Το μυστικό που κρύβεται πίσω από την ευκολότερη αξιολόγηση όλων των μνημονίων, της περασμένης εβδομάδας, είναι η…επόμενη αξιολόγηση, στην οποία έχουν μεταφερθεί όλες οι δύσκολες αποφάσεις, εκτιμούσαν διαπραγματευτικές πηγές μετά τις επαφές τους με τους εκπροσώπους των θεσμών τις προηγούμενες μέρες.
Η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση είναι αυτή κατά την οποία θα επιχειρηθεί να κλείσουν όλες οι εκκρεμότητες, ώστε να διασφαλιστεί –όσο γίνεται– ότι η Ελλάδα θα είναι σε θέση να σταθεί στα πόδια της μετά την έξοδό της από το μνημόνιο και να καλύπτει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες από τις αγορές, εξηγούσαν οι πηγές. Κάτι που προϋποθέτει, σύμφωνα με τους θεσμούς, συνεπή δημοσιονομική πορεία καθώς και συνέχιση –και μη αντιστροφή– των μεταρρυθμίσεων. Στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να πιέσουν στην επόμενη αξιολόγηση. «Οι θεσμοί δεν θέλουν να φύγουν όπως όπως, με προχειρότητα», σχολίαζε συνομιλητής τους.
Οι βασικές αποφάσεις που θα τεθούν στο τραπέζι της τέταρτης αξιολόγησης αφορούν κυρίως τα δημοσιονομικά, δηλαδή το κατά πόσον θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα, κυρίως το 2019. Στο σημείο αυτό, μάλιστα, αποφασιστικός θα –σύμφωνα με το μνημόνιο– ο ρόλος του ΔΝΤ. Αν το Ταμείο κρίνει ότι δεν επιτυγχάνεται ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 με μόνο τη μείωση των συντάξεων, θα εισηγηθεί την παράλληλη μείωση και του αφορολογήτου κατά τον επόμενο χρόνο, αντί του 2020. Η απόφαση αυτή περιπλέκεται, εφόσον το Ταμείο αποφασίσει να μη συμμετάσχει τελικά στο ελληνικό πρόγραμμα. Αλλα επιμέρους δύσκολα σημεία, όπως οι συντάξεις αναπηρίας, αλλά και η πορεία των ιδιωτικοποιήσεων, θα απασχολήσουν επίσης τη διαπραγμάτευση, η οποία επιδιώκεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο ή Ιούνιο. Το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης θα συνδυαστεί με τη διαμόρφωση του μεταμνημονιακού πλαισίου λειτουργίας της Ελλάδας, για το οποίο όλα δείχνουν ότι θα είναι κάτι περισσότερο δεσμευτικό από την «καθαρή έξοδο», χωρίς, όμως, νέο μνημόνιο.
Κρίσιμο στοιχείο θα είναι η ελάφρυνση του χρέους, η οποία εκτιμάται ότι θα συνδεθεί με προϋποθέσεις συνέχισης των μεταρρυθμίσεων. Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ είπε χθες μετά το Eurogroup ότι η ελάφρυνση του χρέους θα εξεταστεί, εφόσον η Ελλάδα έχει εκπληρώσεις τις υποχρεώσεις της, αν είναι απαραίτητο και με βάση έκθεση για τη βιωσιμότητα του χρέους που θα συνταχθεί τότε. Ο ίδιος, πάντως, αρνήθηκε ότι η μεγαλύτερη της αναμενομένης ελάφρυνσης του χρέους από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, που ανακοίνωσε χθες ο ESM, θα λειτουργήσει αρνητικά για τις περαιτέρω αποφάσεις ελάφρυνσης του χρέους.
Χθες, πάντως, το κλίμα ήταν θετικό στο Eurogroup για την τεχνική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των θεσμών και της ελληνικής κυβέρνησης το περασμένο Σάββατο, αν και οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης εξέφρασαν έντονη δυσφορία για την ποινική δίωξη των τριών εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ που έχουν να αντιμετωπίσουν την ελληνική Δικαιοσύνη.
«Αυτοί είναι εμπειρογνώμονες που είχαν έρθει στην Ελλάδα για να βοηθήσουν και βρίσκονται να διώκονται. Αυτό είναι πολύ ατυχές, είναι ένα θέμα ανησυχίας στο Εurogroup και θα ήθελα να δω τη διαδικασία να λυθεί το συντομότερο δυνατόν», είπε σε αυστηρό τόνο ο κ. Ντάισελμπλουμ.
Για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης είπε ότι είναι «αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και αφοσίωσης όλων των πλευρών». Τα επόμενα βήματα, συνέχισε, είναι να εφαρμοστούν τα προαπαιτούμενα εκ των οποίων τα περισσότερα θα ψηφιστούν πριν από τα Χριστούγεννα και τα υπόλοιπα στην αρχή του έτους. Ο κ. Ντάισελμπλουμ είπε ότι το Eurogroup στις 22 Ιανουαρίου θα πάρει τις τελικές αποφάσεις.
«Πολλή δουλειά απομένει, αλλά η Ελλάδα τώρα γυρίζει σελίδα και ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι υπάρχει κοινή αποδοχή πλέον ότι συμβαίνει αυτό» επισήμανε, εξάλλου, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος
Στο μέγεθος της εκταμίευσης αναφέρθηκε ο επικεφαλής του ESM κ. Ρέγκλινγκ, λέγοντας ότι η χώρα δεν έχει άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες, αλλά τις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να ξεκινήσει μια συζήτηση για να αποφασιστεί το μέγεθος του «μαξιλαριού» ρευστότητας που θα πρέπει να έχει στο τέλος του προγράμματος. Ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι συνολικά απομένουν 18,5 δισ., τα οποία θα εκταμιευθούν μέχρι τον Αύγουστο και εκτιμά ότι θα γίνει άλλη μία αξιολόγηση, μοιράζοντας το ποσό αυτό σε δύο μέρη.