Ιταλική χείρα βοηθείας για την προώθηση των ενεργειακών μεταρρυθμίσεων αναζητεί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης. Οπως επισήμως ανακοίνωσε το υπουργείο, ο υπουργός είχε χθες στη Ρώμη συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Οικονομικής Ανάπτυξης, Κάρλο Καλέντα, στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκαν υφιστάμενες ιταλικές επενδύσεις στον τομέα του φυσικού αερίου και τις ΑΠΕ και η προοπτική νέων επενδύσεων που διαμορφώνονται με την περαιτέρω απελευθέρωση στον κλάδο της ενέργειας, όπως και οι νέες προοπτικές συνεργασίας που ανοίγονται για τις δύο χώρες στον τομέα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων αλλά και η πρόοδος των κοινού ενδιαφέροντος αγωγών φυσικού αερίου (TAP, ΙGB, EastMed).
Το γεγονός ότι δύο μεγάλες ιταλικές εταιρείες, η ΕΝΙ και η Edison, έχουν τοποθετηθεί στρατηγικά στις αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού της Ελλάδας που οδεύουν σε αναδιάρθρωση με διαδικασίες εξπρές, καθιστά την Ιταλία σημαντικό δυνητικό Ευρωπαίο επενδυτή. Η Εdison δραστηριοποιείται στην αγορά ηλεκτρισμού μέσω της Elpedison από κοινού με τα ΕΛΠΕ, όπως και στην αγορά υδρογονανθράκων, ενώ στην αγορά του φυσικού αερίου συμμετέχει από κοινού με τη ΔΕΠΑ στα project του ΙGB και του EastMed. Η ΕΝΙ αποτελεί τον στρατηγικό επενδυτή της θυγατρικής της ΔΕΠΑ, ΕΠΑ Θεσσαλονίκης – Θεσσαλίας. Η εταιρεία, όπως και η ΕΠΑ Αττικής με στρατηγικό επενδυτή τη Shell, από τις αρχές του χρόνου στο πλαίσιο μνημονιακής δέσμευσης έχει αποσχιστεί από τον κλάδο της διανομής που λειτουργεί αυτόνομα με τους ίδιους μετόχους.
Ενα από τα ανοικτά θέματα ελληνικού Δημοσίου και επενδυτών στις ΕΠΑ (Shell και ΕΝΙ) είναι η διαδικασία απόσυρσης της ΔΕΠΑ από τη λιανική αγορά φυσικού αερίου. Δεν μπορεί ο συνεταίρος να είναι και ανταγωνιστής στην ίδια αγορά και κυρίως στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού δικαίου δεν μπορεί ο βασικός μέτοχος της ΕΠΑ να είναι και προμηθευτής της, είναι το αίτημα που διατυπώθηκε από τις δύο πολυεθνικές προς τις ελληνικές αρχές και τους θεσμούς. Ετσι άνοιξε από τον περασμένο Δεκέμβριο η σχετική συζήτηση, η οποία κατέληξε σε δέσμευση της ελληνικής πλευράς μέσω της νέας συμφωνίας με τους πιστωτές. Ανοικτά παραμένουν τα θέματα του ανταλλάγματος και του χρονοδιαγράμματος εξόδου, με την ελληνική πλευρά να επιδιώκει σταδιακή απόσυρση. Δεδομένου ότι η Shell ακολουθεί μια πιο άτεγκτη στάση και έχει δηλώσει αρμοδίως στις ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές ότι θα διεκδικήσει νομικά αποζημιώσεις για την υποχρεωτική κατάργηση του μονοπωλιακού δικαιώματος που κατέχει στην προμήθεια για την αγορά της Αττικής μέχρι το 2030, ο κ. Σταθάκης αναζητεί τη στήριξη της ιταλικής κυβέρνησης για να μετατεθεί χρονικά η έξοδος της ΔΕΠΑ από την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης – Θεσσαλίας. Αυτό που φέρεται να ζήτησε από τον ομόλογό του είναι να παρέμβει στην ENI για να αποδεχθεί το σχετικό αίτημα. Ως προς τις αποζημιώσεις, η ελληνική πλευρά φέρεται να συζητάει με τους ιδιώτες μετόχους των ΕΠΑ ανταλλαγή ποσοστού από τις εταιρείες διανομής στις οποίες συμμετέχουν.
Μείζον θέμα για τον κ. Σταθάκη, το οποίο και ανέλυσε στον Ιταλό υπουργό Κάρλο Καλέντα, είναι η διασφάλιση της επιτυχίας του market test του Σεπτεμβρίου για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Η συμμετοχή της Edison θεωρείται κομβικής σημασίας για το εγχείρημα που, απ’ ό,τι φαίνεται, θα κρίνει και την τύχη των υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ. Η ιταλική εταιρεία έχει εκδηλώσει και στο πρόσφατο παρελθόν ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού, κάνοντας σαφές όμως ότι δεν επενδύει σε χαρτοφυλάκιο μόνο με λιγνίτη και χωρίς νερά γιατί δεν είναι βιώσιμο.