Εξι πακέτα ρυθμίσεων που θα προβλέπουν συγκεκριμένο αριθμό δόσεων το καθένα, σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας για τη ρύθμιση των οφειλών που έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες προς τα ασφαλιστικά ταμεία κατά το πρότυπο των ρυθμίσεων που περιγράφονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Αυτό προανήγγειλε ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος, μιλώντας σε συνέδριο με θέμα τα «κόκκινα» δάνεια και την εφαρμογή του νόμου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων.
Οπως σημείωσε ο κ. Πετρόπουλος, πρόκειται για έξι κατηγορίες λύσεων και η ένταξη των ενδιαφερομένων σε μία αυτές θα γίνεται βάσει κριτηρίων, όπως το ύψος των οφειλών που έχει ο ελεύθερος επαγγελματίας, η οικονομική δυνατότητα που έχει από την επαγγελματική του δραστηριότητα, η περιουσιακή του κατάσταση κ.ά. Οι σχετικές λύσεις, που θα καθοριστούν σε υπουργική απόφαση, η οποία αναμένεται να έχει εκδοθεί έως τα μέσα Ιουνίου, θα περιλαμβάνουν και τη δυνατότητα των 120 δόσεων, δυνατότητα ωστόσο που δεν θα δίνεται για όλους ενιαία, αλλά θα βασίζεται στα κριτήρια που θα καθοριστούν. Ο κ. Πετρόπουλος τάχθηκε κατά της οριζόντιας λύσης των 120 δόσεων, αφού «η οικονομική κατάσταση ενός ελεύθερου επαγγελματία μπορεί να του επιτρέπει να καταβάλει περισσότερα χρήματα ως δόση». «Οι 120 δόσεις είναι ισοπεδωτική πρακτική και σε πολλές περιπτώσεις η ρύθμιση μέχρι σήμερα μετατρέπονταν σε δανεισμό» υποστήριξε, ενώ διευκρίνισε ότι θα υπάρχει και η δυνατότητα της εφάπαξ καταβολής, με πλήρη αφαίρεση των προσαυξήσεων και των τόκων κατά το πρότυπο των λύσεων που δίνει ο εξωδικαστικός μηχανισμός για τις επιχειρήσεις.
Να σημειωθεί ότι η διαδικασία εξωδικαστικού συμβιβασμού που εξαιρεί τους ελεύθερους επαγγελματίες, προβλέπει τη δυνατότητα του Δημοσίου και των Ταμείων –κατά συνέπεια και του ΚΕΑΟ– να προχωρούν σε διμερείς συμφωνίες, με τους όρους που προβλέπονται στον νόμο. Στη διαδικασία μπορούν να ενταχθούν και χρέη κάτω των 20.000 ευρώ, ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος των 120, ενώ η κατώτερη μηνιαία δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 50 ευρώ. Για οφειλές κάτω των 3.000 ευρώ (αφορά κυρίως αγρότες), το ανώτατο όριο δόσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 36.
Εκτός εξωδικαστικού
Μεταξύ των επαγγελματιών που εξαιρούνται από τον εξωδικαστικό μηχανισμό, δηλαδή από την ενιαία ρύθμιση των οφειλών είτε είναι προς το Δημόσιο είτε προς τις τράπεζες, αλλά μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία με βάση τις δυνατότητες του νόμου, είναι γιατροί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, τοπογράφοι, χημικοί, γεωπόνοι, οικονομολόγοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων, εμπειρογνώμονες, ελεγκτές, λογιστές αλλά και όσοι ασκούν παραϊατρικά επαγγέλματα ή καλλιτεχνικά επαγγέλματα, όπως συγγραφείς, ηθοποιοί, μουσικοί, σκηνοθέτες, διακοσμητές ή ανήκουν σε συναφείς επαγγελματικές ομάδες.
Ο νόμος εξαιρεί τους ελεύθερους επαγγελματίες από τη δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών τόσο προς το Δημόσιο όσο και τις τράπεζες, με το σκεπτικό ότι πρόκειται για επαγγελματική κατηγορία που δεν έχει εμπορική ιδιότητα και μπορεί για τη ρύθμιση των οφειλών της να υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη.
Υπενθυμίζεται ότι στην πτωχευτική διαδικασία του νόμου Κατσέλη μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν διαθέτουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή, μισθωτοί, άνεργοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και πρώην έμποροι που, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής, έχουν χάσει την πτωχευτική ικανότητα και δεν τελούν υπό πτώχευση. Η διάκριση σε σχέση με την επαγγελματική ιδιότητα βασίζεται σε παλαιότερο νόμο του 1994, αλλά και σε νεότερους νόμους, που ρύθμισαν τη φορολογική αντιμετώπιση αυτών των επαγγελματιών (νόμος 4172/2013 και νόμος 4254/2014).
Τα χρέη εργοδοτών, αυτοαπασχολουμένων, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών εκτιμώνται σε περίπου 30 δισ. ευρώ. Το ΚΕΑΟ, στην τελευταία έκθεσή του για το τέταρτο τρίμηνο του 2016, πριν δηλαδή τη μεταφορά σε αυτό όλων των οφειλών, ακόμη και αυτών κάτω από 5.000 ευρώ, διαχειριζόταν χρέη 17,5 δισ. ευρώ.
Η πρόβλεψη του νόμου αναμένεται ως σανίδα σωτηρίας από χιλιάδες οφειλέτες, κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι έσπευσαν τους τελευταίους μήνες να καταβάλουν τις νέες εισφορές προς τον ΕΦΚΑ, αυξάνοντας έτσι την εισπραξιμότητα του ταμείου από μη μισθωτούς ασφαλισμένους. Η ένταξή τους στο σύστημα παρότι δεν έχουν τη δυνατότητα να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα και εξακολουθούν να στερούνται ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, έχει βοηθήσει την εικόνα των εσόδων του ΕΦΚΑ.
Η διατήρησή τους, όμως, στο σύστημα αποτελεί ίσως ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, καθώς θα κρίνει τελικά, το μέλλον του υπερταμείου.