Με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση ήταν οι 6 στις 10 νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον προηγούμενο μήνα, με τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη να αποκαλύπτουν μια πρωτοφανή για το μέγεθος ανατροπή στα ποιοτικά στοιχεία της εγχώριας αγοράς εργασίας. Με κύρια θύματα τους εργαζομένους, που βλέπουν συνεχώς το εισόδημά τους να συρρικνώνεται, τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου αποτυπώνουν το μέγεθος ενός προβλήματος που εμφανίστηκε τα χρόνια της κρίσης και το τελευταίο διάστημα τείνει να παγιωθεί: την επικράτηση της ευέλικτης και φθηνής απασχόλησης που υποκαθιστά την πλήρη μισθωτή εργασία. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Σεπτέμβριο πραγματοποιήθηκαν 140.878 προσλήψεις με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, εκ των οποίων 107.790 μερικής απασχόλησης (46,75% επί του συνόλου προσλήψεων) και 33.088 εκ περιτροπής, όταν αντίστοιχα περιορίστηκαν σε μόλις 89.702 οι νέες προσλήψεις πλήρους απασχόλησης (38,90%). Τα στοιχεία είναι δραματικά. Το 61,10% του συνόλου των προσλήψεων αφορά ευέλικτες μορφές εργασίας και κατά συνέπεια αποδοχές μικρότερες ακόμα και από τον κατώτατο μισθό των 586 ευρώ μεικτά, ή και των 511 ευρώ εάν πρόκειται για νέους έως 25 ετών.
Μιλώντας στην «Κ», ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης επισημαίνει ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα καινούργιο πρόβλημα, που εκτός από τις κοινωνικές του διαστάσεις έχει και οικονομικές, καθώς οδηγεί σε ακόμη χαμηλότερα έσοδα προς το ασφαλιστικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι για πλήρη απασχόληση (8ωρο για 5 ημέρες) και μεικτό μισθό 1.000 ευρώ, ο εργοδότης πληρώνει προς το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης 260,6 ευρώ και συνολικά 1.260,6 ευρώ και στην τσέπη του μισθωτού καταλήγουν 840 ευρώ. Αντίστοιχα, για κάποιον που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό των 586 ευρώ, το ποσό που καταλήγει στην τσέπη του μισθωτού είναι 492 ευρώ, ενώ ο εργοδότης πληρώνει μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές 738 ευρώ.
Για 4ωρη εργασία 5 ημερών, που σύμφωνα με τον κ. Κουτρουμάνη είναι και η πλέον συνηθισμένη μορφή μερικής απασχόλησης, ο εργοδότης πληρώνει 630,3 ευρώ και ο μισθωτός λαμβάνει 420 ευρώ μισθό. Οπως μάλιστα υπογραμμίζει ο πρώην υπουργός, σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται και το φαινόμενο που πρέπει επίσης άμεσα να αντιμετωπιστεί, πολλοί εργαζόμενοι να δηλώνονται για λιγότερες ώρες από αυτές που πραγματικά απασχολούνται.
Κατά τα άλλα, το σύστημα κατέγραψε θετικό ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων κατά 7.788 θέσεις εργασίας. Οι προσλήψεις τον φετινό Σεπτέμβριο ανήλθαν στις 230.580, υψηλότερες κατά 54.626, σε σύγκριση με τις 175.954 που είχαν πραγματοποιηθεί τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Προβληματισμό προκαλούν βέβαια οι αυξημένες απολύσεις που πραγματοποιήθηκαν την ίδια περίοδο. Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, οι απολύσεις ανήλθαν σε 222.792, αυξημένες κατά 33.835, συγκριτικά με τις 188.957 που πραγματοποιήθηκαν ένα χρόνο νωρίτερα. Σε επίπεδο φύλου, στους άνδρες προέκυψε αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων κατά 6.932 θέσεις εργασίας. Ηρθε όμως το θετικό ισοζύγιο κατά 14.720 θέσεις που καταγράφηκε στις γυναίκες για να αντιστρέψει το κλίμα. Σε σχέση με την ηλικία, ξεχωρίζει η επικράτηση των απολύσεων στην ομάδα 15-24 ετών, καθώς χάθηκαν 14.599 θέσεις εργασίας. Το αρνητικό πρόσημο αντισταθμίστηκε στην ηλικιακή ομάδα 30-44 ετών, με επικράτηση των προσλήψεων κατά 15.842 θέσεις εργασίας.
Αναλύοντας τα στοιχεία εννεαμήνου του συστήματος Εργάνη προκύπτει θετικό ισοζύγιο κατά 245.605 θέσεις εργασίας εντός του 2016. Οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας έχουν την πρωτοκαθεδρία με 53,38% έναντι της πλήρους απασχόλησης και στο ενεάμηνο, με την πλήρη απασχόληση να περιορίζεται στο 46,62%. Μειωμένη κατά 28.847 άτομα ήταν και η εγγεγραμμένη ανεργία για τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του ΟΑΕΔ. Ειδικά στο σύνολο των εγγεγραμμένων που κατά δήλωσή τους αναζητούν εργασία, παρουσιάστηκε μείωση της τάξεως του 2,74% με αποτέλεσμα να ανέρχονται τον Σεπτέμβριο σε 871.981. Από αυτούς, 54,95% είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή μεγαλύτερο των 12 μηνών. Οι επιδοτούμενοι άνεργοι ανέρχονται σε 136.123.