Η αδυναμία αποπληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων από τους φορολογουμένους και η μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων είχαν ως αποτέλεσμα να συρρικνωθούν τα έσοδα του προϋπολογισμού, σύμφωνα με ανάλυση της Alpha Βank.
Συγκεκριμένα, στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της τράπεζας τονίζεται ότι «τα φυσικά πρόσωπα φαίνεται να αδυνατούν να αποπληρώσουν τις αυξημένες φορολογικές τους υποχρεώσεις, καθώς η φοροδοτική ικανότητά τους έχει περιορισθεί σημαντικά. Τούτο αντικατοπτρίζεται στην εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών των ιδιωτών, οι οποίες αυξάνονται συνεχώς, είτε πρόκειται για χρέη προς το Δημόσιο (κυρίως οφειλές προς την εφορία) είτε για χρέη προς επιχειρήσεις κοινής ωφελείας.
Επίσης οφείλεται και στη μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών το 2016 έναντι του 2015, που μπορεί να είναι είτε συγκυριακή (μειωμένα εισοδήματα δικηγόρων λόγω της πολύμηνης αποχής τους) είτε τεχνητής φύσεως (μεταφορά δραστηριοτήτων σε νομικά πρόσωπα ή μετατροπή της σχέσεως από ελεύθερο επάγγελμα σε μισθωτή εργασία εξαιτίας της αυξήσεως των φορολογικών συντελεστών) είτε είναι αποτέλεσμα φοροδιαφυγής.
Το τελευταίο, όπως σημειώνουν ο αναλυτές, έχει ιδιαίτερη σημασία διότι τα κέρδη στη μάχη εναντίον της φοροδιαφυγής μέσω της διευρύνσεως των ηλεκτρονικών συναλλαγών ενδέχεται να απολεσθούν εξαιτίας των αυξημένων κινήτρων για εμπλοκή σε παραοικονομική δραστηριότητα που προσφέρουν οι αυξημένοι φορολογικοί συντελεστές και ασφαλιστικές εισφορές.
Ωστόσο, παρά την παρατηρούμενη υστέρηση των εσόδων από την άμεση φορολογία, το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης με βάση τη μεθοδολογία του μνημονίου εκτιμάται, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2018, ότι θα ανέλθει σε 3,9 δισ. ή 2,2% του ΑΕΠ το 2017, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 4,2% του ΑΕΠ το 2016 και στόχου του προγράμματος 1,75% του ΑΕΠ για το 2017.