Στα χαρτιά παραμένει το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια

Στα χαρτιά παραμένει το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια

4' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στα χαρτιά έχει μείνει η αντιμετώπιση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων, θέτοντας εν αμφιβόλω τον στόχο για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 40 δισ. ευρώ στην προσεχή τριετία. Παρά το νέο θεσμικό πλαίσιο, που θεωρητικά επιτρέπει την ενεργητική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες, οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, οι στρατηγικοί κακοπληρωτές παραμένουν στο απυρόβλητο και το πρόβλημα διογκώνεται. Στα δικαστήρια έχει συσσωρευθεί τεράστιος όγκος υποθέσεων λόγω της μαζικής προσφυγής στον νόμο Κατσέλη, οι πλειστηριασμοί πάγωσαν πριν καν ξεκινήσουν και ο εξωδικαστικός μηχανισμός για τη ρύθμιση των χρεών που έχουν οι επιχειρήσεις καθυστερεί.

Η κατάσταση έχει προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια των θεσμών, οι οποίοι προειδοποιούν ότι σε περίπτωση που χρειαστεί νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αυτή δεν θα γίνει με χρήματα των εταίρων. Ετσι, τυχόν νέα ανάγκη για περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, που μπορεί να προκληθεί λόγω της διατήρησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε υψηλά επίπεδα, θα ενεργοποιήσει την ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει τη συμμετοχή και των καταθετών, δηλαδή το «κούρεμα» των καταθέσεων, μετά το «κούρεμα» των μετόχων και των ομολογιούχων. Πρόκειται ουσιαστικά για την Οδηγία γνωστή ως bail in, που έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016 και προβλέπει ότι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν θα γίνεται με χρήματα των φορολογουμένων.

Οι πλειστηριασμοί

Το πρόβλημα εντοπίζεται στις σημαντικές καθυστερήσεις που καθιστούν σχεδόν ανενεργούς τους νόμους που ψηφίστηκαν πριν από ένα χρόνο, αλλά και στις καθυστερήσεις που υπάρχουν στη θεσμοθέτηση των συμφωνηθέντων. Μεταξύ αυτών είναι:

Η αδυναμία πραγματοποίησης πλειστηριασμών για κάθε μορφής ακίνητο, δηλαδή πέραν αυτών που αφορούν την πρώτη κατοικία. Οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί ότι θα κινήσουν τις διαδικασίες για αυτούς που είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές και οι οποίοι, επιδεικτικά σε αρκετές περιπτώσεις, αποφεύγουν κάθε ρύθμιση του δανείου τους. Το μέτρο των πλειστηριασμών επιστρατεύεται κυρίως ως απειλή για να υποχρεωθούν να έρθουν σε συνεννόηση με την τράπεζα και αφορά κυρίως μεγάλα ακίνητα ή δανειολήπτες με μεγάλα δάνεια και μεγάλη ακίνητη περιουσία. Η εμπλοκή ωστόσο που παρατηρείται στα Πρωτοδικεία της χώρας, και η οποία –υπό την απειλή ακραίων συμπεριφορών– έχει προκαλέσει και την αποχή των συμβολαιογράφων, έχει καταστήσει ανενεργό το εργαλείο των πλειστηριασμών, με αποτέλεσμα πίσω από τις διαμαρτυρίες να βρίσκουν άσυλο όσοι συστηματικά επί χρόνια αθετούν τις υποχρεώσεις τους.

Οι τράπεζες σε συνεννόηση με τους θεσμούς έχουν προτείνει τη δημιουργία πλατφόρμας για τη διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα γίνονται χωρίς τη φυσική παρουσία συμβολαιογράφων, εξασφαλίζοντας και τη διαφάνεια στη διαδικασία. Η δημιουργία της πλατφόρμας απαιτεί ωστόσο χρόνο, αλλά και συνεννόηση με την κυβέρνηση, η οποία αποφεύγει να μιλήσει για το πρόβλημα, χωρίς να υπάρχει κάποια ένδειξη για το πώς θα κινηθεί το επόμενο διάστημα.

Ο εξωδικαστικός

Καθυστερήσεις αλλά και εμπλοκές σημειώνονται στο θέμα της αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων που έχουν οι επιχειρήσεις προς τις τράπεζες. Οι πρωτοβουλίες τόσο για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, μέσω του οποίου θα ρυθμίζονται οι οφειλές μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, όσο και για την προπτωχευτική διαδικασία που θα υποχρεώνει τους παλιούς μετόχους να παραδίδουν τα κλειδιά των επιχειρήσεών τους όταν δεν συναινούν σε λύσεις για τη διάσωσή τους, παρότι έχουν δρομολογηθεί, δεν έχουν ολοκληρωθεί.

Το νομοσχέδιο για τον εξωδικαστικό μηχανισμό αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς από αύριο Δευτέρα, με αιχμή και το εύρος των ρυθμίσεων που θα περιλαμβάνει και για τις οφειλές προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Στο θέμα εμπλέκεται ενεργά η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων που επιχειρεί να ιεραρχήσει τις οφειλές που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ένα ενδεχόμενο «κούρεμα» όταν η επιχείρηση κρίνεται βιώσιμη και πρέπει να στηριχθεί προκειμένου να μην κλείσει. Αντίστοιχα, στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων θα βρεθεί και η αλλαγή του άρθρου 99 –προπτωχευτική διαδικασία– που θα επισπεύδει την αναδιάρθρωση υπερχρεωμένων επιχειρήσεων.

Στην ατζέντα η απαλλαγή στελεχών από ευθύνες

Η απαλλαγή από ποινικές ευθύνες των στελεχών που βάζουν την υπογραφή τους σε περιπτώσεις ρύθμισης χρεών επιχειρήσεων, αποτελεί θέμα που βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα για την αποτελεσματική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και τίθεται επιτακτικά από τους θεσμούς.

Το κλίμα ποινικοποίησης που υπάρχει σήμερα έχει οδηγήσει σε απροθυμία των τραπεζών να ρυθμίσουν δάνεια και είναι χαρακτηριστικό ότι πολλές επιχειρήσεις οδηγούνται σε πτώχευση και ρευστοποίηση, ακριβώς γιατί η διαδικασία αυτή δεν επιφέρει καμία ευθύνη. Ετσι, αντί να προκρίνεται η διάσωση της επιχείρησης μέσα από τη ρύθμιση της οφειλής, προκρίνεται το κλείσιμο και ο οριστικός θάνατος, πρακτική που έχει πολλαπλάσιες αρνητικές συνέπειες όχι μόνο για την ίδια την επιχείρηση αλλά για το σύνολο της οικονομίας.

Σημειώνεται ότι οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί στο πλαίσιο της υποχρέωσης μείωσης των «κόκκινων» δανείων κατά 40 δισ. ευρώ έως το 2019, να προχωρήσουν σε γενναίες ρυθμίσεις που θα περιλαμβάνουν και «κούρεμα» οφειλών, τόσο σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια όσο και σε ό,τι αφορά τα δάνεια προς τα νοικοκυριά. Οι ρυθμίσεις αναμένεται να φτάσουν τα 20 δισ. ευρώ, ενώ άλλα τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα «κουρευτούν». Οι πλειστηριασμοί εκτιμάται πως θα αποφέρουν περί τα 5 δισ. ευρώ και άλλα τόσα θα προέλθουν από την πώληση «κόκκινων» δανείων. Βασικό εργαλείο για την ενεργητική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων πρόκειται να παίξουν οι εταιρείες διαχείρισης που αναμένεται να δανειοδοτηθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος το προσεχές διάστημα.

Σε κάθε περίπτωση, η καθυστέρηση και η εμπλοκή που υπάρχει στις διοικήσεις των τραπεζών, Εθνική και Πειραιώς, διόλου δεν βοηθάει στη λήψη των αποφάσεων που απαιτούνται σε σχέση με τα «κόκκινα» δάνεια, με αποτέλεσμα το πρόβλημα στην κορυφή της πυραμίδας των δύο μεγάλων συστημικών τραπεζών να διαχέεται προς τα κάτω και όλες οι αποφάσεις να αναστέλλονται.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή