Στον υπερβάλλοντα ζήλο πολλών ελεγκτών και των προϊσταμένων τους, καθώς και στην πίεση για επίτευξη των στόχων και δη των εισπράξεων που προβλέπονται από το μνημόνιο, οφείλονται πολλοί λανθασμένοι έλεγχοι που διενεργήθηκαν τα προηγούμενα δύο χρόνια από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Για το ίδιο ελεγκτικό αντικείμενο οι ελεγκτές ερμήνευαν διαφορετικά τη νομοθεσία, με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να επιβάλλονται υπέρογκα πρόστιμα που δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Ακόμη και σήμερα η αντιμετώπιση για το ίδιο θέμα διαφέρει από εφορία σε εφορία, όπως επίσης και οι ελεγκτικές διαδικασίες.
Εντοπισμός λαθών
Εξαιτίας της διάστασης που έχουν λάβει οι πρακτικές αυτές ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής έχει διατάξει εσωτερικό έλεγχο με στόχο να σταματήσουν οι «ό,τι να ’ναι έλεγχοι», να εντοπισθούν τα λάθη στους ελέγχους και εντέλει να εφαρμόζονται οι ίδιες διαδικασίες κατά τη διενέργεια των ελέγχων. Ουσιαστικά αυτό που επιθυμεί ο γενικός γραμματέας είναι ο ελεγκτικός μηχανισμός να ακολουθεί τις ίδιες διαδικασίες κατά τον έλεγχο των ίδιων αντικειμένων.
Μάλιστα θα δημιουργηθεί «νομολογία» ελέγχων που θα πρέπει να ακολουθούν πιστά όλοι οι ελεγκτές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίστηκαν στο Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου, καθώς και στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων. Στέλεχος της φορολογικής διοίκησης τονίζει στην «Κ» ότι δεν θέλουμε να αδικούμε κανέναν, αλλά δεν θα χαριζόμαστε και σε κανέναν. Οι έλεγχοι πρέπει να γίνονται σύμφωνα με όσα προβλέπει η νομοθεσία και όχι να ερμηνεύεται αυτή κατά το δοκούν».
Εντυπωσιακή είναι η απόφαση ελεγκτή κατά τη διενέργεια ελέγχου φυσικού προσώπου, ο οποίος θεώρησε ότι βλάφθηκαν τα συμφέροντα του Δημοσίου, καθώς ένα παντρεμένο ζευγάρι είχε συστήσει άτυπη εταιρεία (!) για την πώληση ενός αγροτεμαχίου και μιας γκαρσονιέρας (στα οποία ο καθένας είχε μερίδιο 50%), οπότε έπρεπε να καταβληθούν και οι σχετικοί φόροι –ως εταιρεία– στο ελληνικό Δημόσιο.
Επί της ουσίας οι ελεγχόμενοι εγκαλούνται ότι άσκησαν εμπορία και έπρεπε να έχουν κάνει έναρξη και να τηρούν βιβλία εσόδων – εξόδων και να υποβάλλουν ΦΠΑ (αρνητικές), έστω και εάν το αντικείμενο είναι μια αποθήκη 15 τ.μ. στο υπόγειο, 1 αγροτεμάχιο εξ αδιαιρέτου. Μάλιστα οι εφορίες έχουν ένα προεκτυπωμένο σημείωμα, το οποίο κοινοποιούν σε αντίστοιχες με την ανωτέρω περιπτώσεις.
Αποτέλεσμα των πρακτικών αυτών είναι οι φορολογούμενοι να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη και να κερδίζουν τις υποθέσεις αυτές. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών επτά στους δέκα φορολογουμένους που προσφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια δικαιώνονται. Συγκεκριμένα, σε 604 δικαστικές αποφάσεις 440 ήταν θετικές για τους φορολογουμένους, γεγονός που ανάγκασε τον γενικό γραμματέα να ξεκινήσει τη διαδικασία του εσωτερικού ελέγχου.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι και τον Σεπτέμβριο:
Απορριπτικές προσφυγές
• Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) εξέδωσε 116 απορριπτικές αποφάσεις για προσφυγές φορολογουμένων. Οι 116 φορολογούμενοι δικαιώθηκαν ολικώς ή μερικώς από τα δικαστήρια.
• Επίσης η ΔΕΔ έκανε μερικώς δεκτές 11 αποφάσεις. Ωστόσο, στα δικαστήρια οι φορολογούμενοι κέρδισαν την υπόθεση.
• Η ΔΕΔ για 313 προσφυγές από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι και τις 26 Σεπτεμβρίου δεν εξέδωσε απόφαση. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, σε περίπτωση μη έκδοσης απόφασης εντός της προθεσμίας αυτής, τεκμαίρεται ότι η ενδικοφανής προσφυγή απορρίφθηκε σιωπηρά.
Οι 313 προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και κέρδισαν το ελληνικό Δημόσιο.
Μάλιστα πρόσφατα έγιναν αλλαγές και στη σύνθεση της επιτροπής επίλυσης διαφορών, προκειμένου αυτή να λειτουργεί καλύτερα, να παράγει μεγαλύτερο έργο και κυρίως να βλέπει αντικειμενικά όλες τις υποθέσεις.
39.000 έλεγχοι σε ένα τρίμηνο
Περισσότεροι από 39.000 έλεγχοι διενεργήθηκαν το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου στους τουριστικούς προορισμούς της χώρας από 2.188 ελεγκτές, με την υψηλότερη παραβατικότητα να εντοπίζεται στην Κέρκυρα (39%). Ακολουθούν τα υπόλοιπα Ιόνια νησιά, με ποσοστά παραβατικότητας 35,2% στην Κεφαλονιά, 34,01% στη Ζάκυνθο, 32,9% στη Λευκάδα, και ακολουθεί η Λάρισα με ποσοστό παραβατικότητας 30,3%. Αντιθέτως, στα πλέον δημοφιλή νησιά του Αιγαίου, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, η παραβατικότητα έχει μειωθεί, με αποτέλεσμα και τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΠΑ να εκτοξευθούν στα ύψη. Σε όσες περιοχές οι έλεγχοι πραγματοποιούνταν από κλιμάκια ελεγκτών που ανήκουν σε άλλη χωρική αρμοδιότητα, οι παραβάσεις ήταν υψηλότερες, ενώ όταν τοπικά κλιμάκια διενεργούσαν ελέγχους σε επιχειρήσεις της περιοχής τους, το ποσοστό έπεφτε σημαντικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν ήταν 70% υψηλότερες, σε σχέση με τις παραβάσεις που διαπίστωναν οι τοπικοί εφοριακοί στις περιοχές της χωρικής αρμοδιότητός τους.