξιούχους. «Εσοδα» ύψους 177,8 εκατ. προβλέπει το προσχέδιο από την αύξηση των εισφορών υπέρ επικουρικής ασφάλισης, που προστίθενται στα 172,1 εκατ. του 2016.