Το ενδεχόμενο ενός «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, ως μια πιθανότητα στο πλαίσιο της συζήτησης που γίνεται για τη βιωσιμότητά του, επαναφέρει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) στην πρώτη εξαμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία. Παράλληλα, αποτυπώνει τους κινδύνους επίτευξης των στόχων (τόσο των δημοσιονομικών όσο και των μακροοικονομικών) του προϋπολογισμού του 2017.
Μεταξύ των προτάσεων που κάνει το ΕΔΣ για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους στην έκθεσή του περιλαμβάνεται και η εξής: «Η σταδιακή επανένταξη στη θεσμική συζήτηση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους του ενδεχομένου μείωσης ενός (έστω μικρού) μέρους της ονομαστικής αξίας τους χρέους, χωρίς μαξιμαλιστική, αλλά ιδιαίτερα πραγματιστική διάθεση, συνεισφέροντας τόσο στη βελτίωση των δεικτών ανάλυσης της βιωσιμότητας (επαναφέροντας και τον δείκτη του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ), όσο και στη διευκόλυνση της σταδιακής επιστροφής στις διεθνείς αγορές».
Υπενθυμίζεται πως ρόλος του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου είναι να αξιολογεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις πάνω στις οποίες βασίζονται το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το προσχέδιο και το σχέδιο για τον ετήσιο κρατικό προϋπολογισμό, μέσω αξιολογήσεων του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου και των άλλων σεναρίων που χρησιμοποιούνται. Επίσης, μεταξύ άλλων είναι επιφορτισμένο και με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες.
Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από τις προτάσεις για το χρέος, το ΕΔΣ ασκεί κριτική και για τις προβλέψεις και τους στόχους του προϋπολογισμού του 2017. «Γενικά, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2017 εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από μια σειρά προϋποθέσεων και συνθηκών οι περισσότερες από τις οποίες, προς το παρόν, δεν έχουν διασφαλισθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά στην έκθεσή του το ΕΔΣ. Και προσθέτει πως «η έγκαιρη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών και προϋποθέσεων (π.χ. βελτίωση οικονομικού κλίματος, ταχύτατη εκκαθάριση του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών κ.λπ.) θα αυξήσει τις πιθανότητες επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων, και αντιστρόφως».
Ειδικά για τα φορολογικά έσοδα, το ΕΔΣ υποστηρίζει πως αν και στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού εμφανίζονται σχεδόν αμετάβλητα, στην πράξη «υποκρύπτουν μια πολύ μεγάλη υποκατάσταση μη φορολογικών εσόδων και ασφαλιστικών εισφορών με φορολογικά έσοδα».
Αναφορικά με την επίτευξη του στόχου των φορολογικών εσόδων, το ΕΔΣ υποστηρίζει πως αυτή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως «η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ και της ιδιωτικής κατανάλωσης, η άνοδος των λιανικών τιμών, η ενίσχυση της απασχόλησης, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος κ.λπ. Εάν όλα αυτά τα μεγέθη διαμορφωθούν το 2017 σύμφωνα με τις προβλέψεις του προσχεδίου, τότε αυξάνεται η πιθανότητα είσπραξης των ως άνω φόρων». Ωστόσο, το συμβούλιο εκφράζει σοβαρές «επιφυλάξεις τόσο για το ύψος της ανόδου του ΑΕΠ και της ιδιωτικής κατανάλωσης όσο και για την άνοδο των τιμών και της απασχόλησης».
Πέραν αυτών, ο πρόεδρος του ΕΔΣ, Π. Κορλίρας, εκτιμά ότι «ο χειμώνας 2016-2017 ενδέχεται να αποτελέσει σημείο καμπής στη διαδρομή της οικονομικής κρίσης από το 2010 μέχρι σήμερα», ενώ υποστηρίζει «την ανάγκη να προχωρήσει μια αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος, με έμφαση στην προσέλκυση επενδύσεων και τη στροφή προς διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες». Σημειώνει δε ότι η προοπτική να τεθούν υψηλοί στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν επιδρά θετικά στη διαδικασία της οικονομικής μεγέθυνσης.