Ξεπερνάει τα 2,5 δισ. ευρώ η αύξηση των καταθέσεων το τετράμηνο Μαΐου – Αυγούστου, με τις τράπεζες να προσδοκούν σε πολύ περισσότερα με την έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει σειρά προϊόντων-κινήτρων για την προσέλκυση καταθέσεων, ωστόσο αναμένουν τη βελτίωση του κλίματος πριν εντείνουν τις προσπάθειές τους. Στο πλαίσιο αυτό θεωρούν καθοριστική την έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης.
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, η προσέλκυση καταθέσεων αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει το τραπεζικό σύστημα μαζί με τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και από την επιτυχία στα μέτωπα αυτά θα κριθεί η επόμενη ημέρα όχι μόνο των τραπεζών αλλά ευρύτερα της οικονομίας. Σημειώνεται ότι παρά την ενίσχυση των καταθέσεων κατά 2,5 δισ. ευρώ στο διάστημα Μαΐου – Αυγούστου, η αύξηση από τις αρχές του έτους είναι μόλις 500 εκατ. (από 123,4 δισ. τον Δεκέμβριο 2015 σε 123,9 δισ. τον περασμένο Αύγουστο), καθώς οι μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης αποδυνάμωσαν αντί να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη. Επιπλέον ο Σεπτέμβριος ήταν μήνας με μεγάλες φορολογικές υποχρεώσεις για τα νοικοκυριά, κάτι που αναμένεται να έχει επίπτωση στις καταθέσεις.
Παρά την αποκαρδιωτική εικόνα οι τράπεζες εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξες ότι οι καταθέσεις θα αυξηθούν εάν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και βελτιωθεί το οικονομικό κλίμα. Ενας βασικός λόγος αισιοδοξίας είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλά χρήματα σε στρώματα και θυρίδες. Στο διάστημα Νοέμβριος 2014 – Ιούλιος 2015 οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 44,5 δισ. ευρώ (από 164,3 δισ. στα 120,8 δισ.), ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος παρέμεινε και παραμένει στη χώρα. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών σε συνδυασμό με τη βελτίωση του κλίματος θα ενθαρρύνουν την επιστροφή καταθέσεων. Στην κατεύθυνση αυτή δύο παράγοντες μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά: η γρήγορη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και πρωτοβουλίες –ακόμα και μικρής κλίμακας– που θα καθησυχάσουν τους επενδυτές για τη βιωσιμότητα του χρέους. Μια ταχεία ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα προκαλέσει ένα μεγάλο και μη αναμενόμενο θετικό σοκ, καθώς μέχρι τώρα η χώρα έχει συνηθίσει τους πάντες σε μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις και καθυστερήσεις.
Ετσι ένα γρήγορο θετικό αποτέλεσμα θα είναι ένα μεγάλο βήμα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Αν μάλιστα συνδυαστεί και με επιτάχυνση άλλων μεταρρυθμιστικών – επενδυτικών πρωτοβουλιών τότε μπορεί να αποτελέσει το σημείο καμπής για την αναστροφή της φθίνουσας πορείας της οικονομίας. Παράλληλα αν μέχρι το τέλος του χρόνου υπάρξουν κάποια απτά αποτελέσματα από το μέτωπο του χρέους τότε το κλίμα μπορεί να αλλάξει δραστικά και το 2017 να ξεκινήσει δυναμικά επιτυγχάνοντας τις εκτιμήσεις για ισχυρή οικονομική ανάπτυξη.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι τράπεζες εκτιμούν ότι θα μπορούσαν να προσελκύσουν περισσότερα από 10 δισ. ευρώ, νούμερο που μπορεί να αυξηθεί κατά πολύ αν μετά το πρώτο εξάμηνο του 2017 παγιωθεί το θετικό κλίμα και εδραιωθεί στην επενδυτική κοινότητα η πεποίθηση ότι η Ελλάδα έχει εισέλθει σε τροχιά οριστικής εξόδου από την κρίση.