Στον «αέρα» βρίσκεται εκ νέου η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) για το 2018, ενώ καλά καλά δεν έχει ξεκινήσει η επέκτασή του σε πανελλαδική εμβέλεια. Οι εκπρόσωποι των δανειστών και κυρίως του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) κατά την τελευταία επίσκεψή τους στην Ελλάδα έθεσαν θέμα μεγαλύτερων περικοπών σε συγκεκριμένα προνοιακά επιδόματα, προσθέτοντας ένα ακόμη πρόσκομμα στην ούτως ή άλλως δύσκολη διαδικασία για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Η υπαναχώρηση μάλιστα αυτή προκάλεσε, σύμφωνα με πληροφορίες, την έντονη αντίδραση της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας. Και αυτό γιατί το θέμα είχε «κλείσει» με τη δέσμευση της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει σε δύο «δύσκολες» μεταρρυθμίσεις, που πιθανώς να κρύβουν παρεμβάσεις σε οικογενειακά και αναπηρικά επιδόματα, αλλά και σε φοροαπαλλαγές και εξοικονομήσεις της τάξης των 200 – 210 εκατ. ευρώ.
Η νέα αυτή εμπλοκή μάλιστα στο θέμα χρηματοδότησης του ΚΕΑ κατά το επόμενο έτος, σύμφωνα με αναλυτές, ενδέχεται να συνδέεται με την αναφορά του Ευρωπαίου επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί, αμέσως μετά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Ελληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, για διαφορές σχετικά με τη «σωστή εκτίμηση του δημοσιονομικού κενού». Για το τρέχον έτος, πάντως, η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων αναμένεται να ανοίξει εντός του Ιανουαρίου, με στόχο το ΚΕΑ να καλύψει περίπου 700.000 δικαιούχους που ζουν στο κατώφλι της φτώχειας.
Μάλιστα, πριν εκδηλωθεί η νέα διαφωνία, οι εκπρόσωποι και των τεσσάρων θεσμών είχαν συμφωνήσει με τις ηγεσίες των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας σε περικοπές φοροαπαλλαγών και επιδομάτων της τάξης των 207 εκατ. ευρώ. Οι εξοικονομήσεις ήταν για το 2018, στηρίζονταν στις προτάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και αφορούσαν κυρίως 52 εκατ. από την αναμόρφωση της διαδικασίας καταβολής επιδόματος θέρμανσης και 155 εκατ. από τον εξορθολογισμό των φοροαπαλλαγών, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες.
Παράλληλα, η συμφωνία προέβλεπε την κατάργηση επιδομάτων κόστους 10 εκατ. ευρώ (για τα έτη 2017 – 2018) που αλληλοκαλύπτονται από το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης, καθώς και την εξοικονόμηση επιπλέον 2 εκατ. από ένα επίδομα που δίνεται μέσω ΟΑΕΔ για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας.
Συμφωνίες και δεσμεύσεις
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Εργασίας Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου, κυβέρνηση και δανειστές είχαν επίσης συμφωνήσει να διαγράψουν την πρόβλεψη του μνημονίου για ετήσια εξοικονόμηση 0,5% του ΑΕΠ μέσα από επιδόματα και παροχές πρόνοιας. Οσο για την εφαρμογή του ΚΕΑ σε πανελλαδική εμβέλεια, αυτή θα χρηματοδοτείτο τόσο κατά το τρέχον έτος, όσο και κατά τα επόμενα, από τον κρατικό προϋπολογισμό. Προκειμένου να συμφωνηθεί κάτι τέτοιο, το υπουργείο Εργασίας είχε δεσμευθεί να «τρέξει» εντός του 2017 την αναδιάρθρωση τόσο των οικογενειακών επιδομάτων όσο και των επιδομάτων αναπηρίας, χωρίς όμως να αναλάβει κάποια συγκεκριμένη δημοσιονομική υποχρέωση.
Να σημειωθεί ότι ήδη η Παγκόσμια Τράπεζα επεξεργάζεται προτάσεις για τα αναπηρικά επιδόματα, ενώ στην τελευταία έκθεσή της περιγράφει 4 σενάρια για τα οικογενειακά επιδόματα και προτείνει, μεταξύ άλλων, ενοποίηση του επιδόματος τέκνων με το επίδομα τριτέκνων/πολυτέκνων αλλά και αναπροσαρμογή προς τα κάτω των εισοδηματικών κριτηρίων, ώστε τα χρήματα που περισσεύουν να χρησιμοποιηθούν για αύξηση του ποσού ανά παιδί. Στο «κάδρο» η Παγκόσμια Τράπεζα βάζει κυρίως τους τριτέκνους που ανήκουν στις ανώτερες εισοδηματικές κατηγορίες.
Παρ’ όλα αυτά, στο υπουργείο Εργασίας επεξεργάζονται και άλλα σενάρια, στο πλαίσιο της ευρύτερης αναδιάρθρωσης του προνοιακού χάρτη της χώρας. Κεντρικό, δε, ρόλο σε όλη αυτή τη διαδικασία αναμένεται να διαδραματίσει ο ΟΓΑ, που μετά τη μεταβίβαση των ασφαλιστικών – συνταξιοδοτικών υπηρεσιών στον ΕΦΚΑ έχει ως νέα αποστολή τη χορήγηση παροχών χρηματοδοτούμενων από τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως είναι τα οικογενειακά επιδόματα και το επίδομα αλληλεγγύης σε ανασφάλιστα υπερήλικα άτομα, καθώς και η χορήγηση, σε ανταποδοτική βάση, παροχών και υπηρεσιών, όπως είναι αυτές του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.