Στην αποπληρωμή φόρων και κυρίως δανείων προς τις τράπεζες φαίνεται πως έχει κατευθυνθεί το μεγαλύτερο μέρος των –πάνω– από 2 δισ. ευρώ που έχουν διατεθεί τη φετινή χρονιά για την αποπληρωμή οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Από τις αρχές του έτους οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί μόλις κατά 100 εκατ. ευρώ, διαμορφώθηκαν στα 123,47 τον περασμένο Σεπτέμβριο από 123,37 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Δεκεμβρίου 2015. Η αναιμική αυτή εικόνα σχηματίζεται παρά τη σταθεροποίηση της οικονομίας, τη χαλάρωση των controls, την καλή τουριστική χρονιά και κυρίως την αποπληρωμή οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα.
Το διάστημα τέλος Ιουνίου – τέλος Σεπτεμβρίου, οπότε το Δημόσιο προχώρησε στην αποπληρωμή οφειλών του προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά ύψους 1,9 δισ. ευρώ, οι καταθέσεις αυξήθηκαν μόλις κατά 770 εκατ. ευρώ καθώς το μεγαλύτερο μέρος διέρρευσε για την αποπληρωμή άλλων υποχρεώσεων των νοικοκυριών – επιχειρήσεων. Μάλιστα, τον περασμένο Σεπτέμβριο οι καταθέσεις μειώθηκαν, σε σύγκριση με τον Αύγουστο, κατά 423 εκατ. ευρώ. Ετσι και το 2016 ολοκληρώνεται ως άλλη μία χαμένη χρονιά, με την οικονομία να παραμένει καθηλωμένη στην ύφεση, τις τράπεζες σε κατάσταση νεκροφάνειας και τις επιχειρήσεις να ασφυκτιούν, περιβάλλον που δεν δημιουργεί ιδιαίτερη αισιοδοξία για τις δυνατότητες ισχυρής ανάκαμψη το 2017, που είναι απαραίτητη προκειμένου η χώρα να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της.
Για άλλη μια φορά το τρίτο μνημόνιο δεν φαίνεται να ολοκληρώνεται ομαλά και ήδη έχουν ξεκινήσει οι ψίθυροι για το αναπόδραστο ενός τέταρτου προγράμματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με το νέο μνημόνιο, η πρώτη αξιολόγηση θα έπρεπε να ολοκληρωθεί τον χειμώνα του 2015, ωστόσο για άλλη μια φορά ακολούθησε πολύμηνη «διαπραγμάτευση» με αποτέλεσμα να «κλείσει» μερικώς το καλοκαίρι του 2016 ενώ το σύνολο των προαπαιτουμένων ολοκληρώθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες, οπότε και αποδεσμεύτηκε το σύνολο της χρηματοδότησης που προέβλεπε η πρώτη αξιολόγηση! Η δεύτερη αξιολόγηση, που ξεκίνησε μόλις τώρα, θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2016! Ετσι η αβεβαιότητα παραμένει κυρίαρχη, ο φόβος για νέο εκτροχιασμό της πορείας της χώρας παραμένει ισχυρός και σε αυτό το πλαίσιο ουδείς σκέφτεται σοβαρά να επαναφέρει τα χρήματά του σε ελληνικές τράπεζες.
Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι αν το χρονοδιάγραμμα είχε τηρηθεί, οι αξιολογήσεις είχαν κλείσει στην ώρα τους, η χώρα είχε τηρήσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει, είχε προηγηθεί πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις και είχαν υλοποιηθεί οι τεχνικές βελτιώσεις για την επιβεβαίωση της βιωσιμότητας του χρέους από την ΕΚΤ, τότε η Ελλάδα πιθανότατα θα είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, εξέλιξη που θα είχε βελτιώσει θεαματικά τα δεδομένα για την οικονομία. Ομως ο καιρός περνάει, με τη χώρα να παραμένει καθηλωμένη, ενώ οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων ενισχύουν την ανησυχία για την πολιτική κατάσταση και τον κίνδυνο περιπλοκών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εμπλοκή στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Οπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, εάν η νέα αξιολόγηση δεν ολοκληρωθεί εντός Δεκεμβρίου και χαθεί πάλι πολύτιμος χρόνος σε διαβουλεύσεις και συζητήσεις, τότε η κατάσταση για την οικονομία θα επιδεινωθεί δραστικά.